Export naar Duitsland goed voor 6,7 procent van het bbp

© Hollandse Hoogte
Nederlandse bedrijven verdienden ruim 45 miljard euro aan de export naar Duitsland, goed voor 6,7 procent van het bbp. Dat heeft het CBS berekend op basis van OESO-cijfers over 2016, de meest recente gegevens die beschikbaar zijn. Hoewel deze cijfers enkele jaren oud zijn, geven ze meer inzicht in de internationale verwevenheden dan standaard handelscijfers omdat ook handelsstromen buiten Nederland zijn meegeteld. Dit meldt het CBS in de nieuwe Internationaliseringsmonitor, waarin Duitsland centraal staat.

Aan de rechtstreekse export naar de oosterburen hielden Nederlandse bedrijven 39 miljard euro over in 2016. Maar Nederlandse bedrijven verdienen ook aan toelevering via andere landen die op hun beurt naar Duitsland exporteren. Zo verdiende Nederland in 2016 6,1 miljard euro aan de export van andere landen naar Duitsland waarin Nederlandse grondstoffen, halffabricaten en ondersteunende diensten waren verwerkt. Veel productieprocessen zijn opgeknipt in deelprocessen die in verschillende landen plaatsvinden. De indirecte exportverdiensten komen tot stand doordat Nederland toeleverancier is in zogenoemde internationale waardeketens met Duitsland als eindbestemming.

Bijna drie kwart van de Nederlandse verdiensten aan de export naar Duitsland kwam tot stand dankzij finale bestedingen in Duitsland. Denk daarbij aan Nederlandse kaas die wordt geconsumeerd door Duitse huishoudens, of aan een Nederlandse chipmachine voor een Duitse fabriek. Het overige deel van de Nederlandse exportverdiensten – 11,7 miljard euro – vloeide voort uit de verwerking van tussenproducten, halffabricaten of ondersteunende diensten die Duitsland weer naar andere landen exporteerde. Het merendeel van deze Duitse export met Nederlandse inbreng werd uiteindelijk geconsumeerd buiten de Europese Unie, met name in de Verenigde Staten en China.

Hoeveel en op welke wijze verdient Nederland aan de export van goederen en diensten naar Duitsland?Hoeveel en op welke wijze verdient Nederland aan de export van goederen en diensten naar Duitsland? 1) €39,0 mld Export van Nederland naar Duitsland €6,1 mld Indirecte export €11,7 mld Consumptie elders €33,5 mld Consumptie Bron: OESO, eigen berekeningen 1) De totalen van export en consumptie verschillen licht van elkaar door afrondingenHoeveel en op welke wijze verdient Nederland aan de export vanConsumptieBron: OESO, eigen berekeningengoederen en diensten naar Duitsland?1)€33,5 mld€6,1 mldIndirecte export€39,0 mldExport van NL naar D€11,7 mldConsumptie elders1) De totalen van export en consumptie verschillen licht van elkaar door afrondingen

Ruim een kwart van indirecte exportverdiensten aan Duitsland via België

Bijna 26 procent van Nederlandse verdiensten aan de indirecte export naar Duitsland ontstaan door toeleveringen aan België. De belangrijkste Belgische bedrijfstakken die Nederlandse producten verwerken zijn de aardolie-industrie, de chemische en farmaceutische industrie en de voedings- en genotmiddelenindustrie. Toeleveringen aan Ierland zijn goed voor circa 10 procent van de Nederlandse indirecte exportverdiensten aan Duitsland. Dit zijn voornamelijk toeleveringen via de Ierse IT-dienstverlening en de chemische industrie. Ongeveer 7 procent van de indirecte Nederlandse exportverdiensten verloopt via Frankrijk. De chemische en farmaceutische industrie, en de overige transportmiddelenindustrie verwerken in Frankrijk de meeste Nederlandse inbreng in hun export naar Duitsland. De rest van de top 10 van landen die zorgen voor indirecte verdiensten aan de export naar Duitsland bestaat ook uit Europese landen. Bij de indirecte exportverdiensten via Polen, Hongarije, Tsjechië en Oostenrijk is het vooral de auto-industrie die Nederlandse goederen en diensten verwerkt in haar uitvoer naar Duitsland.

Nederlandse verdiensten aan export van andere landen naar Duitsland, 2016
landWaarde van de Nederlandse indirecte export via dit land naar Duitsland
België1579
Ierland608
Frankrijk418
Zwitserland315
Italië302
Polen299
Hongarije265
Verenigd Koninkrijk263
Tsjechië217
Oostenrijk215
Rest van de wereld1630
Bron: OESO, eigen berekeningen.

De groot- en detailhandel en zakelijke dienstverlening grootverdieners

De groot- en detailhandel verdiende met 9,5 miljard euro het meest aan de directe en indirecte export naar Duitsland, gevolgd door de zakelijke dienstverlening (6,5 miljard euro). De industriële bedrijfstakken die het meest verdienden aan de export naar Duitsland waren de chemische en farmaceutische industrie, de voedings- en genotmiddelenindustrie en de aardolie-industrie.

Bedrijfstakken met de grootste verdiensten door export naar Duitsland, 2016
 Directe export (mld euro)Indirecte export (mld euro)
Groot- en detailhandel8,2741,257
Zakelijke dienstverlening5,3181,178
Chemische en farmaceutische industrie2,8290,434
Delfstoffenwinning2,4960,749
Vervoer en opslag2,6470,436
Landbouw, bosbouw en visserij2,3760,138
Financiële dienstverlening1,9660,455
Voedings- en genotmiddelenindustrie1,8560,122
Aardolie-industrie1,3520,056
Gezondheids- en welzijnszorg1,0670,168
Bron: OESO, eigen berekeningen

Meer weten, ook over de verdere verwevenheid tussen Nederland en Duitsland op het gebied van de handel, de investeringen, multinationals, bedrijfsoprichtingen en -overnames, en de mobiliteit van personen? Lees dan de Internationaliseringsmonitor over Duitsland.