1. Inleiding

Hoe het met jongeren gaat en wat ze nodig hebben om zich optimaal te kunnen ontwikkelen, is een vraag die allerlei beleidsmakers en onderzoekers bezighoudt. Het jongerenplatform van de Sociaal Economische Raad (2022) concludeerde bijvoorbeeld dat er in Nederland veel kansen voor jongeren zijn en dat de meeste jongeren deze willen benutten. Uit ander onderzoek blijkt daarentegen ook dat de positie van de huidige generatie jongeren onder druk staat. Naast de nasleep van de coronacrisis, spelen factoren zoals de woningcrisis, klimaatcrisis en prestatiedruk steeds meer een rol in het leven van jongeren (zie bijvoorbeeld Van der Heyden, 2022; Kloosterman et al., 2021; Trimbos-instituut, 2023). 

De situatie van jongeren in Nederland wordt gemonitord. Op landelijk niveau gebeurt dat onder meer in de Landelijke Jeugdmonitor. Deze monitor, die het CBS uitvoert in samenwerking met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), geeft een actueel beeld over de situatie van jongeren rond de thema’s gezin, onderwijs, veiligheid en justitie, gezondheid en welzijn en arbeid. Deze cijfers zijn beschikbaar via Jeugdmonitor StatLine (CBS, 2024c) en in het Jaarrapport Jeugdmonitor (CBS, 2024b). 

De situatie van jongeren heeft de aandacht in Europa, net als in Nederland. Zo is er de Jeugdstrategie van de Europese Unie (EU). Deze strategie moet bijdragen aan het realiseren van 11 doelen (EU, 2024). Die internationale context roept de volgende vraag op: hoe gaat het met Nederlandse jongeren vergeleken met hun leeftijdsgenoten in andere Europese landen? Het doel van dit artikel is om dit inzichtelijk te maken. Om deze vraag te kunnen beantwoorden worden daarom in dit artikel jongeren in Nederland langs de Europese meetlat gelegd. Er is hiervoor een keuze gemaakt uit onderwerpen die in de Jeugdmonitor zijn opgenomen, deze raken aan de 11 gestelde doelen in de EU. Om de Nederlandse jongeren te vergelijken met andere landen is er gekozen voor de 27 landen van de Europese Unie (EU-27).