Wie rijdt er elektrisch?

1. Inleiding

Personenauto's en kleine bedrijfswagens die in de Europese Unie verkocht worden, moeten vanaf 2035 CO2-uitstootvrij zijn. Het aandeel volledig elektrische auto’s en plug-in-hybrides samen, is in de verkoop van nieuwe personenauto's toegenomen van 15 procent in 2019 naar 35 procent in 2022. Van alle nieuwe auto’s in 2022 was 23 procent volledig elektrisch, een kwart daarvan stond op naam van een particulier (BOVAG & RAI Vereniging, 2023; RAI Vereniging, 2023).

De Nederlandse overheid stimuleert de aanschaf van een emissievrij voertuig met subsidieregelingen. Particulieren kunnen gebruikmaken van de ‘subsidieregeling elektrische personenauto’s particulieren’ (SEPP). Elektrische auto’s zijn vrijgesteld van aanschafbelasting en motorrijtuigenbelasting. Voor auto’s van de zaak wordt minder bijtelling gerekend (16 procent). Deze korting wordt vanaf 2025 in twee jaar afgebouwd tot het reguliere bijtellingstarief van 21 procent. Eigenaren van een plug-in hybride auto krijgen tot en met 2024 onder voorwaarden 50 procent korting op de motorrijtuigenbelasting (Rijksoverheid, 2023).

Particulieren kunnen verschillende redenen hebben om (g)een stekkerauto aan te schaffen. In het onderzoek ‘Klimaatverandering en energietransitie: opvattingen en gedrag van Nederlanders in 2020’ werd milieu en klimaat het vaakst als reden genoemd om een volledig elektrische auto aan te schaffen, gevolgd door kostenbesparing. Tegelijk waren kosten ook de meest genoemde reden om juist geen volledig elektrische auto aan te schaffen. Ook het niet kunnen rijden van lange afstanden met een volle accu werd vaak genoemd. 2 procent van de huishoudens zei concrete plannen te hebben om de komende twee jaar een volledig elektrische auto aan te schaffen of te leasen, 6 procent zei dit misschien te gaan doen (Kloosterman, Akkermans, Reep, Wingen, Molnár-in ’t Veld & Van Beuningen, 2021).

Dit artikel geeft meer inzicht in wie de bezitters van stekkerauto's zijn. Welke groepen hebben een relatief hoog of laag stekkerautobezit?

Onderzoeksvragen

  1. Hoeveel oplaadbare personenauto’s zijn er in Nederland?
  2. Hoeveel wordt er gereden met een oplaadbare auto?
  3. Wat zijn de kenmerken van natuurlijke personen en rechtspersonen met een oplaadbare auto, en hoe hangen die kenmerken met elkaar samen?

Dit artikel is een bewerking van de bijdrage van de auteurs aan het congres (23-24 november 2023) van het Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk.