Auteur(s): Roel Gort, Ferdinand Nijboer, Mark Ramaekers, Ron de Heij, Rowena Blokker
De regionale economie 2024

5. Conclusie

De economische groei trok in 2024 aan tot 1,0 procent voor Nederland als geheel. Een jaar eerder was de groei nog vrijwel nihil. In Drenthe en Zeeland was de groei met 1,8 procent het sterkst. Alle provincies kenden in 2024 groei, op Groningen na. Groningen kampt nog altijd met de afbouw van de gaswinning, die een negatief effect op het bbp heeft. In 2024 bedroeg de krimp van Groningse bbp ruim 4 procent. Dit was wel een stuk minder dan een jaar eerder, toen de krimp nog boven de 11 procent uitkwam.

De krimp in de provincie Groningen als geheel zit ook in de drie Groningse regio’s waarover afzonderlijke cijfers worden gemaakt, net als in het nabijgelegen Noord-Friesland. Daarnaast waren er van de 52 onderscheiden regio’s maar weinig met krimp: alleen in Noordoostpolder en Urk, Zaanstreek, Agglomeratie Leiden en Bollenstreek en Zuid-Limburg. Met 4,5 procent was de groei verreweg het hoogst in IJmond. Ook in alle vier de grote steden stak de groei boven het landelijk gemiddelde uit. Van de vier was de groei in Den Haag met 2,0 procent verreweg het hoogst. Hierbij speelden overheid, zorg en zakelijke dienstverlening een grote rol.

Het aantal bedrijfsvestigingen steeg in 2024 het sterkst in Flevoland, Zuid- en Noord-Holland. In alle provincies was de stijging van het aantal bedrijfsvestigingen hoger dan het jaar ervoor. Flevoland had in 2023 zowel het hoogste aantal oprichtingen als het hoogste aantal opheffingen. Dit past binnen een vast patroon: Flevoland kent doorgaans de hoogste bedrijvendynamiek. Overigens was Flevoland in 2024 de enige provincie met minder faillissementen dan het jaar ervoor. Het aantal fysieke winkels was in alle provincies hoger dan een jaar eerder, behalve in Fryslân. Het aantal winkels steeg het snelst in Flevoland.

In alle provincies waren de ondernemers in het vierde kwartaal van 2024 negatief gestemd, met uitzondering van Noord-Holland. In Fryslân waren de ondernemers het somberst. De ondernemers daar waren onder meer vrij negatief over hun concurrentiepositie. In alle provincies verwachtte een meerderheid van de ondernemers uitbreiding van het personeel. In Utrecht waren de meeste ondernemers te vinden die uitbreiding verwachtten. Om meer mensen naar bedrijven te lokken wordt met name in Zeeland ingezet op het aantrekkelijker maken van banen.

De werkgelegenheid in arbeidsjaren groeide in 2023 in alle provincies met meer dan 1 procent. Verreweg het sterkst was groei in Noord-Holland, met meer dan 3 procent. In 2023 kwamen er meer zelfstandigen bij dan werknemers. In Fryslân, Zeeland en Flevoland zijn relatief veel zelfstandigen, iets meer dan een vijfde van alle werkzame personen. Het grote aantal zelfstandigen in Fryslân hangt duidelijk samen met de relatieve grootte van de landbouw en de bouwnijverheid in deze provincie. 

Ondanks verdere stijging van de werkgelegenheid nam de werkloosheid in 2024 in veel provincies iets toe. Alleen in Noord-Brabant daalde het, terwijl het in Fryslân en Zeeland gelijk bleef. Net als een jaar eerder had Groningen de hoogste werkloosheid (4,0 procent), en Zeeland de laagste (2,9 procent).  Zoals gebruikelijk lag werkloosheid in de vier grote steden ruim boven die in Groningen. Van de vier steeg de werkloosheid het sterkst in de stad Utrecht, van 4,0 naar 4,3 procent. Wel is de werkloosheid hier van vier de steden nog altijd het laagst.