Meervoudige codering van de doodsoorzaak
Een nieuw perspectief op de DoodsoorzakenstatistiekOver deze publicatie
Door de vergrijzing van de bevolking is er steeds vaker sprake van chronische ziekten en van meerdere ziekten bij eenzelfde persoon (multimorbiditeit). Bij ruim 70 procent van de overledenen wordt dan ook tegenwoordig meer dan één ziekte of aandoening als doodsoorzaak gerapporteerd. Het CBS hanteert de internationaal afgesproken werkwijze om voor de statistiek één onderliggende doodsoorzaak per overledene aan te wijzen. De causale rol die andere bij het overlijden aanwezige ziekten of aandoeningen spelen, komt door deze werkwijze in publicaties over doodsoorzaken niet naar voren. Dit artikel verkent daarom een andere (statistische) benadering: het meervoudig coderen van de doodsoorzaak. De toepassing hiervan op Nederlandse gegevens voor de periode 2014-2017 toont drie relatief veel voorkomende clusters van doodsoorzaken, namelijk: 1) dementie in combinatie met dehydratie, cachexie en/of een infectie, 2) hartfalen in combinatie met COPD of met een pneumonie, en 3) een gemetastaseerde kanker met complicaties. De conclusie is dat met name ouderen vandaag de dag in Nederland niet doodgaan aan slechts één ziekte of aandoening, maar overlijden aan clusters van ziekten of aandoeningen, hetgeen met de methodiek van het meervoudig coderen in de statistiek tot uitdrukking kan worden gebracht.
Met dank aan Danny van Elswijk, Ruben van Gaalen, Eva Krpelanová, Jan van der Laan, Wendy Loorbach-van Zutphen, Janine van der Toorn voor hun opmerkingen en suggesties.