De handelsrelatie met Italië

Bijna 30 procent van de invoer uit Italië (3,4 miljard euro) in 2019 bestond uit machines en vervoermaterieel. Hiervan waren toestellen voor telecommunicatie of onderdelen daarvan, met 481 miljoen euro, de belangrijkste goederen. Chemische producten werden in 2019 ter waarde van bijna 2,1 miljard euro uit Italië ingevoerd. Medicinale en farmaceutische producten vormen hierin veruit de grootste groep (1,0 miljard). Diverse gefabriceerde goederen vormen 17 procent van de invoer uit Italië. Het gaat hierbij onder meer om schoenen (232 miljoen euro), plastic containers en bakjes en diverse soorten kleding. De vierde grootste productgroep die uit Italië wordt geïmporteerd, zijn fabrikaten (1,9 miljard euro) zoals buizen, pijpen en holle profielen, metalen onderdelen en producten van koper. Voeding en levende dieren vormden in 2019 met 1,1 miljard euro circa 9 procent in de invoer uit Italië. Alcoholische dranken zoals wijn, verschillende soorten kazen en wei, diverse soorten vlees en andere bereide voedingsmiddelen zijn hierin belangrijke producten.

13 procent van de Nederlandse wijnimport komt uit Italië 

Gemiddeld komt 2,6 procent van de goederen die Nederland invoert uit Italië. Voor specifieke producten ligt dit aandeel een stuk hoger. Zo kwam in 2018 circa 13 procent van alle wijn die Nederland importeerde uit Italië. Frankrijk is met bijna 29 procent de grootste wijnleverancier. Olijfolie komt nog vaker uit Italië; bijna 17 procent van de totale invoer van olijfolie komt uit Italië. In de invoer van kaas heeft Italië een marktaandeel van circa 6,5 procent. Grana Padano, mozzarella, gorgonzola en geraspte kazen vormen hierin een belangrijk aandeel. In de import van wei – een restproduct bij de productie van kaas en kaasproducten – heeft Italië een aandeel van circa 13 procent. De invoerwaarde van deze goederen uit Italië is overigens niet erg groot; Italiaanse wijn vormt met 152 miljoen euro de grootste importgroep.

Andere producten die Nederland invoert en waar de Italiaanse import een betrekkelijk groot aandeel in vormt, zijn onder andere parfum, schoenen, kleding, zeep en shampoo. Kleding spant in absolute omvang de kroon. Bijna een half miljard euro aan kleding wordt ingevoerd uit Italië, wat neerkomt op bijna 4 procent van de totale Nederlandse kledingimport. Ook schoenen komen relatief vaak uit Italië, namelijk in 6 procent van de gevallen (235 miljoen euro). In de Nederlandse invoer van motoren, personenauto’s of spoorwegmaterieel is het aandeel van Italië betrekkelijk klein.

Industrie meest blootgesteld aan verstoringen in Italiaanse aanvoerketens

Een deel van de geïmporteerde goederen en diensten uit Italië wordt door Nederlandse bedrijven in hun productie voor finale bestedingen gebruikt als grondstoffen, halffabricaten en ondersteunende diensten. Het stilleggen van economische activiteiten in Italië kan leiden tot verstoringen in de aanvoerketens van Nederlandse bedrijfstakken. Waar deze verstoringen kunnen optreden is moeilijk vast te stellen. Het is wel mogelijk om de aanvoerketen uit Italië in kaart te brengen door middel van historische data. Gebruikmakend van OESO-cijfers voor 2016 – de meest recente cijfers die beschikbaar zijn – is de Italiaanse toegevoegde waarde in de afzet voor finale bestedingen van Nederlandse bedrijfstakken berekend. Denk daarbij bijvoorbeeld aan Italiaanse textielstoffen in de productie voor Nederlandse kleding. Italiaanse toegevoegde waarde is ook verwerkt in indirecte inputs. Zo is er Italiaanse aardolie verwerkt in kunststofproducten die door een Nederlandse fabrikant van elektrische apparaten uit Duitsland zijn geïmporteerd.

Voor de productie van de Nederlandse economie als geheel in 2016 bedroeg deze Italiaanse input bijna 4,5 miljard euro. Dat was 0,69 procent van de totale Nederlandse productie voor finale bestedingen, zoals de binnenlandse consumptie, de export en investeringen. Niet iedere Nederlandse bedrijfstak is in dezelfde mate afhankelijk van Italiaanse goederen en diensten voor het realiseren van zijn productie. De top tien van bedrijfstakken met het hoogste aandeel Italiaanse toegevoegde waarde in de productie bestaat grotendeels uit industriële bedrijfstakken. De basismetaalindustrie en de bouwmaterialenindustrie hebben het hoogste aandeel Italiaanse toegevoegde waarde in de productie. Circa 10 procent van de productie voor eindproducten van deze sectoren bestaat uit Italiaanse toegevoegde waarde. De rubber- en kunststofproductenindustrie en de textiel- kleding en lederindustrie hebben een blootstelling van respectievelijk 6,9 en 6,4 procent.

Uitvoer naar Italië bedroeg ruim 20 miljard in 2019