Oversterfte en doodsoorzaken in 2020 tot en met 2022

3. Resultaten

3.1 Beschrijving van (over)sterfte in 2020 tot en met 2022

In de sterftecijfers zijn gedurende de COVID-19-epidemie vier perioden met oversterfte te onderscheiden: de eerste periode in het voorjaar van 2020, de tweede periode die startte in het najaar van 2020 en die duurde tot het begin van 2021, de derde periode die startte rond het einde van de zomer van 2021 en rond de jaarwisseling van 2021/2022 eindigde en de vierde periode die in het voorjaar van 2022 begon. In deze vier perioden lag het aantal overledenen hoger dan de verwachte sterfte en buiten het interval van verwachte fluctuaties in de sterfte (figuur 3.1.1). In het midden van augustus 2020 was ook een korte periode van oversterfte, maar die viel samen met een hittegolf (CBS, 2020) en wordt dus niet meegenomen in de verdere beschrijvingen.

De perioden van oversterfte in weken:

  • eerste oversterfteperiode: week 13 tot en met 18 van 2020 (eind maart–eind april 2020);
  • tweede oversterfteperiode: week 39 van 2020 tot en met week 3 van 2021 (eind september 2020–januari 2021);
  • derde oversterfteperiode: week 33 tot en met week 52 van 2021 (half augustus 2021–eind december 2021);
  • vierde oversterfteperiode: vanaf week 13 van 2022 (vanaf eind maart 2022 tot in ieder geval eind 2022).

3.1.1 Overledenen per week*
   OverledenenOverledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)
20201310332772908 – 3645
20202336433112930 – 3692
20203315733442945 – 3742
20204304633923008 – 3776
20205316434073027 – 3788
20206319634012979 – 3823
20207319834082916 – 3901
20208295933872851 – 3922
20209309833522805 – 3898
202010310733152785 – 3845
202011321832532756 – 3751
202012361431742711 – 3637
202013445831042703 – 3505
202014508530242712 – 3337
202015498129572719 – 3195
202016430829152711 – 3120
202017391128692677 – 3060
202018338228412650 – 3032
202019299028212633 – 3009
202020277727942626 – 2962
202021276927702620 – 2920
202022273327532608 – 2898
202023268127352591 – 2880
202024269027372600 – 2875
202025269527252594 – 2855
202026266027172577 – 2857
202027263727232544 – 2902
202028261927192515 – 2923
202029252927202507 – 2934
202030267227072515 – 2900
202031266626872492 – 2882
202032264126822483 – 2881
202033321126692481 – 2857
202034285426632510 – 2815
202035273626672526 – 2807
202036269326762549 – 2804
202037274126982564 – 2832
202038272227292585 – 2873
202039289127522618 – 2886
202040300027862628 – 2943
202041302428072655 – 2960
202042322028392677 – 3001
202043344928622661 – 3063
202044368728892683 – 3095
202045358929022692 – 3111
202046358129322710 – 3155
202047333529722742 – 3202
202048340430122762 – 3263
202049352930372742 – 3332
202050361531002800 – 3399
202051391131662830 – 3501
202052386732222871 – 3573
202053410432662906 – 3625
20211414433092940 – 3677
20212385033432962 – 3724
20213386333762978 – 3775
20214371534253040 – 3809
20215365434403060 – 3821
20216355334343012 – 3856
20217352934412949 – 3934
20218320634202884 – 3955
20219310433842838 – 3931
202110324633472817 – 3877
202111304232852787 – 3782
202112304632052742 – 3668
202113317731342733 – 3535
202114316430542741 – 3366
202115314129862748 – 3224
202116314429442739 – 3148
202117312228972705 – 3088
202118300628692677 – 3060
202119301928492660 – 3037
202120298828212653 – 2989
202121280627972646 – 2947
202122301127802635 – 2925
202123288227622617 – 2906
202124287027642627 – 2901
202125267427512620 – 2882
202126279127432603 – 2883
202127283827502571 – 2929
202128287327452541 – 2949
202129277827472534 – 2960
202130291327342541 – 2926
202131296027132518 – 2908
202132284027082509 – 2907
202133289826952507 – 2883
202134292626882535 – 2841
202135286326932552 – 2833
202136309027022575 – 2829
202137292327242590 – 2858
202138288827552612 – 2899
202139307127782644 – 2912
202140307328132655 – 2970
202141306428352682 – 2987
202142327428662705 – 3028
202143338928892688 – 3090
202144351829172711 – 3123
202145379429302720 – 3139
202146399929602738 – 3183
202147419430012771 – 3231
202148439130422791 – 3292
202149437830662771 – 3361
202150405931302830 – 3429
202151377131962861 – 3531
202152367932532902 – 3605
20221343333212953 – 3690
20222315733562975 – 3737
20223319233902991 – 3788
20224320034383054 – 3822
20225328534543073 – 3835
20226325634473025 – 3870
20227338134552963 – 3947
20228335234332898 – 3969
20229323433972851 – 3944
202210338833602830 – 3890
202211360632982800 – 3795
202212363132172754 – 3680
202213356431462745 – 3547
202214357430662753 – 3378
202215351629972759 – 3235
202216323629552751 – 3159
202217314129082716 – 3100
202218313028802689 – 3071
202219312828602672 – 3048
202220305728322664 – 3000
202221292528082657 – 2958
202222296527912645 – 2936
202223294427732628 – 2917
202224301427752637 – 2912
202225313627622631 – 2893
202226310227542614 – 2894
202227297327602581 – 2940
202228308727562552 – 2960
202229318427582544 – 2971
202230313627442552 – 2937
202231296127242529 – 2918
202232298727192520 – 2918
202233308127052518 – 2893
202234304026992546 – 2852
202235297427032563 – 2843
202236293927132586 – 2840
202237281927352601 – 2869
202238301627662622 – 2910
202239320627892655 – 2923
202240330928242666 – 2981
202241331528462693 – 2998
202242337028782716 – 3039
202243331329012700 – 3102
202244323529282722 – 3134
202245317129412732 – 3151
202246321229722749 – 3195
202247341230132783 – 3243
202248343330542803 – 3304
202249362030782783 – 3373
202250400031422842 – 3442
202251419932092874 – 3544
202252413632662915 – 3617
* Voorlopige cijfers.

