3,7 miljoen meer actieve registraties in Donorregister sinds 2020

Het aantal registraties stijgt fors sinds begin 2018 de Tweede Kamer een nieuwe donorwet aannam.
© Hollandse Hoogte / Laurens van Putten
Op 1 juli 2021 hebben 10,6 miljoen Nederlanders van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister. Dat is 75 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder. 4,8 miljoen mensen gaven toestemming voor orgaandonatie. Dat is ten opzichte van begin 2020 een stijging van bijna een miljoen. Het aantal mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie gaf nam ook toe, van 2,3 miljoen in 2020 naar 4,3 miljoen in 2021. Dit blijkt uit cijfers van het CBS en het Donorregister.

Registratie in Donorregister
Leeftijd1 juli 2021 (mln personen van
18 jaar of ouder)
Begin 2020 (mln personen van
18 jaar of ouder)
Toestemming4,83,8
Geen toestemming4,32,3
Iemand anders beslist1,50,8
Geen bezwaar3,3

In de nieuwe Donorwet van 1 juli 2020 is geregeld dat alle inwoners van Nederland van 18 jaar of ouder, wanneer zij zelf geen keuze vastleggen, in het Donorregister worden opgenomen met de registratie ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’. In de oude Donorwet moest expliciet een keuze worden gemaakt. Op 1 juli 2021 hadden 3,3 miljoen Nederlanders van 18 jaar of ouder geen eigen keuze ingevuld. Zij stonden daarom met ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’ in het Donorregister.

Toestemming met of zonder donatiebeperking

Op 1 juli 2021 hadden 10,6 miljoen mensen van 18 jaar of ouder een eigen keuze vastgelegd in het Donorregister. Begin 2020 waren dat er 6,9 miljoen. Het aantal mensen van 18 jaar of ouder dat toestemming geeft voor orgaandonatie neemt jaarlijks toe. De toename in absolute aantallen was op 1 juli 2021 groter dan de jaren daarvoor. Het aantal mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie geeft, neemt sinds 2016 toe, van bijna 1,6 miljoen in 2016 tot 2,3 miljoen in 2020 en tot 4,3 miljoen in 2021.

Vanaf de invoering van de nieuwe donorwet geven meer mensen hun eigen keuze door. Begin 2020 heeft 49 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister, op 1 juli 2021 was dat 75 procent.
Op 1 juli 2021 gaf 45 procent van de mensen die zelf een keuze hadden gemaakt toestemming voor orgaandonatie, 41 procent gaf geen toestemming en 14 procent wenste de keuze hierover aan een nabestaande of een aangewezen persoon te laten. Begin 2020 was het aandeel geregistreerde mensen dat geen toestemming gaf lager (34 procent) en het aandeel dat toestemming gaf was hoger (55 procent).

Expliciete keuze van geregistreerden in Donorregister
JaarGeen toestemming (%)Toestemming (%)Iemand anders beslist (%)
2021414514
2020345511
2019315811
2018305911
2017286012
2016276112
2015276112
2014286012

Vooral 18- tot 20-jarigen nog geen keuze gemaakt

Vooral jongeren hebben nog geen keuze gemaakt. 41 procent van de 18- tot 20-jarigen had op 1 juli 2021 nog geen keuze gemaakt en stond geregistreerd in het Donorregister met geen bezwaar tegen orgaandonatie. Van de 50-plussers was dat 17 procent.

Mensen van 20 tot 70 jaar gaven vaker toestemming voor orgaandonatie dan geen toestemming. 80-plussers gaven twee keer zo vaak geen toestemming als wel toestemming (51 procent tegen 25 procent).

Vrouwen hebben vaker dan mannen een keuze geregistreerd in het Donorregister (79 procent tegen 71 procent), en gaven ook vaker toestemming voor orgaandonatie (38 procent tegen 31 procent).

