Meer roofvogels in de winter

De roofvogels die in de winter in Nederland verblijven, zijn voor een deel standvogels. Dat zijn vogels die het hele jaar door in ons land verblijven. Daarnaast overwinteren in Nederland roofvogels uit vooral noord- en noordoost Europa. Bovendien blijven vogels op doortrek vaak enige tijd in ons land.

Slecht muizenjaar

Muizen vormen het hoofdvoedsel van veel soorten roofvogels. Meer of minder muizen heeft dan ook gevolgen voor de omvang van de roofvogelpopulaties.

Kennelijk was 1986 een erg slecht muizenjaar. Dat was goed te zien aan de aantallen torenvalken en buizerds, beide echte muizenjagers. Ook in 1994 waren er erg weinig torenvalken. Bij deze soort is zelfs sprake van een significante afname sinds 1980. Vermoedelijk komt dat door de intensivering van de landbouw. Daardoor wordt de leefomgeving van muizen namelijk minder geschikt.

Gemiddelde index van blauwe kiekendief, havik, sperwer, buizerd en torenvalk

Gemiddelde index van blauwe kiekendief, havik, sperwer, buizerd en torenvalk

Ook met de blauwe kiekendief gaat het door de jaren heen niet altijd even goed. Vooral 1995 was voor deze roofvogel uitgesproken slecht. De blauwe kiekendief is in Nederland zowel standvogel als wintergast. De vogels uit noordoost-Europa verminderen sterk in aantal door verlies aan geschikt broedgebied.

Buizerd, havik en torenvalk sinds 1980

Buizerd, havik en torenvalk sinds 1980

Meer aandacht

Al sinds 1980 worden overwinterende vogels in het hele land op vaste routes geteld. De tellingen worden uitgevoerd door vrijwilligers van SOVON Vogelonderzoek Nederland. Het CBS werkt in dit project samen met SOVON en zorgt voor de verwerking van de gegevens en voor de statistische analyse.

De tellingen tonen dat het over het geheel genomen toch goed gaat met de roofvogels. Dat komt doordat een aantal beschermende maatregelen is genomen. Zo is bijvoorbeeld het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de landbouw beperkt, wordt er opgetreden tegen de illegale jacht en is het areaal aan natuurgebieden uitgebreid.

Omdat de roofvogels die wij hier in de winter zien voor een deel uit het buitenland komen, is deze positieve trend een hoopgevende ontwikkeling!

Calijn Plate, Ben Daemen, Arjan Boele (SOVON)