Auteur(s): Harry Bierings en Clemens Siermann (CBS), Joost Vanhommerig (Nivel)
Chronische aandoening en langdurig buiten het arbeidsproces

Bijlage

Tabel 1 in de externe bijlage geeft een overzicht van de indeling van chronische aandoeningen in clusters zoals gebruikt in dit artikel. Deze indeling komt niet exact overeen met de hoofdstukken uit de ICPC (International Classification of Primary Care). Zo onderscheidt de clusterindeling in Tabel 1 bijvoorbeeld functiebeperking/handicap, andere aangeboren afwijkingen en verworven afwijkingen. In de ICPC-classificatie is dat niet het geval, maar deze zijn ingedeeld naar organen.

Tabel 2 in de externe bijlage geeft de uitkomsten van de multivariabele regressie per cluster van aandoeningen volgens de indeling zoals gegeven in Tabel 1.

Voor het model geldt: Nagelkerke R2 = 0,21.

In de gegeven (aangepaste) odds ratios is rekening gehouden met geslacht (odds ratio 0,4), log(leeftijd) (odds ratio 19,3) en meerdere lichamelijke aandoeningen (odds ratio 1,1). 

Voor de uitstroomfracties geldt dat overlijden is gekoppeld aan de aandoening. Dat kunnen er dus meerdere zijn. De uitvalfracties zijn afgerond op hele procenten.

Zoals beschreven in paragraaf 3.3, is in dit onderzoek via een multivariabele logistische analyse onderzocht in hoeverre specifieke chronische aandoeningen bijdragen aan langdurig zonder werk zijn. Het model is geschat met een correctie voor leeftijd, geslacht en comorbiditeit (het gelijktijdig voorkomen van meerdere aandoeningen bij een persoon). 

De figuren tonen per cluster van chronische aandoeningen de samenhang tussen de aandoeningen en langdurig zonder werk zijn. Hiervoor wordt de odds ratio gebruikt: een ratio kleiner dan 1 duidt op een negatieve samenhang, terwijl een waarde groter dan 1 duidt op een positieve samenhang. De foutenbalken in de figuren geven de 95%-betrouwbaarheidsintervallen aan.

Figuur 1a Functiebeperking/handicap, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Algemeen4,403,74 - 5,18
Bloed/lymfestelsel1,250,79 - 1,97
Spijsverteringsorganen1,381,03 - 1,84
Oog/adnexen1,701,45 - 1,99
Oor1,210,98 - 1,50
Hartvaatstelsel0,910,75 - 1,11
Bewegingsapparaat2,061,75 - 2,43
Zenuwstelsel5,323,97 - 7,12
Psychische ziekte4,593,79 - 5,56
Luchtwegen1,791,42 - 2,24
Huid/subcutis1,050,80 - 1,38
Endocr. klieren2,311,24 - 4,29
Urinewegen3,302,46 - 4,42
Geslachtsorganen
vrouw
1,260,68 - 2,32
Geslachtsorganen
man
1,070,87 - 1,33

Figuur 1b Aangeboren afwijking(en), model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Multiple4,844,16 - 5,63
Anders
bloed/lymfestelsel
0,950,7 - 1,3
Spijsverteringsorganen0,990,81 - 1,21
Anders oog/adnexen1,150,97 - 1,35
Oor1,120,89 - 1,4
Hartvaatstelsel1,10,97 - 1,24
Bewegingsapparaat1,121,03 - 1,23
Zenuwstelsel3,222,69 - 3,86
Luchtwegen1,340,87 - 2,05
Anders
endocriene klieren
1,591,31 - 1,92
Urinewegen1,070,91 - 1,26
Geslachtsorganen vrouw0,760,58 - 1
Geslachtsorganen man1,020,66 - 1,59

Figuur 1c Verworven afwijking(en), model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Wervelkolom1,111,03 - 1,21
Extremiteiten0,960,92 - 0,99

Figuur 1d Maligniteit, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Met onbekende primaire lokalisatie1,551,12 - 2,15
Ziekte van Hodgkin1,341,16 - 1,56
Leukemie2,061,72 - 2,47
Anders bloed/lymfestelsel2,441,88 - 3,16
Maag1,771,25 - 2,50
Colon/rectum1,431,29 - 1,58
Pancreas1,360,83 - 2,23
Anders spijsverteringsorganen1,591,35 - 1,87
Zenuwstelsel2,311,80 - 2,97
Bronchus/long2,041,72 - 2,44
Anders luchtwegen1,501,12 - 2,03
Huid/subcutis0,850,81 - 0,89
Schildklier1,120,90 - 1,39
Nier1,130,89 - 1,42
Blaas1,401,18 - 1,67
Anders urinewegen1,210,65 - 2,28
Cervix uteri1,030,93 - 1,14
Borst vrouw1,121,06 - 1,19
Anders geslachtsorganen vrouw1,231,07 - 1,41
Prostaat1,351,15 - 1,59
Anders geslachtsorganen man0,730,58 - 0,92

