Internationaliseringsmonitor 2023, derde editie, Digitalisering

In een digitale wereld waarin import en export slechts één muisklik verwijderd zijn, vervagen de grenzen van traditionele handel. De omarming van digitale technologieën transformeert niet alleen wat we verhandelen, maar ook hoe we handelen en wie daarbij betrokken zijn. Webshops en e-commerce platforms stellen bedrijven in staat een nieuwe rol op te eisen in internationale waardeketens. Consumenten kunnen via die digitale platforms makkelijk toegang krijgen tot internationale markten. Dat digitalisering niet alleen een impact heeft op handel, moge duidelijk zijn. Het dringt door in alle lagen van ons dagelijks leven. Het beïnvloedt de wijze waarop we met elkaar communiceren, hoe we kennis tot ons nemen, hoe we aankopen doen en hoe we ons amuseren. Digitalisering zorgt ervoor dat we meer dan ooit onderling verbonden zijn. Dat biedt veel kansen. Maar de digitale revolutie roept ook vragen op.

In deze Internationaliseringsmonitor analyseren we digitalisering en internationale handel aan de hand van een aantal verschillende invalshoeken. In hoofdstuk 1 definiëren we digitale handel, laten we zien welke relevante cijfers beschikbaar zijn bij het CBS en geven we een overzicht van bestaand onderzoek over digitalisering en handel vanuit verschillende perspectieven. Waar hoofdstuk 2 ingaat op de omvang en bedrijfskenmerken van digitale handel, wordt de relatie tussen digitalisering en export, productiviteit, werkgelegenheid in hoofdstuk 3 onder de loep genomen aan de hand van verschillende ICT-toepassingen. Ten slotte, zoomt hoofdstuk 4 specifiek in op het gebruik van robotica in relatie tot bedrijfskenmerken, waardeketens en werkgelegenheid.

De Internationaliseringsmonitor beschrijft trends in internationalisering en de consequenties hiervan voor de Nederlandse economie en samenleving. De publicatie verschijnt drie keer per jaar en maakt deel uit van het CBS ontwikkel- en publicatieprogramma Globalisering, dat in opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken plaatsvindt.

Het doel van het onderzoeksprogramma Globalisering is om tot nieuwe inzichten te komen op het terrein van globalisering ten behoeve van praktijk, beleid en wetenschap. De kern van de aanpak is het integreren van uiteenlopende bronnen en reeds beschikbare microdata, gecombineerd met toepassing van geavanceerde statistische methodes zoals I/O analyse. De resultaten hiervan, nieuw ontwikkelde statistieken en begeleidende analyses, worden gepubliceerd in de Internationaliseringsmonitor.