CBS past indeling rond migratie aan na consultatie externe partijen
Waardevol
‘Ongelooflijk waardevol’, noemt Berg de gesprekken die ze met belanghebbenden voerde over de classificatie van migratieachtergronden in statistieken. Het onderscheid tussen ‘westerse’ en ‘niet-westerse’ migranten is eind jaren negentig ontstaan in het kader van de bevolkingsprognose die het CBS jaarlijks maakt, maar inmiddels niet meer goed uit te leggen. Het zegt weinig: migranten uit Japan waren bijvoorbeeld ‘westers’ en migranten uit Zuid-Korea niet, terwijl die landen al lange tijd vergelijkbaar zijn op bijvoorbeeld het gebied van sociaaleconomische ontwikkeling. Bovendien ervaren sommige mensen de termen als stigmatiserend.Rondetafelgesprekken
Het CBS besprak dit in de afgelopen periode in rondetafelgesprekken met onder meer vertegenwoordigers van belangengroepen van migranten, de Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid, ministeries, universiteiten, het NIDI, Pharos, consultancybureaus en de politie. Berg: ‘Als je met verschillende betrokkenen spreekt, dan kom je tot andere perspectieven en blikvelden op maatschappelijke thema’s. Soms nieuw, soms een bevestiging van iets wat je al vermoedde. We zijn een publieke organisatie en we maken statistieken over en voor mensen. Het zou vreemd zijn als we die mensen niet om hun mening zouden vragen.’‘Een open gesprek met de samenleving kan veel opleveren’
Geboren in Nederland
Berg: ‘Opvallend was dat bijna alle deelnemers aan de gesprekken erop wezen dat er een onderscheid zou moeten zijn tussen mensen die in het buitenland geboren zijn en in het verleden naar Nederland geïmmigreerd zijn en hun kinderen, die in Nederland geboren zijn.’ Dat onderscheid werd tot nu toe meestal pas in tweede instantie gemaakt in de statistieken, maar kan interessante inzichten opleveren. De verschillen met inwoners van wie beide ouders in Nederland werden geboren en de ontwikkeling daarin kunnen zo op een betere wijze in kaart worden gebracht. ‘We gaan dat onderscheid voortaan dus wel maken.’Indeling naar werelddeel
Vervolgens is besloten de indeling naar herkomst van migranten zo neutraal mogelijk te maken, namelijk naar werelddeel. Berg: ‘Wel besteden we apart aandacht aan de landen waar de afgelopen decennia veel migranten vandaan kwamen, zoals Turkije, Suriname en Marokko.’ Het CBS benadrukt dat er binnen deze kaders een indeling wordt gekozen per onderzoeksvraag, zodat alleen voor het desbetreffende onderzoek de desbetreffende relevante onderscheiden gemaakt worden. Berg: ‘Als je een onderzoek publiceert naar Europese arbeidsmigratie voor de bouw, landbouw of industrie, dan kan het relevant zijn om te weten uit welke delen van Europa mensen afkomstig zijn. Bij andere onderzoeken is dat onderscheid niet nodig. In statistieken kan dus – afhankelijk van het onderwerp – sprake zijn van bijvoorbeeld Europese migranten of Poolse migranten.’Onderscheid nodig voor goed beleid
Uit de rondetafelgesprekken kwamen veel verschillende ideeën naar voren. De Directeur-generaal van het CBS hakte de knoop door. ‘We realiseren ons daarbij dat we het niet iedereen naar de zin kunnen maken’, zegt ze. ‘Er zijn ook mensen die niet naar migratie willen kijken. Maar om goed beleid te kunnen maken en evalueren, is het nodig doelgroepen te onderscheiden en te benoemen wat je ziet. Bijvoorbeeld als het gaat om gelijke kansen voor iedereen. De aanpassingen leiden tot een betere indeling en daardoor tot statistieken die meer aansluiten op wat er in de samenleving gebeurt. Daarnaast bekijken we dus heel kritisch per onderzoek of een onderscheid naar land of werelddeel van herkomst van belang is.’Open gesprek met de samenleving
Het CBS sluit met de veranderingen aan op de wens van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid om nóg feitelijker om te gaan met de gegevens en daarbij aan te sluiten op de ontwikkelingen in de Nederlandse samenleving en wereldwijd. De komende tijd worden de veranderingen geleidelijk in de statistieken verwerkt. Berg verwacht dat het CBS in de toekomst vaker belanghebbenden gaat consulteren in rondetafelgesprekken. ‘Bijvoorbeeld bij belangrijke maatschappelijke onderwerpen. Een open gesprek met de samenleving kan veel opleveren.’Relevante links
- Nieuws - CBS introduceert nieuwe indeling bevolking naar herkomst
- Statistische Trends - Nieuwe indeling bevolking naar herkomst
- Artikel - Dialoog CBS met stakeholders: vervanging indeling westers en niet-westers
- Privacyregels CBS - Privacy