Rookwaren in één jaar bijna 20 procent duurder

© Hollandse Hoogte / Robin Utrecht
Rookwaren zijn in Nederland het afgelopen jaar fors duurder geworden. In juli 2020 waren de prijzen van tabak bijna 19 procent hoger dan in dezelfde maand een jaar eerder. Deze prijsstijging is met name het gevolg van twee accijnsverhogingen dit jaar. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

[video: https://www.cbs.nl/nl-nl/video/e702dae4886747a79dfc819c00dbb5d4]

Per 1 april is de accijns op een pakje van 20 sigaretten met 1 euro verhoogd, nadat de accijns op 1 januari al met 14 cent omhoog was gegaan. Op 50 gram shag wordt per 1 april 2,50 euro extra accijns geheven. Meer dan driekwart van de prijs van een pakje sigaretten bestaat uit belasting (accijns en btw).

Hoogste accijnsverhoging

Nooit eerder was het bedrag van een accijnsverhoging zo groot als bij de verhoging in april. Procentueel is de prijsstijging van rookwaren dit jaar de grootste na februari 2005. Na een accijnsverhoging stegen de prijzen destijds met 20 procent. Tussendoor zorgden ook accijnsverhogingen in 2008 en 2013 voor flinke prijsstijgingen. De overheidsinkomsten uit accijns op tabak zijn toegenomen van bijna 1,6 miljard euro in 2000 tot ruim 2,5 miljard euro in 2019.
In juli 2020 waren sigaretten volgens de consumentenprijsindex 15,7 procent duurder dan een jaar eerder, de prijs van shag nam met 27,3 procent toe. Voor sigaren moet 4,2 procent meer worden betaald dan vorig jaar. De accijns op sigaren werd dit jaar alleen in januari beperkt verhoogd. Een accijnsverhoging werkt met enige vertraging door in de prijzen. Winkeliers verkopen eerst hun bestaande voorraden waarop het oude accijnstarief rust voordat ze de door de accijnsverhoging duurdere tabak verkopen.