3.2 COVID-19-sterfte en oversterfte

3.2.1 Totale COVID-19-sterfte en oversterfte

In 2020 tot en met 2022 overleden in totaal 45,8 duizend meer mensen dan verwacht als er geen COVID-19-epidemie zou zijn geweest. De totale sterfte aan COVID-19 op basis van de Doodsoorzakenstatistiek in deze jaren betrof 48 duizend. Gedurende de vier perioden van oversterfte overleden er ruim 34 duizend mensen aan COVID-19. De perioden van oversterfte vallen deels samen met de perioden waarin veel mensen aan COVID-19 overleden (figuur 3.2.1). Ongeveer 14 duizend mensen zijn buiten de oversterfteperioden aan COVID-19 overleden.

Gedurende de eerste oversterfteperiode van de COVID-19-epidemie kwam de oversterfte (8,4 duizend) volledig overeen met het aantal overledenen aan COVID-19 (8,4 duizend). In deze periode overleden in totaal 26 duizend mensen. Na de eerste oversterfteperiode overleden er nog steeds mensen aan COVID-19, maar veel minder dan tijdens de eerste golf (figuur 3.2.1). Omdat de sterfte aan andere doodsoorzaken dan COVID-19 lager was in de weken na de eerste periode, was er in die periode geen oversterfte meer.

In de tweede oversterfteperiode ten tijde van de COVID-19-epidemie overleden in totaal 64 duizend mensen (figuur 3.2.1). Dat waren er zo’n 9,5 duizend meer dan verwacht. Het aantal mensen dat aan COVID-19 overleed, was 13,3 duizend. De oversterfte in deze periode was dus lager dan de sterfte aan COVID-19. Dit betekent dat in de tweede oversterfteperiode niet alle sterfte aan COVID-19 samenviel met oversterfte. Mogelijk dat een deel van de overledenen aan COVID-19 al kwetsbaar was en los van COVID-19 al een beperkte levensverwachting had door andere aanwezige aandoeningen. Na de tweede periode overleden er, net als na de eerste periode, nog steeds mensen aan COVID-19 en was de sterfte aan andere doodsoorzaken lager. Hierdoor was er in die periode geen sprake meer van oversterfte.

In de tweede helft van 2021 startte een derde periode van oversterfte (figuur 3.2.1). In de latere weken, waarin de oversterfte sterk toenam, nam ook het aantal overledenen aan COVID-19 sterk toe. In totaal overleden tijdens de derde oversterfteperiode 11,3 duizend mensen meer dan verwacht als er geen COVID-19-epidemie zou zijn geweest. Het aantal mensen dat aan COVID-19 overleed, was gelijk aan 7,9 duizend. In deze derde periode overleden dus minder mensen aan COVID-19 dan er oversterfte was. De verhouding tussen de COVID-19-sterfte en de oversterfte was 70 procent (zie ook Tabel 3.2.1.1).

In 2022 was de oversterfte iets lager dan in 2021 en 2020; in de eerste drie maanden van 2022 was er geen oversterfte, maar vanaf eind maart wel. Sinds die tijd was er vrijwel elke week oversterfte. Anders dan in 2020 en 2021 kwam er in 2022 een langdurige griepepidemie voor die dertien weken duurde. Rond half december startte er opnieuw een griepepidemie. Ook kwam er nog steeds COVID-19 voor. In 2020 en 2021 viel de oversterfte grotendeels samen met de COVID-19-sterfte. In 2022  was er sprake van een langere periode met oversterfte, maar zonder duidelijke piek zoals in voorgaande jaren. In deze vierde periode overleden er 14,6 duizend mensen meer dan verwacht. Het aantal mensen dat aan COVID-19 overleed was ruim 4,8 duizend. De verhouding tussen de COVID-19-sterfte en de oversterfte was 33 procent. In 2022 droegen andere doodsoorzaken en sterfte aan griep gerelateerde doodsoorzaken (ziekten van de ademhalingsorganen) in belangrijke mate bij (CBS, 2023a).

