Omzetniveau industrie en groothandel snel hersteld sinds begin crisis

Nadat de financieel-economische crisis zich in september 2008 aandiende, hebben veel sectoren van het Nederlandse bedrijfsleven een scherpe omzetval laten zien. De industrie, groothandel en transport liepen in 2009 de hardste klappen op. De industrie en de groothandel hebben zich echter snel hersteld, in 2011 passeerden zij alweer het omzetniveau van 2008. De overige sectoren slaagden hier nog niet in.

Industrie en transport in 2009 hardst getroffen

De industrie en de transportsector zagen hun omzet in 2009 het sterkst teruglopen. Deze bedrijfstakken behalen een belangrijk deel van hun omzet in het buitenland. De omzet van de industrie daalde in 2009 met ruim 20 procent ten opzichte van een jaar eerder. De afzet aan het buitenland daalde met bijna een kwart. Door een snel herstel van de export van industrieproducten kwam de omzet van de industrie in 2011 weer boven het niveau van 2008 uit.

De omzet van de transportsector daalde in 2009 met ongeveer 13 procent. Bij het vervoer over water en de luchtvaart nam de omzet met ongeveer 20 procent af. De luchtvaart heeft dit omzetverlies inmiddels nagenoeg goedgemaakt, terwijl het vervoer over water bijna geen teken van herstel vertoont. In 2012 is de omzet van deze branche nog steeds bijna 20 procent lager dan in 2008.

Olie- en  landbouwproducten trekken groothandel uit het slop

Na  een omzetdaling van bijna 10 procent in 2009 heeft de groothandel zijn omzet in 2011 alweer 5  procent boven het recordniveau van 2008 getild. De verkoop van olie- en landbouwproducten was grotendeels verantwoordelijk voor het snelle herstel.

Omzetontwikkeling bedrijfsleven

Omzetontwikkeling bedrijfsleven

Omzet op binnenland georiënteerde bedrijfstakken nog niet hersteld

Bedrijfstakken die meer op het binnenland georiënteerd zijn, zoals de bouw, detailhandel, horeca en zakelijke dienstverlening, verloren bij de start van de crisis minder omzet. Pas in 2010 werden deze bedrijfstakken geconfronteerd met een grote krimp en in 2012 zitten ze nog steeds onder het omzetniveau van 2008. De horeca vormt hierop een uitzondering en boekte in 2012 evenveel omzet als in 2008. Binnen de detailhandel laten winkels in voedingsmiddelen ditzelfde verloop zien, terwijl winkels in non-food artikelen nog geen teken van herstel vertonen.

Aandeel zakelijke dienstverlening in bbp afgenomen

Als gevolg van de crisis vond in de periode 2008-2011 een flinke verschuiving plaats in de bijdrage die het bedrijfsleven levert aan het bbp van Nederland. In 2008 bedroeg het aandeel van de zakelijke dienstverlening in de Nederlandse economie 12,3 procent. In 2011 was dit afgenomen tot 11,1 procent. In tijden van crisis wordt vooral gesneden in de kosten en doen particulieren en bedrijven minder vaak een beroep op zakelijke dienstverleners. Binnen de zakelijke dienstverlening hebben de reclame- en architectenbranche het meest aan terrein verloren. Het aandeel van de reclamebranche in de Nederlandse economie nam tussen 2008 en 2011 met ruim 33 procent af. Het belang van de industrie en de groothandel is sinds het begin van de crisis juist toegenomen.

Aandeel bedrijfsleven aan bruto toegevoegde waarde (basisprijzen)

Aandeel bedrijfsleven aan bruto toegevoegde waarde (basisprijzen)

Ron Duijkers en Elena van Kampen

Bronnen: StatLine,