Groei van de uitgaven aan zorg blijft hoog

  • Beperkte toename uitgaven aan huisartsenpraktijken en geneesmiddelen
  • Bovengemiddelde toename uitgaven aan geestelijke gezondheidszorg en gehandicaptenzorg
  • Aandeel zorguitgaven in bruto binnenlands product fors gestegen

In 2009 waren de uitgaven aan de zorg, gezondheids- en welzijnszorg tezamen, 83,8 miljard euro. Dit is 5,8 procent meer dan in 2008. In de periode 2004-2008 zijn de uitgaven aan zorg steeds harder gaan groeien. De stijging in 2009 is iets lager dan een jaar eerder. Maar in 2008 werd dit beïnvloed door de incidentele sterke stijging van de uitgaven aan hulpmiddelen (brillen). Door een toenemend aantal banen en de stijging van de lonen nam de loonsom van de zorginstellingen in 2009 met ongeveer 5,5 procent toe.

De uitgaven aan ziekenhuiszorg en specialistenpraktijken zijn in 2009 met 7,3 procent gestegen. In 2008 bedroeg de stijging bijna 9 procent. De uitgaven aan ziekenhuiszorg en specialistenpraktijken maken ruim een kwart uit van de totale uitgaven aan zorg.

De uitgaven aan tandartsen- en paramedische praktijken zijn in 2009 met respectievelijk 8,1 en 7,6 procent gestegen. Bij de tandheelkundige zorg namen met name de kosten van implantaten en prothesen bij volwassenen toe. De uitgaven aan huisartsenpraktijken vertoonden een groei van 2,7 procent.

De uitgaven aan via apotheken verstrekte geneesmiddelen zijn met 1,7 procent toegenomen. De voortzetting van het preferentiebeleid van de zorgverzekeraars heeft geleid tot een verdere prijsdaling van medicijnen waarvan het patent is verlopen. Het preferentiebeleid houdt in dat een zorgverzekeraar binnen een groep van onderling vergelijkbare geneesmiddelen een voorkeursmiddel aanwijst. Meestal is dat het goedkoopste geneesmiddel in de groep.

De uitgaven aan gehandicaptenzorg en ouderenzorg zijn in 2009 gestegen met respectievelijk 9,0 en 4,7 procent. De groei bij de gehandicaptenzorg is onder meer het gevolg van capaciteitsuitbreidingen, terwijl de relatief beperkte groei bij de ouderenzorg is veroorzaakt door versoberingen op het gebied van begeleiding. 

De uitgaven aan geestelijke gezondheidszorg laten in deze eerste raming een forse groei zien in 2009. Over de laatste twee jaar zijn deze uitgaven met gemiddeld ongeveer 8,5 procent per jaar toegenomen. De overgang in 2008 van een groot deel van de geestelijke gezondheidszorg van de AWBZ naar de Zorgverzekeringswet, in combinatie met de introductie van een nieuwe financieringssystematiek, heeft tot gevolg dat de cijfers over de geestelijke gezondheidszorg met extra onzekerheden zijn omgeven.

Het aandeel van de zorguitgaven in het bruto binnenlands product (bbp) is in 2009 gestegen tot 14,7 procent. In 2008 was dit nog 13,3 procent. Deze forse stijging is het gevolg van een sterke daling van het bbp (-4,0 procent) door de economische recessie gecombineerd met een voortgaande groei van de zorguitgaven.

Ook in 2002-2003 was er sprake van een sterke stijging van het aandeel van de zorguitgaven in het bbp. In deze periode groeide de Nederlandse economie nauwelijks. Destijds is dit niet gevolgd door een periode waarin het het aandeel van de zorguitgaven daalde.

In 2009 bedroegen de uitgaven per hoofd van de bevolking 5069 euro tegen 4818 euro in 2008 (+5,2 procent).

De PDF bevat het volledige persbericht inclusief tabellen en grafieken.