Auteur: Hans Schmeets

Het laag vertrouwen in de samenleving in Heerlen

Over deze publicatie

In Heerlen is er weinig vertrouwen tussen de burgers. Zo staat Heerlen, in de periode 2012 tot 2023, op de tweede plek van 93 gemeenten met het laagste vertrouwen van burgers in elkaar. Waar in Heerlen een minderheid van 49 procent zegt ‘vertrouwen in andere mensen’ te hebben, is dat landelijk met 61 procent een duidelijke meerderheid. Ook in veel publieke en politieke instituties is het vertrouwen in Heerlen beduidend kleiner dan landelijk en ten opzichte van andere grote gemeenten. Heerlen scoort echter niet lager in het vertrouwen in private instituties: grote bedrijven en banken.

Aanvullend onderzoek, uit 2020 (tweede en derde kwartaal) en 2022 (eerste kwartaal), onder 619 personen leert dat de trend in Heerlen grotendeels in de pas loopt met de landelijke ontwikkeling van institutioneel vertrouwen. Echter, waar het onderlinge vertrouwen landelijk is toegenomen, geldt dat niet voor Heerlen. En vooral blijkt dat het vertrouwen in de gemeenteraad in Heerlen fors is toegenomen, terwijl dat landelijk niet is te zien.

Voorts komt naar voren dat het onderlinge vertrouwen en het vertrouwen in instituties in Heerlen-noord veelal lager is dan in Heerlen-zuid. Deze discrepanties zijn echter wel tussen de beide perioden gereduceerd. In Heerlen is in 2020 een experiment gestart waarbij burgers klussen kunnen uitvoeren voor een vrijwilligersvergoeding in de vorm van ‘heitjes’. Hiermee wordt beoogd om de burgerbetrokkenheid te vergroten, de openbare ruimte te verbeteren en de lokale economie te stimuleren. Er zijn, behoudens het vertrouwen in de gemeenteraad, nauwelijks aanwijzingen dat door deze experimenten het vertrouwen is gegroeid.