3.2.1 Overledenen per week minus COVID-19*
   OverledenenOverledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)Overledenen minus COVID-19**
20201310332772908 – 36453103
20202336433112930 – 36923364
20203315733442945 – 37423157
20204304633923008 – 37763046
20205316434073027 – 37883164
20206319634012979 – 38233196
20207319834082916 – 39013198
20208295933872851 – 39222959
20209309833522805 – 38983098
202010310733152785 – 38453102
202011321832532756 – 37513183
202012361431742711 – 36373202
202013445831042703 – 35053208
202014508530242712 – 33373164
202015498129572719 – 31953004
202016430829152711 – 31202839
202017391128692677 – 30602816
202018338228412650 – 30322715
202019299028212633 – 30092555
202020277727942626 – 29622494
202021276927702620 – 29202552
202022273327532608 – 28982584
202023268127352591 – 28802574
202024269027372600 – 28752624
202025269527252594 – 28552646
202026266027172577 – 28572626
202027263727232544 – 29022605
202028261927192515 – 29232594
202029252927202507 – 29342521
202030267227072515 – 29002654
202031266626872492 – 28822644
202032264126822483 – 28812613
202033321126692481 – 28573159
202034285426632510 – 28152806
202035273626672526 – 28072705
202036269326762549 – 28042666
202037274126982564 – 28322709
202038272227292585 – 28732655
202039289127522618 – 28862752
202040300027862628 – 29432805
202041302428072655 – 29602755
202042322028392677 – 30012786
202043344928622661 – 30632806
202044368728892683 – 30952831
202045358929022692 – 31112695
202046358129322710 – 31552799
202047333529722742 – 32022667
202048340430122762 – 32632752
202049352930372742 – 33322915
202050361531002800 – 33992918
202051391131662830 – 35012969
202052386732222871 – 35732743
202053410432662906 – 36252913
20211414433092940 – 36772999
20212385033432962 – 37242824
20213386333762978 – 37752879
20214371534253040 – 38092893
20215365434403060 – 38212919
20216355334343012 – 38562862
20217352934412949 – 39342877
20218320634202884 – 39552704
20219310433842838 – 39312681
202110324633472817 – 38772861
202111304232852787 – 37822690
202112304632052742 – 36682711
202113317731342733 – 35352811
202114316430542741 – 33662834
202115314129862748 – 32242796
202116314429442739 – 31482843
202117312228972705 – 30882804
202118300628692677 – 30602724
202119301928492660 – 30372776
202120298828212653 – 29892798
202121280627972646 – 29472691
202122301127802635 – 29252894
202123288227622617 – 29062818
202124287027642627 – 29012819
202125267427512620 – 28822647
202126279127432603 – 28832768
202127283827502571 – 29292817
202128287327452541 – 29492854
202129277827472534 – 29602710
202130291327342541 – 29262840
202131296027132518 – 29082851
202132284027082509 – 29072738
202133289826952507 – 28832805
202134292626882535 – 28412820
202135286326932552 – 28332776
202136309027022575 – 28292997
202137292327242590 – 28582828
202138288827552612 – 28992827
202139307127782644 – 29123011
202140307328132655 – 29702997
202141306428352682 – 29872961
202142327428662705 – 30283103
202143338928892688 – 30903090
202144351829172711 – 31233109
202145379429302720 – 31393235
202146399929602738 – 31833171
202147419430012771 – 32313168
202148439130422791 – 32923311
202149437830662771 – 33613321
202150405931302830 – 34293277
202151377131962861 – 35313175
202152367932532902 – 36053264
20221343333212953 – 36903137
20222315733562975 – 37372931
20223319233902991 – 37883013
20224320034383054 – 38223014
20225328534543073 – 38353046
20226325634473025 – 38702982
20227338134552963 – 39473090
20228335234332898 – 39693100
20229323433972851 – 39442999
202210338833602830 – 38903074
202211360632982800 – 37953196
202212363132172754 – 36803242
202213356431462745 – 35473221
202214357430662753 – 33783282
202215351629972759 – 32353289
202216323629552751 – 31593067
202217314129082716 – 31003026
202218313028802689 – 30713059
202219312828602672 – 30483067
202220305728322664 – 30003004
202221292528082657 – 29582883
202222296527912645 – 29362936
202223294427732628 – 29172915
202224301427752637 – 29122941
202225313627622631 – 28933067
202226310227542614 – 28942950
202227297327602581 – 29402868
202228308727562552 – 29602931
202229318427582544 – 29713000
202230313627442552 – 29372953
202231296127242529 – 29182815
202232298727192520 – 29182856
202233308127052518 – 28932980
202234304026992546 – 28522956
202235297427032563 – 28432911
202236293927132586 – 28402867
202237281927352601 – 28692763
202238301627662622 – 29102958
202239320627892655 – 29233102
202240330928242666 – 29813139
202241331528462693 – 29983119
202242337028782716 – 30393144
202243331329012700 – 31023136
202244323529282722 – 31343124
202245317129412732 – 31513073
202246321229722749 – 31953135
202247341230132783 – 32433346
202248343330542803 – 33043350
202249362030782783 – 33733529
202250400031422842 – 34423883
202251419932092874 – 35444049
202252413632662915 – 36173977
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.2.1.1 Overledenen, verwacht, minus COVID-19, oversterfte en COVID-19-sterfte; Totaal, Wlz-zorggebruik, leeftijd, per oversterfteperiode en jaar
1e oversterfte-periode1)2e oversterfte-periode2)3e oversterfte-periode3)4e oversterfte-periode4)
TotaalAantal overledenen26 12564 06369 265129 560
Verwacht aantal overledenen17 71054 57257 933114 930
Overledenen minus COVID-1917 74650 80961 386124 671
Oversterfte8 4159 49111 33214 630
COVID-19-sterfte8 37913 2547 8794 889
Verhouding COVID-19-sterfte - oversterfte1,001,400,700,33
Wlz-zorggebruikersAantal overledenen11 48825 25326 17850 194
Verwacht aantal overledenen6 54520 39121 39042 344
Overledenen minus COVID-196 56217 70722 34147 480
Oversterfte4 9434 8624 7887 850
COVID-19-sterfte4 9267 5463 8372 714
Verhouding COVID-19-sterfte - oversterfte1,001,550,800,35
0-50 jaarAantal overledenen6911 8772 1974 366
Verwacht aantal overledenen5771 7921 9433 770
Overledenen minus COVID-196361 8082 1184 318
Oversterfte11485254596
COVID-19-sterfte55697948
Verhouding COVID-19-sterfte - oversterfte0,480,810,310,08
50-65 jaarAantal overledenen2 1225 8616 99912 636
Verwacht aantal overledenen1 7785 5576 00011 550
Overledenen minus COVID-191 7555 3406 58112 431
Oversterfte3443049991 086
COVID-19-sterfte367521418205
Verhouding COVID-19-sterfte - oversterfte1,071,710,420,19
65-80 jaarAantal overledenen7 72819 56321 68140 574
Verwacht aantal overledenen5 24316 47518 06735 706
Overledenen minus COVID-195 45516 02319 46039 334
Oversterfte2 4853 0883 6144 868
COVID-19-sterfte2 2733 5402 2211 240
Verhouding COVID-19-sterfte - oversterfte0,911,150,610,25
80-90 jaarAantal overledenen9 60623 02424 10244 048
Verwacht aantal overledenen6 09919 01720 01439 707
Overledenen minus COVID-195 96117 27520 80242 041
Oversterfte3 5074 0074 0884 341
COVID-19-sterfte3 6455 7493 3002 007
Verhouding COVID-19-sterfte - oversterfte1,041,430,810,46
90 jaar of ouderAantal overledenen5 97813 73814 28627 936
Verwacht aantal overledenen4 02411 72411 87824 139
Overledenen minus COVID-193 93910 36312 42526 547
Oversterfte1 9542 0142 4083 797
COVID-19-sterfte2 0393 3751 8611 389
Verhouding COVID-19-sterfte - oversterfte1,041,680,770,37
1) Week 13 tot en met 18 van 2020 (eind maart–eind april 2020).
2) Week 39 van 2020 tot en met week 3 van 2021 (eind september 2020–januari 2021).
3) Week 33 tot en met week 52 van 2021 (half augustus 2021–eind december 2021).
4) Week 13 tot en met week 52 van 2022 (vanaf eind maart 2022).
 

