Investeringsquote buitengewoon laag

In 2009 was de waarde van de investeringen in vaste activa in Nederland gelijk aan 19 procent van het bruto binnenlands product. Daarmee was de investeringsquote buitengewoon laag. Gemiddeld bedroeg deze quote in de afgelopen 30 jaar ruim 21 procent.

Investeringsquote Nederland

Investeringsquote Nederland

Investeringsquote daalt fors

In 2009 was de investeringsquote veel lager dan een jaar eerder. Dat komt door de afgenomen bedrijfsinvesteringen. Het aandeel daarvan in het bbp was met ruim 15 procent zelfs lager dan in de voorgaande dertig jaar. Het aandeel van de overheidsinvesteringen schommelt al 30 jaar tussen de 3 en 4 procent.

Vooral in woningen, vervoermiddelen en machines werd veel minder geïnvesteerd. Deze terugval viel samen met de economische crisis. Ook in eerdere perioden van laagconjunctuur, zoals het begin van de jaren tachtig, was de investeringsquote laag.

Investeringsquote in 21e eeuw structureel lager dan in jaren negentig

De investeringsquote was in het eerste decennium van de 21e eeuw structureel lager dan in de jaren negentig. Vooral de investeringen in machines en installaties namen als percentage van het bbp flink af. Mogelijk speelt hier de zogenaamde “verdienstelijking” van de Nederlandse economie een rol. Immers, het belang van de industrie voor de Nederlandse economie is sinds 1999 verder afgenomen, terwijl het belang van de commerciële dienstverlening juist toenam. In de laatstgenoemde sector wordt doorgaans minder geïnvesteerd in machines en installaties.

Investeringen per productgroep

Investeringen per productgroep

Ook in andere Europese landen lagere investeringsquote

Niet alleen in Nederland, maar ook in andere eurolanden was de investeringsquote in 2009 lager dan in 2008. In de eurozone lag de investeringsquote in het eerste decennium van de 21e eeuw echter niet structureel lager dan in de jaren negentig. In sommige Europese landen, zoals Spanje en Ierland, steeg de investeringsquote in de 21e eeuw aanvankelijk zelfs fors. In deze landen werd een steeds groter deel van het bbp geïnvesteerd in woningen. In 2008 en 2009 stortten de investeringen in woningen echter in. In Duitsland, de grootste economie van de eurozone, had de investeringsquote wel een vergelijkbaar verloop als in Nederland.

Investeringsquote per land

Investeringen per land

Wouter Jonkers

Bron: Investeringsquote