Registratie in Donorregister, 2021
LeeftijdGeen bezwaar (%)Geen toestemming (%)Toestemming (%)Iemand anders beslist (%)
Totaal23,531,234,710,6
18 tot 20 jaar40,725,724,49,2
20 tot 30 jaar33,025,333,48,3
30 tot 40 jaar28,826,934,49,9
40 tot 50 jaar24,927,835,611,7
50 tot 60 jaar21,328,837,712,2
60 tot 70 jaar15,733,738,212,4
70 tot 80 jaar14,141,734,010,2
80 jaar of ouder17,051,524,67

Regionale verschillen in donatiebereidheid

In acht gemeenten, Oirschot, Goirle, Beek, Voerendaal, Stein, Sint-Michielsgestel, Gulpen-Wittem en Nuenen, Gerwen, lag de registratiebereidheid het hoogst; daar had 81 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister. Het laagste aandeel volwassenen dat een eigen keuze heeft ingevuld in het Donorregister was op Vlieland (64 procent), op Urk (65 procent) en in Amsterdam (67 procent).

De gemeenten met het hoogste aandeel mensen die toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Oost Gelre en Rozendaal (beide 46 procent) en Hilvarenbeek (45 procent). De gemeenten met het laagste aandeel mensen die toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Urk (15 procent) en Neder-Betuwe (21 procent).

De gemeenten met het hoogste aandeel mensen die geen toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Neder-Betuwe (42 procent), Tholen (40 procent), Rotterdam, Alblasserdam en Ridderkerk (39 procent). Hilvarenbeek, Reusel-De Mierden en Rozendaal zijn de gemeenten met het laagste aandeel dat geen toestemming gaf (alle drie 20 procent).