3.2.2 COVID-19-sterfte en oversterfte naar Wlz-zorggebruik

De sterfte onder mensen die zorg ontvingen in het kader van de Wlz, zoals bewoners van verpleeghuizen en gehandicaptenzorginstellingen, was tijdens de eerste oversterftegolf van de COVID-19-epidemie relatief hoger dan onder de overige bevolking (zie ook https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2023/04/2022-derde-jaar-op-rij-met-oversterfte). Dit is gebruikelijk in perioden van oversterfte vanwege hun grotere kwetsbaarheid (en deels hogere leeftijd). In de eerste oversterftegolf van de pandemie was de oversterfte onder Wlz-zorggebruikers 4,9 duizend (Tabel 3.2.1.1). Het aantal mensen in deze groep dat aan COVID-19 overleed was 4,9 duizend. In de tweede oversterftegolf was de COVID-19-sterfte hoger dan de oversterfte onder Wlz-zorggebruikers (7,5 duizend COVID-19-sterfte en 4,9 duizend oversterfte). In de derde oversterftegolf bedroeg de oversterfte onder Wlz-zorggebruikers 4,8 duizend en overleden 3,8 duizend aan COVID-19. De verhouding tussen de COVID-19-sterfte en de oversterfte was tijdens de derde golf 80 procent (zie ook Tabel 3.2.1.1). In de vierde periode van oversterfte overleden er 7,9 duizend meer Wlz-zorggebruikers dan verwacht en was de COVID-19-sterfte in die groep 2,7 duizend.

3.2.2.1 Overledenen met Wlz-zorggebruik per week*
   OverledenenOverledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)Overledenen minus COVID-19**
20201121012521052 – 14511210
20202126512721076 – 14681265
20203113512821086 – 14781135
20204112513011113 – 14891125
20205109813101118 – 15031098
20206114413091099 – 15191144
20207115513091069 – 15491155
20208112912961044 – 15491129
20209119512761005 – 15461195
20201011641260989 – 15311162
20201112001229950 – 15071187
20201213361191928 – 14541185
20201316561156912 – 14001191
20201422121120915 – 13261216
20201524091091910 – 12731148
20201620661075912 – 12381043
20201717161055898 – 1211995
20201814291048900 – 1195969
20201911861038897 – 1179879
20202010311029902 – 1155851
20202110691015892 – 1138916
20202210041007887 – 1127904
202023909995886 – 1104840
202024958997888 – 1106918
202025913989879 – 1099888
202026940985864 – 1107919
202027931992850 – 1134910
202028912998849 – 1147891
2020299001003855 – 1152895
2020309571004854 – 1154946
202031947997851 – 1143936
202032904993846 – 1140888
2020331311987840 – 11341272
2020341113980849 – 11111082
202035995974860 – 1087977
202036942973860 – 1087925
202037942977865 – 1089921
202038980989876 – 1102933
20203910541001892 – 1110968
20204010761015897 – 1133967
20204110901028908 – 1147939
20204212181042910 – 1175976
20204313181054912 – 1195983
20204415201068920 – 12151025
20204513911074925 – 1224892
20204614241086936 – 1235993
20204712871102953 – 1252937
20204812871121964 – 1278935
20204912881135970 – 1300964
20205014521163996 – 13291044
202051160711931019 – 13681037
202052172712231035 – 14101037
202053173212441050 – 14371055
20211165712641065 – 14631021
20212158812841089 – 1480988
20213153912941098 – 1491947
20214146513131125 – 1501985
20215143713231131 – 15151027
20216135113221112 – 1532959
20217136613221082 – 15621018
20218115913091056 – 1561937
20219110512881018 – 1559938
202110114712721001 – 15431016
2021119971241962 – 1519899
20211210461203939 – 1466958
20211310301167923 – 1412970
2021149921131925 – 1337937
2021159781102920 – 1283919
2021169731085922 – 1248935
20211710431065908 – 1221991
20211810091058910 – 1205963
20211910051048907 – 1189962
2021209921039912 – 1165960
2021219881025902 – 1147975
20212210701017897 – 11371047
2021239961005896 – 1114986
20212410611007897 – 11161045
202125960999889 – 1109953
202126986995874 – 1116978
20212710371002859 – 11441033
20212810381008858 – 11571032
20212910251013865 – 1161996
20213010451013863 – 11641008
20213110981007861 – 11531037
20213210521002855 – 11491006
2021331076997850 – 11441034
2021341048989858 – 11201007
2021351032983870 – 10971006
2021361113983869 – 10971077
2021371044987874 – 1099997
2021381037999886 – 11121016
20213910461010901 – 11191029
20214011321025907 – 11431103
20214111121037918 – 11571066
20214212541052920 – 11851150
20214313221064922 – 12051174
20214413341078930 – 12261147
20214514671085935 – 12341189
20214616071096947 – 12451186
20214716871113964 – 12621167
20214817061132975 – 12881178
20214917671146981 – 13111204
202150162711741008 – 13411216
202151143012051031 – 13791174
202152135512351047 – 14221182
20221120212691069 – 14681093
20222116612891094 – 14851082
20223112012991103 – 14961049
20224119413191131 – 15071118
20225113913281136 – 15211022
20226122013271117 – 15371089
20227121413271087 – 15671066
20228125613141061 – 15671137
20229123212931023 – 15641110
202210128812771006 – 15481134
20221114221245967 – 15241182
20221214401207944 – 14711220
20221314351172928 – 14161233
20221414161135930 – 13411248
20221514151106924 – 12881280
20221612401090927 – 12531155
20221712291069913 – 12261164
20221812211062915 – 12091187
20221911451052911 – 11941118
20222012011043916 – 11691170
20222110601029906 – 11511045
20222211091021901 – 11411094
20222310771009900 – 11181065
20222411761011901 – 11201137
20222511911003893 – 11131148
2022261200999877 – 11201124
20222711611006863 – 11481105
20222811771012862 – 11611085
20222912791017869 – 11651172
20223012321017867 – 11671129
20223111501011865 – 11571066
20223211721006859 – 11531100
20223312111001854 – 11481151
2022341131993862 – 11241089
2022351122987874 – 11011085
2022361138987873 – 11001093
2022371059990878 – 11031030
20223811091003890 – 11161074
20223912271014905 – 11231174
20224013041029911 – 11471203
20224112961042922 – 11611191
20224213471057924 – 11891219
20224312801068926 – 12101189
20224412491082934 – 12301182
20224512001089940 – 12391146
20224611931100951 – 12501150
20224713211117968 – 12671294
20224812551136979 – 12931208
20224914011151986 – 13151349
202250156411791012 – 13451502
202251175312101035 – 13841661
202252174812391052 – 14271665
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.2.3 COVID-19-sterfte en oversterfte naar leeftijd