Prijsstijging tabak en alle consumptiegoederen
jaarmaandtabak (juli 2000 = 100)alle consumptiegoederen (juli 2000 = 100)
2000juli100100
2000augustus100100,4
2000september100,2101,7
2000oktober101,1101,8
2000november101,1101,8
2000december101,1101,2
2001januari101,1102,1
2001februari105,5103
2001maart105,5103,9
2001april105,5104,5
2001mei105,6104,9
2001juni105,6104,5
2001juli105,6104,3
2001augustus107,6104,7
2001september109106
2001oktober109,2105,9
2001november109,3105,8
2001december109,2105,4
2002januari109,2106,2
2002februari109,2106,8
2002maart109,5107,7
2002april109,6108,2
2002mei110,6108,3
2002juni112,5107,9
2002juli112,5107,7
2002augustus112,5108,1
2002september112,5109,3
2002oktober112,5109
2002november112,5108,7
2002december112,5108,3
2003januari112,5108,7
2003februari112,5109,4
2003maart113,2110,4
2003april113,7110,5
2003mei114,5110,4
2003juni116,2109,9
2003juli116,2110
2003augustus116,2110,4
2003september116,2111,5
2003oktober116,2111,1
2003november116,2110,9
2003december116,2110,2
2004januari116,2110,2
2004februari116,2110,7
2004maart126,8111,6
2004april138112
2004mei138112,2
2004juni138111,5
2004juli138111,3
2004augustus138111,7
2004september138112,6
2004oktober138112,7
2004november138112,3
2004december138111,4
2005januari138111,8
2005februari139112,5
2005maart139,4113,6
2005april140,5113,8
2005mei141,4113,7
2005juni141,4113,3
2005juli141,4113,1
2005augustus141,4113,7
2005september141,4114,7
2005oktober141,4114,6
2005november141,4114,3
2005december141,4113,7
2006januari141,4113,3
2006februari141,4113,7
2006maart141,4114,6
2006april141,8115,1
2006mei142,4115,3
2006juni144,6114,8
2006juli144,6114,6
2006augustus144,9115,2
2006september144,7115,7
2006oktober144,7115,4
2006november144,7115,2
2006december144,7114,8
2007januari144,7114,9
2007februari144,7115,4
2007maart144,7116,7
2007april144,8117,2
2007mei145,4117,3
2007juni147,7116,8
2007juli147,8116,3
2007augustus147,8116,5
2007september147,8117,2
2007oktober147,8117,2
2007november147,8117,4
2007december147,8116,9
2008januari147,8117,2
2008februari150118
2008maart152,8119,2
2008april152,8119,6
2008mei152,8120,1
2008juni152,8119,8
2008juli152,8120
2008augustus152,8120,3
2008september152,8120,8
2008oktober153,4120,5
2008november166,4120,1
2008december169,7119,2
2009januari169,7119,5
2009februari169,7120,3
2009maart172,2121,5
2009april172,8121,8
2009mei172,9122
2009juni172,9121,5
2009juli174,8120,3
2009augustus175,2120,6
2009september175,2121,2
2009oktober175,2121,3
2009november175,2121,2
2009december175,2120,5
2010januari175,2120,5
2010februari175,2121,3
2010maart177,7122,8
2010april181123,2
2010mei183,2123,1
2010juni183,2122,5
2010juli183,2122,2
2010augustus183,2122,4
2010september183,2123,1
2010oktober183,2123,3
2010november183,2123,1
2010december182,1122,8
2011januari181,8122,7
2011februari181,8123,6
2011maart181,8125
2011april188,9125,7
2011mei191,7125,8
2011juni190,7125,2
2011juli191,8125,8
2011augustus194,3126
2011september196,2126,5
2011oktober196,3126,5
2011november196,3126,1
2011december196,3125,8
2012januari196,3125,7
2012februari196,3126,7
2012maart196,3128,1
2012april197,6128,7
2012mei200,3128,5
2012juni202127,9
2012juli202,1128,7
2012augustus202,2128,9
2012september202,2129,4
2012oktober203,8130,2
2012november206,8129,6
2012december207,5129,4
2013januari207,6129,5
2013februari211,4130,5
2013maart223,8131,9
2013april228,8132
2013mei229,2132
2013juni229,5131,5
2013juli229,4132,6
2013augustus229,4132,5
2013september229,4132,5
2013oktober229,5132,2
2013november229,5131,5
2013december229,5131,6
2014januari229,5131,3
2014februari229,5131,9
2014maart229,8133
2014april229,9133,6
2014mei229,9133,1
2014juni229,9132,8
2014juli230,5133,8
2014augustus230,6133,8
2014september230,6133,7
2014oktober231,3133,6
2014november232,4132,8
2014december232,5132,5
2015januari235131,3
2015februari236,3132
2015maart240,2133,4
2015april240,3134,3
2015mei238,2134,6
2015juni237,3134,1
2015juli239,9135,1
2015augustus240,8134,7
2015september239,9134,4
2015oktober240134,3
2015november240,1133,6
2015december240,1133,4
2016januari240,6132,1
2016februari241,5132,8
2016maart243,1134,2
2016april244,7134,3
2016mei247,8134,6
2016juni248,2134,1
2016juli248,7134,8
2016augustus249135
2016september249,2134,5
2016oktober249,2134,9
2016november249,3134,4
2016december248,9134,7
2017januari246,6134,2
2017februari246,6135,2
2017maart246,7135,7
2017april248,3136,4
2017mei250,7136
2017juni250,7135,6
2017juli251,2136,6
2017augustus252,7136,8
2017september252,6136,5
2017oktober252,7136,7
2017november252,7136,5
2017december252,7136,4
2018januari252,6136,2
2018februari252,6136,9
2018maart252,9137,1
2018april255,5137,9
2018mei260,5138,4
2018juni262137,9
2018juli262,1139,5
2018augustus262,1139,7
2018september262,1139,1
2018oktober262,1139,6
2018november263,1139,2
2018december263,6139,1
2019januari263,8139,2
2019februari265,7140,4
2019maart266,8141
2019april266,8141,9
2019mei266,8141,7
2019juni266,8141,6
2019juli266,8143
2019augustus266,8143,6
2019september266,8142,7
2019oktober267,4143,4
2019november267,5142,8
2019december267,5142,9
2020januari270,5141,8
2020februari273,6142,7
2020maart275,3142,9
2020april277,6143,6
2020mei298,8143,4
2020juni314,6143,8
2020juli316,7145,4

Tabak meer dan drie keer zo duur

Sinds juli 2000 is tabak meer dan drie keer zo duur geworden. Andere accijnsplichtige genotsartikelen zijn veel minder in prijs gestegen. De prijs van alcoholhoudende dranken steeg ter vergelijking in dezelfde periode met 40 procent. De prijzen van alle consumentengoederen en -diensten zijn sinds het begin van deze eeuw met 45 procent gestegen.

Nederland vooraan in Europa met heffing op tabak

Ook in andere Europese landen zijn de prijzen van sigaretten en shag hard gestegen sinds 2000. In juni was volgens de Europees geharmoniseerde prijsindex het prijsniveau van tabak in de eurozone ruim 170 procent hoger dan twintig jaar eerder. In de Baltische landen was de prijsstijging in deze periode relatief het grootst. Ook in Frankrijk, Slovenië en Slowakije zijn de tabaksprijzen procentueel harder gestegen dan in Nederland. In Frankrijk zijn rookwaren inmiddels drieënhalf keer zo duur als in 2000.

Prijsstijging tabak eurozone, juni 2000-juni 2020
LandMutatie (%)
Letland587
Estland377
Litouwen348
Frankrijk251
Slovenië249
Slowakije247
Nederland215
Portugal189
Ierland183
Spanje176
Eurozone172
Griekenland154
Duitsland153
België152
Cyprus146
Luxemburg139
Finland138
Malta135
Italië119
Oostenrijk89
Bron: CBS, Eurostat