Figuur 1e Hart en bloedvaten, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Angina pectoris1,411,34 - 1,48
Andere/chronische ischemische hartziekte1,301,20 - 1,40
Decompensatio cordis2,562,30 - 2,85
Cor pulmonale1,601,10 - 2,34
Hypertensie zonder orgaanbeschadiging1,101,07 - 1,12
Hypertensie met orgaanbeschadiging1,201,13 - 1,27
Atherosclerose 1,111,05 - 1,18
Andere ziekte(n) perifere arteriën1,511,44 - 1,58

Figuur 1f Hersenen, ruggenmerg, zenuwen, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Cerebrovasculair accident (CVA)2,522,38 - 2,67
Poliomyelitis/andere enterovirus infectie3,702,73 - 5,02
Multiple sclerose5,184,67 - 5,74
Parkinsonisme, ziekte van Parkinson5,264,33 - 6,39
Epilepsie (alle vormen)2,192,06 - 2,32

Figuur 1g Luchtwegen, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Chronische bronchitis/bronchiëctasieën1,291,19 - 1,39
Emfyseem/COPD2,051,96 - 2,13
Astma1,101,07 - 1,13

Figuur 1h Maag, darm, lever, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Diverticulose/diverticulitis1,081,03 - 1,14
Colitis ulcerosa/chronische enteritis1,201,12 - 1,28
Cirrose/andere leverziekte1,641,54 - 1,74

Figuur 1i Nieren, blaas, plasbuis, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Glomerulonephritis/nefrose1,231,05 - 1,45

Figuur 1j Endocriene klieren, stofwisseling en voeding, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Persisterende ductus thyreoglossus1,110,89 - 1,38
Struma/noduli1,111,02 - 1,21
Hypothyreoïdie/myxoedeem1,311,27 - 1,36
Diabetes mellitus1,841,79 - 1,90
Jicht1,091,04 - 1,14
Vetstofwisselingsstoornis(sen)1,121,10 - 1,15

Figuur 1k Bloed en lymfe, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Erfelijke hemolytische anemie1,811,61 - 2,03
Purpura1,161,07 - 1,26
HIV-infectie2,632,30 - 3,02

Figuur 1l Botten, spieren, gewrichten, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Artrose/spondylose wervelkolom1,391,32 - 1,47
Reumatoïde arthritis/verwante aandoening(en)1,631,55 - 1,72
Coxartrose1,261,19 - 1,34
Gonartrose1,361,31 - 1,42
Andere artrose/verwante aandoening(en)1,171,13 - 1,22
Osteoporose1,471,40 - 1,55

Figuur 1m Geslachtsorganen, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Fibroadenoom/polycystische afwijking borsten0,850,81 - 0,89
Hypospadie1,240,78 - 1,99

Figuur 1n Huid, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Hemangioom/lymfangioom0,760,71 - 0,82
Constitutioneel eczeem0,900,87 - 0,93
Psoriasis1,010,97 - 1,05

Figuur 1o Functiebeperking/handicap, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Retinopathie1,311,21 - 1,42
Maculadegeneratie1,581,37 - 1,83
Refractie afwijking(en)1,261,20 - 1,31
Glaucoom/verhoogde oogdruk1,081,02 - 1,15
Blindheid (elke graad/vorm)2,311,99 - 2,68

Figuur 1p Oor, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Otosclerose0,880,72 - 1,08
Presbyacusis1,121,03 - 1,22
Akoestisch letsel/lawaaidoofheid0,890,79 - 1,02
Doofheid/slechthorendheid1,081,03 - 1,14

Figuur 1q Psychisch, model langdurig zonder werk
Chronische aandoeningGemiddelde Odds Ratio95%-betrouwbaarheidsinterval
Dementie5,734,00 - 8,23
Schizofrenie24,7822,52 - 27,27
Persoonlijkheidsstoornis4,804,60 - 5,02
Verstandelijke
beperking
8,697,97 - 9,48