In figuur 3.2.3.1 tot en met 3.2.3.5 zijn de perioden van oversterfte en de overledenen minus COVID-19 weergegeven, per leeftijdscategorie. In alle leeftijdsgroepen overleden er in 2020, 2021 en 2022 meer mensen dan verwacht. Tijdens alle oversterfteperioden was de sterfte in elke leeftijdscategorie verhoogd, waarbij de mate van verhoogde sterfte fluctueerde over de tijd. De vierde oversterftegolf, die vanaf eind maart 2022 begon, kenmerkte zich door een langere periode van oversterfte, maar zonder duidelijke piek.

3.2.3.1 Overledenen per week, leeftijd 90 jaar of ouder*
   OverledenenOverledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)Overledenen minus COVID-19**
20201769770623 – 917769
20202747799638 – 959747
20203762821649 – 994762
20204764854683 – 1025764
20205754860693 – 1028754
20206753852675 – 1030753
20207780850655 – 1045780
20208727836623 – 1048727
20209717820611 – 1028717
202010739805604 – 1005738
202011697777590 – 964690
202012787749576 – 922732
202013936721572 – 869733
2020141179693576 – 810737
2020151162671588 – 754670
2020161048660590 – 729627
202017935643575 – 710646
202018718636561 – 710526
202019653624550 – 698523
202020610617544 – 690524
202021655607539 – 675584
202022594596525 – 666548
202023550586514 – 658520
202024569583522 – 643547
202025549575524 – 626536
202026558571520 – 621547
202027532570504 – 637520
202028562565487 – 642555
202029529566481 – 651526
202030543559478 – 641541
202031539556473 – 638535
202032499549463 – 635488
202033702545458 – 632684
202034594541474 – 608586
202035571539482 – 596560
202036555540493 – 587548
202037513542497 – 588504
202038568547501 – 592552
202039591556518 – 593558
202040547564520 – 607500
202041610570525 – 614551
202042655580527 – 633559
202043708584523 – 646552
202044797591520 – 662588
202045733593515 – 672535
202046749600509 – 690563
202047670607517 – 698513
202048690617518 – 715548
202049668622513 – 731540
202050753655533 – 777577
202051832697568 – 826584
202052891734592 – 876581
202053906754608 – 896620
202111003773623 – 917687
20212965802638 – 959664
20213971825649 – 994644
20214880858683 – 1025649
20215865864693 – 1028661
20216789856675 – 1030616
20217850854655 – 1045676
20218695840623 – 1048576
20219688823611 – 1028590
202110716808604 – 1005636
202111643780590 – 964587
202112636753576 – 922577
202113641724572 – 869597
202114634696576 – 810590
202115600674588 – 754567
202116629663590 – 729599
202117621646575 – 710579
202118594639561 – 710571
202119610627550 – 698589
202120568620544 – 690548
202121599610539 – 675588
202122636599525 – 666624
202123589589514 – 658589
202124601586522 – 643593
202125550578524 – 626545
202126571573520 – 621569
202127593573504 – 637588
202128583567487 – 642578
202129580568481 – 651564
202130622562478 – 641601
202131571558473 – 638550
202132614551463 – 635589
202133572548458 – 632551
202134596544474 – 608574
202135562541482 – 596545
202136631542493 – 587620
202137555545497 – 588540
202138549549501 – 592541
202139628558518 – 593623
202140615566520 – 607589
202141600572525 – 614583
202142695583527 – 633652
202143710587523 – 646643
202144728594520 – 662643
202145801596515 – 672662
202146828602509 – 690617
202147883610517 – 698648
202148996620518 – 715712
202149939625513 – 731658
202150855658533 – 777667
202151737700568 – 826621
202152806738592 – 876704
20221813775628 – 922735
20222741804644 – 965695
20223703827655 – 999670
20224771860689 – 1031724
20225743866699 – 1034686
20226764858681 – 1036704
20227796856661 – 1051702
20228768842629 – 1054700
20229754825617 – 1034690
202210765810609 – 1011681
202211841782595 – 969722
202212845754581 – 928719
202213860726577 – 875764
202214846698581 – 815751
202215849676592 – 759776
202216788664595 – 734747
202217757647580 – 715730
202218715640565 – 715698
202219702628555 – 702685
202220677621548 – 695662
202221636611543 – 679631
202222614600530 – 671607
202223579590518 – 663567
202224634587527 – 648614
202225691579528 – 630670
202226696575525 – 625642
202227631574508 – 641600
202228640569491 – 646595
202229714570485 – 655656
202230713563482 – 645656
202231597560477 – 642550
202232633553466 – 639592
202233678549462 – 636646
202234624545478 – 612606
202235603543486 – 600589
202236606544497 – 590583
202237522546501 – 592501
202238610551505 – 596591
202239695560522 – 597670
202240726568524 – 611680
202241693574529 – 618636
202242709584531 – 638644
202243670589527 – 650631
202244645595525 – 666615
202245670597519 – 676642
202246652604514 – 694629
202247704612521 – 702691
202248667621523 – 719648
202249769626518 – 735743
202250866660538 – 782840
202251933702573 – 831891
202252922739597 – 882878
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.2.3.2 Overledenen per week, leeftijd 80-90 jaar*
   OverledenenOverledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)Overledenen minus COVID-19**
20201105311491001 – 12971053
20202121811591003 – 13161218
20203106411681001 – 13351064
2020499211781010 – 1345992
20205103611801019 – 13411036
20206106011811010 – 13521060
2020710721183990 – 13771072
2020810221174973 – 13761022
2020910661166960 – 13711066
20201010851154948 – 13591082
20201111631133941 – 13251144
20201212991100914 – 12871099
20201316191072901 – 12421043
20201419041043899 – 11861083
20201519001018894 – 11421034
20201616001001893 – 1109986
2020171365987893 – 1081888
2020181218978888 – 1068927
2020191031973886 – 1060851
202020958965889 – 1040847
202021942954890 – 1017863
202022910951891 – 1011849
202023911943884 – 1002861
202024881942878 – 1006858
