Economisch beeld wat minder negatief in december
De Conjunctuurklok is een hulpmiddel voor het bepalen van de stand en het verloop van de Nederlandse conjunctuur. In de Conjunctuurklok komt vrijwel alle belangrijke economische informatie samen die het CBS tijdens de afgelopen maand c.q. het afgelopen kwartaal heeft gepubliceerd. Het conjunctuurbeeld volgens de Conjunctuurklok betreft een macro-economisch beeld en het gaat niet in gelijke mate op voor alle huishoudens, bedrijven of regio’s.
| jaar | maand | cyclus (afwijking van de langetermijntrend (=0)) |
|---|---|---|
| 2022 | januari | 0,8 |
| 2022 | februari | 0,8 |
| 2022 | maart | 0,82 |
| 2022 | april | 0,87 |
| 2022 | mei | 0,87 |
| 2022 | juni | 0,89 |
| 2022 | juli | 0,94 |
| 2022 | augustus | 0,92 |
| 2022 | september | 0,91 |
| 2022 | oktober | 0,88 |
| 2022 | november | 0,83 |
| 2022 | december | 0,79 |
| 2023 | januari | 0,71 |
| 2023 | februari | 0,66 |
| 2023 | maart | 0,62 |
| 2023 | april | 0,52 |
| 2023 | mei | 0,44 |
| 2023 | juni | 0,35 |
| 2023 | juli | 0,19 |
| 2023 | augustus | 0,09 |
| 2023 | september | -0,02 |
| 2023 | oktober | -0,16 |
| 2023 | november | -0,24 |
| 2023 | december | -0,32 |
| 2024 | januari | -0,4 |
| 2024 | februari | -0,43 |
| 2024 | maart | -0,46 |
| 2024 | april | -0,5 |
| 2024 | mei | -0,5 |
| 2024 | juni | -0,5 |
| 2024 | juli | -0,53 |
| 2024 | augustus | -0,52 |
| 2024 | september | -0,49 |
| 2024 | oktober | -0,5 |
| 2024 | november | -0,45 |
| 2024 | december | -0,42 |
| 2025 | januari | -0,45 |
| 2025 | februari | -0,44 |
| 2025 | maart | -0,46 |
| 2025 | april | -0,52 |
| 2025 | mei | -0,53 |
| 2025 | juni | -0,54 |
| 2025 | juli | -0,58 |
| 2025 | augustus | -0,55 |
| 2025 | september | -0,54 |
| 2025 | oktober | -0,55 |
| 2025 | november | -0,53 |
| 2025 | december | -0,52 |
Consumenten even negatief, producenten minder negatief
Consumenten waren in december net zo negatief als in november, terwijl producenten minder negatief waren. Het producentenvertrouwen lag boven het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar, terwijl het consumentenvertrouwen eronder lag.
| jaar | maand | Consumentenvertrouwen (gemiddelde van de deelvragen) | Producentenvertrouwen (gemiddelde van de deelvragen) |
|---|---|---|---|
| 2022 | januari | -28 | 6,5 |
| 2022 | februari | -30 | 5,8 |
| 2022 | maart | -39 | 5,7 |
| 2022 | april | -48 | 7,2 |
| 2022 | mei | -47 | 5,8 |
| 2022 | juni | -50 | 4,2 |
| 2022 | juli | -51 | 5,3 |
| 2022 | augustus | -54 | 2,4 |
| 2022 | september | -59 | 1,2 |
| 2022 | oktober | -59 | 0,9 |
| 2022 | november | -57 | 1,1 |
| 2022 | december | -52 | 1 |
| 2023 | januari | -49 | 1,1 |
| 2023 | februari | -44 | 0,9 |
| 2023 | maart | -39 | 0,9 |
| 2023 | april | -37 | -0,3 |
| 2023 | mei | -38 | -1,7 |
| 2023 | juni | -39 | -2,7 |
| 2023 | juli | -39 | -2,7 |
| 2023 | augustus | -40 | -4,6 |
| 2023 | september | -39 | -3,9 |
| 2023 | oktober | -38 | -3,7 |
| 2023 | november | -33 | -2,6 |
| 2023 | december | -29 | -5,7 |
| 2024 | januari | -28 | -4,4 |
| 2024 | februari | -27 | -4,2 |
| 2024 | maart | -22 | -4,8 |
| 2024 | april | -21 | -3,6 |
| 2024 | mei | -22 | -2,8 |
| 2024 | juni | -23 | -2,4 |
| 2024 | juli | -24 | -2,7 |
| 2024 | augustus | -24 | -1,9 |
| 2024 | september | -21 | -1,7 |
| 2024 | oktober | -22 | -3,2 |
| 2024 | november | -25 | -1,8 |
| 2024 | december | -26 | -1,6 |
| 2025 | januari | -28 | -1,6 |
| 2025 | februari | -32 | -1,2 |
| 2025 | maart | -34 | -1,5 |
| 2025 | april | -37 | -3,3 |
| 2025 | mei | -37 | -3,9 |
| 2025 | juni | -36 | -5 |
| 2025 | juli | -32 | -4,9 |
| 2025 | augustus | -32 | -3,3 |
| 2025 | september | -32 | -1,6 |
| 2025 | oktober | -27 | -0,8 |
| 2025 | november | -21 | -1,7 |
| 2025 | december | -21 | -1,1 |
Consumptie huishoudens en export groeien, investeringen krimpen
In oktober 2025 hebben huishoudens 0,8 procent meer geconsumeerd dan in oktober 2024 (voor prijsveranderingen en koopdagen gecorrigeerd). Ze kochten zowel meer diensten als goederen.