Toestemming voor orgaandonatie in Donorregister, 2021
GemeentenaamPersonen toestemming (%)
Aa en Hunze40
Aalsmeer34
Aalten42
Achtkarspelen28
Alblasserdam26
Albrandswaard32
Alkmaar37
Almelo30
Almere27
Alphen aan den Rijn36
Alphen-Chaam43
Altena31
Ameland33
Amersfoort38
Amstelveen29
Amsterdam28
Apeldoorn34
Arnhem33
Assen36
Asten40
Baarle-Nassau39
Baarn36
Barendrecht30
Barneveld28
Beek (L.)38
Beekdaelen36
Beemster38
Beesel35
Berg en Dal40
Bergeijk41
Bergen (L.)36
Bergen (NH.)36
Bergen op Zoom35
Berkelland40
Bernheze39
Best41
Beuningen41
Beverwijk32
Bladel42
Blaricum34
Bloemendaal38
Bodegraven-Reeuwijk35
Boekel40
Borger-Odoorn36
Borne42
Borsele35
Boxmeer42
Boxtel39
Breda39
Brielle36
Bronckhorst40
Brummen37
Brunssum31
Bunnik42
Bunschoten31
Buren32
Capelle aan den IJssel26
Castricum43
Coevorden36
Cranendonck37
Cuijk38
Culemborg35
Dalfsen39
Dantumadiel27
De Bilt37
De Fryske Marren37
De Ronde Venen37
De Wolden40
Delft34
Den Helder33
Deurne39
Deventer38
Diemen29
Dinkelland40
Doesburg34
Doetinchem39
Dongen41
Dordrecht30
Drechterland39
Drimmelen40
Dronten35
Druten39
Duiven40
Echt-Susteren34
Edam-Volendam34
Ede32
Eemnes37
Eemsdelta31
Eersel44
Eijsden-Margraten39
Eindhoven33
Elburg29
Emmen32
Enkhuizen37
Enschede33
Epe32
Ermelo33
Etten-Leur38
Geertruidenberg39
Geldrop-Mierlo40
Gemert-Bakel39
Gennep38
Gilze en Rijen41
Goeree-Overflakkee29
Goes37
Goirle44
Gooise Meren38
Gorinchem32
Gouda33
Grave40
Groningen (gemeente)38
Gulpen-Wittem35
Haaksbergen40
Haarlem36
Haarlemmermeer32
Halderberge36
Hardenberg37
Harderwijk35
Hardinxveld-Giessendam28
Harlingen33
Hattem37
Heemskerk36
Heemstede39
Heerde31
Heerenveen35
Heerhugowaard37
Heerlen29
Heeze-Leende42
Heiloo42
Hellendoorn41
Hellevoetsluis32
Helmond33
Hendrik-Ido-Ambacht32
Hengelo (O.)37
Het Hogeland35
Heumen42
Heusden39
Hillegom37
Hilvarenbeek45
Hilversum34
Hoeksche Waard33
Hof van Twente38
Hollands Kroon36
Hoogeveen33
Hoorn35
Horst aan de Maas42
Houten40
Huizen34
Hulst36
IJsselstein36
Kaag en Braassem40
Kampen31
Kapelle39
Katwijk30
Kerkrade27
Koggenland41
Krimpen aan den IJssel28
Krimpenerwaard34
Laarbeek41
Landerd40
Landgraaf31
Landsmeer35
Langedijk42
Lansingerland36
Laren (NH.)33
Leeuwarden35
Leiden37
Leiderdorp37
Leidschendam-Voorburg34
Lelystad28
Leudal37
Leusden40
Lingewaard41
Lisse38
Lochem41
Loon op Zand40
Lopik32
Losser36
Maasdriel33
Maasgouw35
Maassluis31
Maastricht32
Medemblik37
Meerssen38
Meierijstad39
Meppel39
Middelburg (Z.)35
Midden-Delfland42
Midden-Drenthe37
Midden-Groningen30
Mill en Sint Hubert40
Moerdijk37
Molenlanden30
Montferland38
Montfoort39
Mook en Middelaar42
Neder-Betuwe21
Nederweert36
Nieuwegein32
Nieuwkoop38
Nijkerk33
Nijmegen41
Nissewaard30
Noardeast-Frysl?n30
Noord-Beveland36
Noordenveld39
Noordoostpolder33
Noordwijk36
Nuenen, Gerwen en Nederwetten44
Nunspeet27
Oegstgeest40
Oirschot42
Oisterwijk42
Oldambt30
Oldebroek27
Oldenzaal40
Olst-Wijhe40
Ommen37
Oost Gelre46
Oosterhout38
Ooststellingwerf34
Oostzaan36
Opmeer40
Opsterland36
Oss35
Oude IJsselstreek39
Ouder-Amstel36
Oudewater40
Overbetuwe40
Papendrecht34
Peel en Maas41
Pekela25
Pijnacker-Nootdorp38
Purmerend31
Putten30
Raalte43
Reimerswaal26
Renkum39
Renswoude27
Reusel-De Mierden44
Rheden36
Rhenen29
Ridderkerk28
Rijssen-Holten31
Rijswijk (ZH.)31
Roerdalen32
Roermond31
Roosendaal35
Rotterdam23
Rozendaal46
Rucphen32
Schagen40
Scherpenzeel30
Schiedam24
Schiermonnikoog33
Schouwen-Duiveland35
's-Gravenhage (gemeente)23
's-Hertogenbosch39
Simpelveld33
Sint Anthonis41
Sint-Michielsgestel44
Sittard-Geleen34
Sliedrecht29
Sluis34
Smallingerland33
Soest36
Someren40
Son en Breugel41
Stadskanaal28
Staphorst24
Stede Broec37
Steenbergen36
Steenwijkerland35
Stein (L.)37
Stichtse Vecht35
S?dwest-Frysl?n36
Terneuzen34
Terschelling37
Texel37
Teylingen41
Tholen27
Tiel29
Tilburg36
Tubbergen40
Twenterand31
Tynaarlo41
Tytsjerksteradiel35
Uden37
Uitgeest44
Uithoorn33
Urk15
Utrecht (gemeente)39
Utrechtse Heuvelrug36
Vaals26
Valkenburg aan de Geul36
Valkenswaard40
Veendam30
Veenendaal30
Veere38
Veldhoven41
Velsen34
Venlo34
Venray37
Vijfheerenlanden30
Vlaardingen28
Vlieland33
Vlissingen33
Voerendaal37
Voorschoten39
Voorst40
Vught42
Waadhoeke36
Waalre43
Waalwijk34
Waddinxveen32
Wageningen40
Wassenaar31
Waterland38
Weert35
Weesp37
West Betuwe32
West Maas en Waal40
Westerkwartier35
Westerveld37
Westervoort38
Westerwolde29
Westland35
Weststellingwerf34
Westvoorne35
Wierden37
Wijchen41
Wijdemeren36
Wijk bij Duurstede37
Winterswijk40
Woensdrecht37
Woerden38
Wormerland39
Woudenberg31
Zaanstad31
Zaltbommel31
Zandvoort31
Zeewolde37
Zeist34
Zevenaar39
Zoetermeer32
Zoeterwoude39
Zuidplas33
Zundert39
Zutphen36
Zwartewaterland28
Zwijndrecht31
Zwolle40