Gerechtsdeurwaarders in Nederland, kerncijfers 2021

4. Blok D: Economische bijdrage en effectiviteit rechtshandhaving

4.1 Exploten (D1 en D2)

In 2021 werden door alle deurwaarders in totaal 14,1 duizend exploten openbaar betekend (D1), dat zijn 1,7 duizend exploten (bijna -11 procent) minder dan het voorgaande jaar. Deze afname zit vooral bij de grote kantoren. Het aantal exploten openbaar betekend bij deze grootteklasse nam met 36 procent af ten opzichte van 2020. Voor de middelgrote kantoren bedroeg het aantal exploten openbaar betekend  8,2 duizend, dat is 0,4 duizend (bijna +5 procent) meer dan het voorgaande jaar. Het totale aantal exploten betekend in gesloten envelop (D2) nam in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder af tot 904,2 duizend. De middelgrote kantoren hadden het hoogste aantal exploten betekend in gesloten envelop (547,4 duizend) gevolgd door de grote kantoren (249,7 duizend) en de kleine kantoren (107,1 duizend).

De betekeningen in persoon/huisgenoot worden in de enquête niet uitgevraagd maar kunnen benaderd worden door de genoemde betekeningen (D1 en D2) af te trekken van het totale aantal uitgevoerde ambtshandelingen (C1). Aldus berekend werden in 2021 door alle gerechtsdeurwaarders 822,2 duizend betekeningen in persoon/huisgenoot uitgevoerd, dat is bijna 11 procent meer dan in het voorgaande jaar.

4.2 Aantallen dossiers (D3 t/m D7, D12 en D13) 

Aan het einde van 2021 hadden de gerechtsdeurwaarders in Nederland meer dan 3,1 miljoen lopende dossiers in beheer. Dat zijn 158,3 duizend lopende dossiers minder dan vorig jaar. Dit jaar was ruim 57 procent van de lopende dossiers in het beheer van de grote kantoren. De middelgrote kantoren beheerden bijna 39 procent en de kleine kantoren ruim 4 procent van de lopende dossiers. Verder waren er aan het einde van 2021 nog 1723,7 duizend geopende incassodossiers en 466,5 duizend geopende executiedossiers. Figuur 4.2.1 toont de lopende, gesloten en geopende dossiers in 2021 en de verdeling over drie klassen van kantoorgrootte.

4.2.1 Lopende, gesloten en geopende dossiers (x 1000), 2021
ToelichtingKleine kantorenMiddelgrote kantorenGrote kantoren
Totaal aantal lopende dossiers op de laatste dag van de periode135,91225,61818,4
Aantal geopende incassodossiers67,9542,41113,4
Aantal geopende executiedossiers39,4280147
Aantal gesloten dossiers vanwege WSNP, schuldenregeling en faillissement-2,9-24,1-51,1
Aantal gesloten dossiers wegens adresseringsproblemen-6,1-59,8-28,8
Totaal aantal dossiers succesvol afgesloten-47,4-362,6-842
Totaal aantal dossiers afgesloten-109,3-822,2-917,8

In 2021 zijn ruim 1,8 miljoen dossiers afgesloten. Daarvan was meer dan de helft (52 procent) succesvol afgesloten. Het percentage succesvol afgesloten is ongeveer gelijk gebleven in vergelijking met het voorgaande jaar. In 2019 lag het percentage succesvol afgesloten wel hoger, namelijk op 58 procent. In dit rapport wordt een dossier als succesvol afgesloten beschouwd wanneer de afrekening/kasstroom positief is, ongeacht het bedrag of percentage ten overstaande van de vordering en ongeacht waar de betaling wordt ontvangen. Zodoende kan ook een betaling aan de opdrachtgever leiden tot een succesvol afgesloten dossier.

Het percentage succesvol afgesloten was het hoogst voor de grote kantoren, met 60 procent. Het percentage succesvol afgesloten bedroeg 44 procent voor de middelgrote kantoren en 42 procent voor de kleine kantoren. 

