Emissie-ontwikkeling en economie van Eems-stroomgebied blijven achter

In de periode 1995-2005 zijn de emissies van zware metalen naar riool en oppervlaktewater door bedrijven in het stroomgebied Eems slechts licht afgenomen, terwijl de economische groei achter bleef bij de rest van Nederland. In Rijn-West daalden de emissies het meest.

Economische groei en afname lozing zware metalen naar stroomgebied, 1995-2005

Economische groei en afname lozing zware metalen naar stroomgebied, 1995-2005

Emissies meest gedaald in Rijn-West

Er zijn grote verschillen in economische groei tussen de verschillende stroomgebieden. In de periode 1995-2005 is de economie in het stroomgebied Rijn-Midden met 39 procent gegroeid, terwijl in het Eems-gebied de groei maar 8 procent was. In het Eems-gebied daalden de emissies van zware metalen slechts licht, terwijl de economie licht groeide. Hierdoor is de emissie-intensiteit, een maat voor de milieuprestatie, nauwelijks gedaald. De emissie-intensiteit is het sterkst gedaald in Rijn-West. Ondanks de hoge economische groei in deze regio heeft er een flinke daling van de emissies plaatsgevonden. Dit is onder meer het gevolg van de sanering van de kunstmestindustrie in het Rijnmond gebied. Deze industrie loosde veel zware metalen.

Emissie-intensiteit zware metalen, naar stroomgebied

Emissie-intensiteit zware metalen, naar stroomgebied

Nederlandse stroomgebieden

Nederlandse stroomgebieden

Bedrijfsleven rond de Eems en Schelde loost relatief veel zware metalen

Per verdiende euro loosde het bedrijfsleven in het gebied van de Eems en Schelde in 2005 de meeste zware metalen naar riool en oppervlaktewater in vergelijking met het bedrijfsleven elders in Nederland. Het Eems-gebied heeft de hoogste emissie-intensiteit. Absoluut gezien bedraagt het aandeel van de emissies van zware metalen in het Eems gebied circa 6 procent van het landelijk totaal. In het stroomgebied van de Schelde is dat 5 procent.

Emissie-intensiteit zware metalen, naar bedrijfstakken

Emissie-intensiteit zware metalen, naar bedrijfstakken

Chemiesector en landbouw emissie-intensief

De hoge emissie-intensiteit in het stroomgebied van de Eems wordt vooral veroorzaakt door de basischemie. De chemiesector in het Eems-gebied loost per verdiende euro ruim 10 keer zoveel zware metalen naar riool en oppervlaktewater dan gemiddeld in Nederland. In het Scheldegebied is juist de emissie-intensiteit van de metaalindustrie hoger. Zowel in het Schelde als in het Eems-gebied wordt het ongunstige beeld bepaald door slechts enkele bedrijven die zeer veel zware metalen lozen.

In alle stroomgebieden heeft ook de landbouw een relatief hoge emissie-intensiteit, als gevolg van de uit- en afspoeling van metalen vanaf landbouwgronden. De landbouw in het stroomgebied Rijn-West genereert per verdiende euro relatief minder emissies van zware metalen dan de landbouw in het Eems-stroomgebied. Tuinbouwbedrijven spelen in het gebied van Rijn-West een relatief veel grotere rol dan in het Eems-gebied. De landbouw in het Eems stroomgebied wordt vooral vertegenwoordigd door akkerbouw -en veeteeltbedrijven, waarvan de uit- en afspoeling van zware metalen in relatie tot de toegevoegde waarde hoger is.

Maarten van Rossum en Marije van de Grift