202025916939874 – 1003892
202026893936863 – 1008881
202027894937852 – 1021881
202028856936849 – 1023848
202029852933845 – 1022849
202030900931849 – 1013889
202031909922849 – 995901
202032902917845 – 990891
2020331118913849 – 9771095
202034982908852 – 964958
202035946910852 – 969938
202036893915860 – 970881
202037935923861 – 984920
202038913932866 – 998882
2020391026942876 – 1008959
2020401103954880 – 10271020
2020411043966893 – 1040929
2020421148979900 – 1058953
2020431235991896 – 1085963
20204413151004910 – 1097938
20204513111013910 – 1117882
20204613371024922 – 1127986
20204711651039935 – 1143870
20204811951055951 – 1160912
20204913031069956 – 11821036
20205012941094979 – 1208994
20205114181112985 – 12401031
20205213981131997 – 1264916
20205314551144999 – 1281943
20211153211571001 – 12971025
20212136511671003 – 1316926
20213137811761001 – 1335988
20214132711861010 – 13451002
20215130811881019 – 13411010
20216125511891010 – 1352960
2021711611192990 – 1377879
2021811231183973 – 1376895
2021910321174960 – 1371854
20211011231162948 – 1359967
20211110001141941 – 1325886
20211210131108914 – 1287896
20211310821079901 – 1242960
20211410341050899 – 1186941
20211510211025894 – 1142914
20211610421008893 – 1109964
2021171022994893 – 1081956
202118975985888 – 1068898
202119976980886 – 1060918
202120979971889 – 1040930
202121943960890 – 1017913
202122988957891 – 1011959
202123963950884 – 1002946
202124961949878 – 1006948
202125875945874 – 1003868
202126931942863 – 1008925
202127935943852 – 1021930
202128981943849 – 1023977
202129909940845 – 1022887
202130950937849 – 1013923
2021311050928849 – 995996
202132926924845 – 990895
202133999919849 – 977962
202134940914852 – 964899
202135987917852 – 969960
2021361000922860 – 970962
2021371004929861 – 984965
202138975938866 – 998955
2021391020948876 – 1008994
2021401017961880 – 1027997
2021411049973893 – 1040994
2021421125986900 – 10581043
2021431189997896 – 10851039
20214411951011910 – 10971022
20214513231021910 – 11171085
20214615111032922 – 11271150
20214715431047935 – 11431085
20214815681062951 – 11601110
20214915841077956 – 11821156
20215014681101979 – 12081138
20215113721120985 – 12401134
20215212211139997 – 12641099
20221107011651017 – 1313976
20222106911761019 – 1332983
20223108011851017 – 13521018
20224108911941027 – 13621026
20225109611971036 – 13581002
20226110711981027 – 1369984
20227116612001007 – 13941053
2022811561191990 – 13921052
2022911141182977 – 13881020
20221011661170965 – 13751032
20221112281149958 – 13411072
20221212671116929 – 13031118
20221312131087916 – 12581080
20221412391058914 – 12011133
20221512101032909 – 11561120
20221610901015907 – 11231012
20221710711001907 – 10951022
2022181015992902 – 1082985
202219995987900 – 1074973
2022201054978903 – 10541036
202221951967903 – 1031930
2022221004964905 – 1024997
202223999956897 – 1016990
2022241032955891 – 10201004
2022251020952888 – 1017997
2022261052949876 – 10221001
2022271047950865 – 10351002
2022281041949862 – 1036976
2022291085946858 – 10351005
2022301068944862 – 1026998
2022311052935862 – 1008996
2022321001930858 – 1003952
2022331026926862 – 990987
2022341010921865 – 977973
2022351001923864 – 982966
202236927928873 – 983901
202237960936875 – 997939
2022381010945879 – 1011993
2022391079955889 – 10211030
2022401135967894 – 10411059
2022411152980907 – 10531066
2022421143993914 – 10721056
20224311721005910 – 10991089
20224411031018925 – 11121054
20224510841028924 – 11311042
20224611121039937 – 11411078
20224711721054950 – 11581148
20224811801070966 – 11751141
20224912471084971 – 11971213
20225013881109995 – 12241326
202251150011281000 – 12561436
202252140811471013 – 12811335
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.2.3.3 Overledenen per week, leeftijd 65-80 jaar*
   OverledenenOverledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)Overledenen minus COVID-19**
20201896947852 – 1041896
20202967944851 – 1038967
20203913944851 – 1038913
20204936949856 – 1043936
20205924956857 – 1056924
20206982957843 – 1071982
20207938961832 – 1091938
20208870961815 – 1108870
20209911951805 – 1096911
202010890944804 – 1085889
202011948932803 – 1062939
2020121079917796 – 1039942
2020131401907806 – 10081002
2020141503889806 – 972945
2020151435876809 – 942913
2020161234867799 – 935866
2020171155857787 – 926882
2020181000847779 – 916847
202019915845777 – 912816
202020835834768 – 901764
202021805832766 – 898752
202022858830764 – 895821
202023835827767 – 887811
202024834829770 – 888818
202025855827765 – 889846
202026828825763 – 887821
202027809829764 – 894803
202028811830760 – 899803
202029775830762 – 899773
202030822828759 – 896817
202031842824752 – 896834
202032820829755 – 904816
202033928826749 – 904921
202034862829756 – 901849
202035865831761 – 900857
202036829833766 – 900824
202037897839773 – 905891
202038846850777 – 923831
202039880855785 – 924851
202040915865789 – 941865
202041992868785 – 950910
202042986872788 – 956866
2020431081878787 – 969894
2020441166888798 – 979931
2020451110890807 – 973883
2020461060898814 – 982849
2020471083913829 – 996899
2020481084925845 – 1005892
2020491112933843 – 1022931
2020501106938853 – 1023911
2020511187941848 – 1034929
2020521146944849 – 1039866
2020531280958851 – 1040937
202111179971852 – 1041899
202121110969851 – 1038858
202131088969851 – 1038854
202141107974856 – 1043875
202151101981857 – 1056918
202161098981843 – 1071907
202171039986832 – 1091878
20218984986815 – 1108852
20219968975805 – 1096847
202110990969804 – 1085867