4.3 Aantal en de waarde van de vorderingen (D8 en D8.1)

Op de laatste dag van de huidige verslagperiode waren er ongeveer 11,9 miljard euro aan vorderingen voor opdrachtgevers in behandeling. Het grootste gedeelte van de vorderingen waren in behandeling bij de middelgrote kantoren (bijna 54 procent). De overige vorderingen waren in behandeling bij kleine kantoren (bijna 10 procent) of middelgrote kantoren (bijna 37 procent). 

De totale hoofdsom van alle afgesloten dossiers (D8) in 2021 bedroeg ruim 4,8 miljard euro. De grote kantoren waren verantwoordelijk voor iets meer dan de helft van de totale hoofdsom (ongeveer 51 procent). Ten opzichte van 2020 is de totale hoofdsom met 3,1 miljard euro afgenomen (ongeveer -39 procent). Daarmee is de totale hoofdsom in 2021 gedaald tot onder het niveau van 2019, toen bedroeg de totale hoofdsom 5,3 miljard euro, dat is bijna 479 miljoen meer dan in 2021. Vooral de hoofdsom van de middelgrote kantoren fluctueert sterk. Zo nam de hoofdsom bij de middelgrote kantoren in 2020 toe met ruim 3,5 miljard euro en daalde deze in 2021 juist met ongeveer 4,0 miljard euro. De hoofdsom bij de kleine en grote kantoren lieten de afgelopen jaren een omgekeerd patroon zien. In 2020 daalde de hoofdsom ten opzichte van het voorgaande jaar en in 2021 steeg de hoofdsom bij de kleine en grote kantoren. 

4.4 Effectiviteit (D9 t/m D11)

De recuperatiegraad is de verhouding tussen de totale ontvangsten (D9) en de hoofdsommen (D8) van de afgesloten dossiers. De ontvangsten omvatten het totaalbedrag dat in de gesloten dossiers op de hoofdsom is voldaan, zowel bij de gerechtsdeurwaarder als bij overige partijen. Onder de overige partijen vallen ook opdrachtgevers. De recuperatiegraad van alle afgesloten dossiers bedroeg 34 procent in de huidige verslagperiode, een stijging ten opzichte van 2020. Toen was de recuperatiegraad 16 procent. 

Het percentage minnelijke ontvangsten is de afzetting van totale betalingen door debiteuren in de zaken zonder titel (D10) tegen het totaal van alle ontvangsten (D9). Het percentage minnelijke ontvangsten was voor het totale aantal gerechtsdeurwaarders 57 procent in 2021, een stijging ten opzichte van 2020. Het percentage ambtelijke kosten is de verhouding ambtelijke kosten (D11) en de overgedragen hoofdsom (D8). Het percentage ambtelijke kosten voor het totaal was in deze uitvraag 4 procent. Daarmee is het percentage ambtelijke kosten verdubbeld ten opzichte van 2020. Figuur 4.4.1 toont de effectiviteitspercentages naar kantoorgrootte. 

4.4.1 Effectiviteit naar kantoorgrootte, 2021
RatioKleine kantoren (percentage (%))Middelgrote kantoren (percentage (%))Grote kantoren (percentage (%))Totaal (percentage (%))
Percentage ambtelijke kosten2534
Percentage Minnelijke Ontvangst30416857
Recuperatiegraad14304434

4.5 Doorlooptijd afgesloten dossiers (D14)

De gemiddelde doorlooptijd van de afgesloten dossiers (D14) is gewogen met het aantal afgesloten dossiers en bedroeg 572 dagen in 2021. Daarmee is de doorlooptijd afgenomen, in 2020 bedroeg deze namelijk nog 703 dagen. Bij middelgrote kantoren was de doorlooptijd het kortst (492 dagen), gevolgd door de kleine kantoren (518 dagen). De grote kantoren hadden met 646 dagen gemiddeld de langste doorlooptijd.

1) De tussen haakjes genoemde codes in de titels van de paragrafen verwijzen naar de vragen in de enquête.