Het volume (werkdaggecorrigeerd) van de goederenexport was in oktober 5,6 procent groter dan in oktober 2024. Bedrijven hebben vooral meer machines, delfstoffen en elektronische apparaten uitgevoerd.
In oktober 2025 was het volume van de investeringen in materiële vaste activa 0,4 procent kleiner dan een jaar eerder. Er is vooral minder geïnvesteerd in overig wegvervoer (vrachtauto’s, opleggers, busjes, etc.).
Productie industrie in oktober bijna 2 procent hoger
De kalendergecorrigeerde productie van de Nederlandse industrie lag in oktober 1,9 procent hoger dan in oktober 2024. Voor seizoen- en kalendereffecten gecorrigeerd steeg de productie in oktober met 0,2 procent ten opzichte van september.
Meer faillissementen in november
In november zijn, voor zittingsdagen gecorrigeerd, 54 bedrijven (inclusief eenmanszaken) meer failliet verklaard dan in oktober. Dat is een stijging van 21 procent.
Prijzen koopwoningen ruim 6 procent hoger in november
In november 2025 waren de prijzen van bestaande koopwoningen gemiddeld 6,1 procent hoger dan een jaar eerder. Voor de achtste maand op rij vlakt de prijsstijging af. Ten opzichte van oktober 2025 stegen de prijzen gemiddeld met 0,3 procent.
Meer gewerkte uren, relatief evenveel werklozen, minder vacatures
In november 2025 waren er 408 duizend werklozen. Net als in september en oktober was 4,0 procent van de beroepsbevolking van 15 tot 75 jaar werkloos. Het aantal werklozen en het aantal mensen met werk steeg in de afgelopen drie maanden met gemiddeld 2 duizend per maand.
Werknemers en zelfstandigen werkten in het derde kwartaal in totaal ruim 3,7 miljard uur. Dat is, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, 0,1 procent meer dan in het kwartaal ervoor.
Aan het einde van het derde kwartaal stonden er 387 duizend vacatures open, een daling van 2 duizend. Het aantal vacatures daalt al drie jaar bijna ieder kwartaal.
De omzet van uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling was in het derde kwartaal van dit jaar 0,9 procent hoger dan in hetzelfde kwartaal van 2024.
Bbp stijgt 0,5 procent in derde kwartaal 2025
Volgens de tweede berekening van het CBS is het bruto binnenlands product (bbp) in het derde kwartaal van 2025 met 0,5 procent gestegen ten opzichte van het tweede kwartaal. De stijging van het bbp in het derde kwartaal van 2025 is vooral toe te schrijven aan de export en de consumptie door de overheid.
| Jaar | Kwartaal | Index (2021=100) |
|---|---|---|
| 4e kwartaal | 101,9 | |
| 2022 | 1e kwartaal | 103,2 |
| 2022 | 2e kwartaal | 105,6 |
| 2022 | 3e kwartaal | 105,7 |
| 2022 | 4e kwartaal | 105,5 |
| 2023 | 1e kwartaal | 104,9 |
| 2023 | 2e kwartaal | 104,6 |
| 2023 | 3e kwartaal | 103,9 |
| 2023 | 4e kwartaal | 104,2 |
| 2024 | 1e kwartaal | 104,2 |
| 2024 | 2e kwartaal | 105,4 |
| 2024 | 3e kwartaal | 106 |
| 2024 | 4e kwartaal | 106,5 |
| 2025 | 1e kwartaal | 106,8 |
| 2025 | 2e kwartaal | 107,2 |
| 2025 | 3e kwartaal | 107,7 |
Relevante links
- Visualisatie - Conjunctuurklok
- Dossier - Conjunctuur