202111986956803 – 1062837
2021121008941796 – 1039877
2021131040930806 – 1008881
2021141047912806 – 972899
2021151079898809 – 942911
2021161020890799 – 935868
2021171045879787 – 926873
2021181025869779 – 916878
202119937866777 – 912807
2021201026855768 – 901936
202121868854766 – 898814
202122949851764 – 895888
202123927848767 – 887894
202124897850770 – 888879
202125849848765 – 889840
202126865846763 – 887852
202127895851764 – 894891
202128901851760 – 899893
202129910852762 – 899892
202130943849759 – 896926
202131922845752 – 896897
202132884851755 – 904855
202133919848749 – 904890
202134945850756 – 901917
202135886852761 – 900853
2021361023854766 – 900994
202137933861773 – 905900
202138925872777 – 923905
202139986877785 – 924968
2021401007887789 – 941988
202141968890785 – 950948
2021421009894788 – 956972
2021431045900787 – 969977
2021441138911798 – 9791007
2021451192913807 – 9731035
2021461217921814 – 982997
2021471271936829 – 996992
2021481333949845 – 10051054
2021491315957843 – 10221025
2021501251962853 – 10231028
2021511158965848 – 1034969
2021521152968849 – 1039996
202211087981886 – 1075992
20222960978884 – 1072889
202231010978885 – 1072940
20224981983890 – 1076926
20225992990891 – 1090932
20226999991877 – 1105925
202271042995866 – 1125968
202281034996849 – 1142972
20229959985839 – 1130899
2022101004978837 – 1119923
2022111120965836 – 10951006
2022121082950829 – 1072987
2022131038939839 – 1040950
2022141069921838 – 1004992
2022151021907840 – 974966
202216934898830 – 966897
202217931887818 – 957896
202218974878809 – 946953
2022191020875807 – 9421003
202220936864797 – 930923
202221916862796 – 928901
202222944859794 – 924929
202223953857797 – 917945
202224958858799 – 917936
2022251013857795 – 918995
202226918854792 – 916882
202227912859794 – 924890
202228951859790 – 929915
202229983860791 – 928940
202230959857789 – 926912
202231919853782 – 925885
202232941859784 – 933908
202233956856779 – 933930
202234954858785 – 931927
202235952860791 – 930941
202236995863796 – 930976
202237933869803 – 935922
202238958880807 – 954939
2022391062885816 – 9541036
2022401046896820 – 9711006
2022411029899816 – 981985
2022421070903819 – 9871005
2022431071909818 – 10001026
2022441044920829 – 10111017
2022451031922839 – 10051006
2022461052930846 – 10141034
2022471058945861 – 10291032
2022481129958878 – 10381110
2022491133966876 – 10561107
2022501243972887 – 10571220
2022511284975882 – 10681252
2022521284978882 – 10731245
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.2.3.4 Overledenen per week, leeftijd 50-65 jaar*
   OverledenenOverledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)Overledenen minus COVID-19**
20201288315278 – 351288
20202312314274 – 353312
20203299314276 – 352299
20204255314276 – 353255
20205329316279 – 353329
20206302316274 – 357302
20207298317273 – 361298
20208263318274 – 362263
20209296317273 – 361296
202010277316275 – 358277
202011316314271 – 357316
202012343309266 – 353323
202013374308270 – 345307
202014390303265 – 340305
202015365297263 – 332284
202016329294259 – 329270
202017335289251 – 327289
202018330287252 – 322301
202019282285250 – 320261
202020254283248 – 319243
202021268283243 – 323255
202022269282238 – 325265
202023295282241 – 324292
202024302284241 – 328298
202025280285243 – 326278
202026269286242 – 330266
202027305286243 – 329304
202028279286249 – 322277
202029270288252 – 325270
202030313287250 – 323313
202031271286254 – 318270
202032312287252 – 323310
202033350287254 – 320347
202034301286247 – 325299
202035250290246 – 334246
202036285292249 – 334282
202037286295252 – 339284
202038285300254 – 346281
202039297300253 – 347289
202040338303255 – 350326
202041286304262 – 346275
202042317306266 – 346299
202043326307267 – 348300
202044296306267 – 346263
202045331304269 – 340293
202046316308275 – 341288
202047307310281 – 340276
202048336312278 – 347307
202049335311279 – 343302
202050365311277 – 345341
202051369314280 – 347327
202052331315280 – 351287
202053343313279 – 351300
20211326312278 – 351286
20212323310274 – 353291
20213320311276 – 352291
20214316311276 – 353285
20215284313279 – 353241
20216307312274 – 357280
20217363313273 – 361330
20218310315274 – 362288
20219326313273 – 361300
202110322313275 – 358296
202111314311271 – 357286
202112303306266 – 353277
202113306304270 – 345266
202114339300265 – 340301
202115331294263 – 332303
202116343290259 – 329307
202117329286251 – 327294
202118298284252 – 322268
202119378282250 – 320349
202120315280248 – 319285
202121299280243 – 323283
202122330279238 – 325316
202123290279241 – 324278
202124299281241 – 328288
202125297282243 – 326291
202126316283242 – 330315
202127303283243 – 329298
202128303283249 – 322301
202129269285252 – 325258
202130292284250 – 323285
202131313283254 – 318306
202132307284252 – 323296
202133324284254 – 320319
202134325283247 – 325314
202135331287246 – 334323
202136333289249 – 334321
202137319292252 – 339312
202138343297254 – 346333
202139314297253 – 347305
202140317300255 – 350308
202141354301262 – 346345
202142336303266 – 346327
202143341304267 – 348327
202144352303267 – 346335
202145357301269 – 340336
202146328305275 – 341298
202147379307281 – 340333
202148383309278 – 347333
202149421308279 – 343373
202150380308277 – 345346
202151386310280 – 347345
202152368312280 – 351335
20221335307271 – 344312
20222280306266 – 346261
20223304307269 – 344291
20224276307269 – 345257
20225355309271 – 346331
20226294308266 – 350280
20227294309265 – 353286
20228296310266 – 355281
20229295309265 – 353282
202210326309268 – 350313
