Schaalvergroting leidt niet tot minder koeien in de wei

Blije koeien in de wei
© Hollandse Hoogte
Ondanks de schaalvergroting in de landbouw is het percentage melkveebedrijven dat melkkoeien laat grazen in 2016 toegenomen, van 75,6 procent in 2015 naar 76,5 procent van het aantal bedrijven een jaar later. Het aandeel melkkoeien in de wei bleef met 65 procent gelijk. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.

Bedrijven met melkkoeien het hele jaar op stal
 2016(voorlopige cijfers)2015
Totaal2424,4
Tot 40 koeien97,7
40 tot 6010,511,8
60 tot 8017,418,9
80 tot 10020,422,6
100 tot 12027,532,1
120 tot 14033,435
140 tot 16037,840,9
160 of meer
koeien
46,651

De lichte toename van het aandeel bedrijven met koeien in de wei ging gepaard met een toename van de veestapel. Het aantal melkkoeien nam tussen 1 april 2015 en 1 april 2016 toe met 123 duizend dieren. Dat betekent waarschijnlijk dat bedrijven die al weidegang toepasten dit zijn blijven doen, ook als ze er extra melkkoeien bij gingen houden. Inmiddels is het aantal koeien weer gedaald; in de landbouwtelling van 2017 werden 51 duizend minder melkkoeien geteld.

Grotere bedrijven en weidegang

Koeien staan vaker het hele jaar op stal naarmate er meer melkkoeien worden gehouden. Bij toenemende bedrijfsgrootte is weidegang lastiger in te passen in de bedrijfsvoering. Toch heeft een groter percentage van de melkveehouders met 100 dieren of meer de melkkoeien in 2016 de wei in gestuurd. In 2016 had 64 procent van deze grotere melkveehouders de melkkoeien (deels) in de wei lopen, een jaar eerder was dat nog 61 procent.

Melkkoeien
 Op stalIn de wei
20060,2841,136
20070,2831,131
20080,3081,158
20090,3571,132
20100,3841,094
20110,4261,044
20120,4451,039
20130,4661,087
20140,4871,085
20150,5681,054
20160,5951,122

Geen toename aandeel melkkoeien in de wei

De lichte toename van het aandeel melkveehouderijen met weidegang van melkkoeien leidde echter niet tot een groter aandeel melkvee dat in de wei te zien is. Het aandeel melkkoeien in de wei groeide niet maar bleef de laatste twee jaar gelijk. Zowel in 2016 als het jaar daarvoor liep 65 procent van de melkkoeien een deel van het jaar in de wei. In 2014 graasde 69 procent van de koeien nog in de wei, tien jaar geleden was dat 80 procent.

Percentage melkveebedrijven met weidegang
 Percentage melkveebedrijven met weidegang (%)
Groningen73,2
Friesland76,5
Drenthe73,5
Overijssel78,3
Flevoland38,3
Gelderland77,9
Utrecht88,2
Noord-Holland93,8
Zuid-Holland92,5
Zeeland72,7
Noord-Brabant59,1
Limburg71,6

Minder weidegang in het zuiden en in Flevoland

Op de melkveebedrijven in Noord-Brabant, Limburg, Zeeland en Flevoland staan de koeien vaker dan elders het hele jaar op stal. Dit heeft te maken met het feit dat hier gemiddeld genomen grotere bedrijven zijn te vinden of dat ze minder grasland per melkkoe hebben. In alle provincies, behalve in Groningen en Limburg, is het percentage melkveebedrijven dat weidegang toepast iets toegenomen. In Flevoland, waar het kleinste deel van de melkveebedrijven weidegang toepast, steeg het percentage bedrijven met weidegang van 34 naar 38 procent.
De kans dat een melkveehouder zijn melkkoeien laat grazen is het grootst in Noord- en Zuid-Holland. Het percentage bedrijven met weidegang ligt in deze provincies boven de 90 procent.