Natuurlijk kapitaalrekeningen Noordzee, 2023

Beschrijving het natuurlijk kapitaal van het Nederlandse deel van de Noordzee volgens SEEA standaarden: Omvang en kwaliteit van ecosystemen; Biodiversiteit; Ecosysteemdiensten en hun monetaire waarde; milieudruk.

Op verzoek van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft het CBS informatie verzameld en geordend over de wisselwerking tussen natuur en maatschappij op het Nederlands deel van de Noordzee. Deze gegevens zijn samengebracht volgens de internationale statistische standaard SEEA-EA, waardoor het resultaat kan worden beschouwd als de eerste implementatie van de Natuurlijk kapitaalrekeningen voor de Noordzee.

Het rapport geeft een gedetailleerd overzicht van de beschikbare data, en hoe deze geïntegreerd kunnen worden in het SEEA-EA raamwerk. De eerste hoofdstukken concentreren zich op de indeling van de Noordzee in aparte ecosystemen en hun kwaliteit, waarbij gebruik wordt gemaakt van verschillende Europese databronnen en beleidskaders, zoals de Kaderrichtlijn Marien. Het blijkt dat de beschikbaarheid van data vaak afhankelijk is van rapportageverplichtingen voortkomend uit deze richtlijnen, wat niet altijd volstaat voor een uitgebreide analyse.

Om de kwaliteit van de natuur te meten, zijn diverse biodiversiteitsindicatoren ontwikkeld, die een integraal beeld geven van veranderingen in populatiegrootte van verschillende diersoorten, zoals vogels, vissen en schelpdieren. Hierbij wordt de methodiek van de "Living Planet Index" gevolgd, die ook voor landnatuur wordt toegepast.

In de volgende hoofdstukken wordt specifiek gekeken naar de druk op de Noordzee als gevolg van menselijke activiteiten, zowel extern (bijvoorbeeld op het land), als direct verband houdend met het gebruik van de natuur, zoals visserij, windenergie en recreatie. Voor de analyse van deze drukfactoren wordt aangesloten bij rapportages voor Europese habitat- en vogelrichtlijnen, en bij de classificatie van economische sectoren zoals die in de CBS milieurekeningen worden gehanteerd.

De mens maakt intensief gebruik van de natuur in de Noordzee, zoals visserij, waterzuivering en recreatie. Ook wordt gebruikgemaakt van abiotische natuurlijke hulpbronnen zoals windenergie en zand, evenals voor transportdoeleinden. Voor al deze ecosysteemdiensten zijn gegevens verzameld over het daadwerkelijke gebruik en de economische gebruikswaarde ervan, uitgedrukt in euros.

Door deze diverse informatie systematisch samen te brengen, ontstaat een betere, integrale informatievoorziening die van waarde kan zijn bij het vormgeven van beleid met betrekking tot de Noordzee, met name in het vinden van een evenwicht tussen natuurbehoud en economische ontwikkeling.