202211325306264 – 349309
202212325302259 – 345309
202213339300263 – 338318
202214326296258 – 333313
202215328290256 – 325321
202216293287252 – 322283
202217281282244 – 320277
202218310280245 – 315307
202219284278243 – 314281
202220293277241 – 312286
202221331276236 – 316330
202222295275231 – 319295
202223305276234 – 317305
202224291278234 – 321289
202225293278236 – 319287
202226328279235 – 323320
202227285280237 – 323279
202228336279242 – 315327
202229304282245 – 318301
202230290280244 – 317283
202231277279247 – 311271
202232303281245 – 316295
202233312280247 – 314309
202234331280241 – 318329
202235306283239 – 327304
202236309285242 – 327306
202237305288245 – 332303
202238335293247 – 339332
202239272293246 – 340269
202240299296248 – 343293
202241323297255 – 339316
202242340299258 – 339334
202243285300259 – 340277
202244334299260 – 338332
202245292297262 – 333289
202246300301267 – 334300
202247361303273 – 333359
202248340305271 – 339334
202249356304271 – 336353
202250381304270 – 338376
202251368306273 – 340356
202252395308272 – 343392
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.2.3.5 Overledenen per week, leeftijd 0-50 jaar*
   OverledenenOverledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)Overledenen minus COVID-19**
202019710079 – 12197
2020212010078 – 121120
2020311910180 – 123119
202049910283 – 12299
2020512110179 – 122121
202069910180 – 12399
2020711010380 – 126110
202087710280 – 12577
2020910810380 – 126108
20201011610179 – 123116
2020119410181 – 12194
20201210610182 – 119106
2020131289982 – 116123
2020141099882 – 11494
2020151199781 – 113103
202016979580 – 11190
2020171219479 – 110111
2020181169476 – 111114
2020191099574 – 115104
2020201209574 – 116116
202021999473 – 11598
2020221029571 – 118101
202023909573 – 11890
2020241049875 – 121103
202025959777 – 11894
2020261129880 – 115111
202027979882 – 11497
20202811110085 – 116111
20202910310087 – 113103
2020309410086 – 11394
2020311059785 – 109104
2020321089783 – 110108
2020331139580 – 109112
2020341159683 – 108114
2020351049480 – 108104
2020361319477 – 110131
2020371109581 – 109110
2020381109782 – 112109
202039979782 – 11195
202040979884 – 11294
202041939782 – 11190
2020421149985 – 112109
202043999988 – 11097
2020441139884 – 111111
2020451049983 – 114102
20204611910085 – 115113
20204711010185 – 117109
2020489910282 – 12193
20204911110078 – 123106
2020509710280 – 12495
20205110510280 – 12598
20205210110080 – 12093
20205312010080 – 121113
202111049979 – 121102
20212879978 – 12185
2021310610080 – 123102
202148510183 – 12282
202159610079 – 12289
2021610410080 – 12399
2021711610280 – 126114
202189410180 – 12593
202199010280 – 12690
2021109510079 – 12395
2021119910081 – 12194
2021128610082 – 11984
2021131089882 – 116107
2021141109782 – 114103
2021151109681 – 113101
2021161109480 – 111105
2021171059379 – 110102
2021181149376 – 111109
2021191189474 – 115113
2021201009474 – 11699
202121979373 – 11593
2021221089471 – 118107
2021231139473 – 118111
2021241129775 – 121111
2021251039677 – 118103
2021261089780 – 115107
2021271129782 – 114110
2021281059985 – 116105
2021291109987 – 113109
2021301069886 – 113105
2021311049685 – 109102
2021321099683 – 110103
202133849480 – 10983
2021341209583 – 108116
202135979380 – 10895
2021361039377 – 110100
2021371129481 – 109111
202138969682 – 11293
2021391239682 – 111121
2021401179784 – 112115
202141939682 – 11191
2021421099885 – 112109
2021431049888 – 110104
2021441059684 – 111102
2021451219883 – 114117
2021461159985 – 115109
20214711810085 – 117110
20214811110082 – 121102
2021491199978 – 123109
20215010510180 – 12498
20215111810180 – 125106
2021521329980 – 120130
202211289776 – 118122
202221079675 – 118103
20223959876 – 11994
20224839979 – 11981
20225999876 – 11995
20226929876 – 11989
20227839977 – 12281
20228989976 – 12295
2022911210076 – 123108
2022101279775 – 119125
202211929877 – 11887
2022121129779 – 116109
2022131149679 – 113109
202214949579 – 11193
2022151089478 – 110106
2022161319276 – 108128
2022171019175 – 107101
2022181169073 – 108116
2022191279271 – 112125
202220979271 – 11397
202221919170 – 11291
2022221089168 – 115108
2022231089269 – 115108
202224999572 – 11798
2022251199474 – 115118
2022261089577 – 112105
202227989579 – 11197
2022281199781 – 112118
202229989784 – 11098
2022301069683 – 110104
2022311169482 – 106113
2022321099480 – 107109
2022331099177 – 106108
2022341219280 – 105121
2022351129176 – 105111
2022361029174 – 107101
202237999278 – 10698
2022381039479 – 109103
202239989379 – 10897
2022401039581 – 108101
2022411189479 – 108116
2022421089682 – 109105
2022431159685 – 107113
2022441099481 – 108106
202245949580 – 11194
202246969782 – 11294
2022471179882 – 114116
2022481179879 – 117117
2022491159775 – 119113
2022501229876 – 121121
2022511149976 – 122114
2022521279777 – 117127
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.3 Ontwikkelingen in doodsoorzaken en sterfte naar vaccinatiestatus

3.3.1 Ontwikkelingen in onderliggende doodsoorzaken 2020–2022

De ontwikkelingen in de onderliggende doodsoorzaken voor de periode 2020–2022 zijn inzichtelijk gemaakt door de waargenomen sterfte te vergelijken met de verwachte sterfte per doodsoorzaak (figuur 3.3.1.1 tot en met 3.3.1.6).

De sterfte aan nieuwvormingen (figuur 3.3.1.1), hart- en vaatziekten (figuur 3.3.1.2), psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel (figuur 3.3.1.3) en overige doodsoorzaken (figuur 3.3.1.5) viel veelal binnen de marges van de verwachte sterfte per doodsoorzaak. Wel was er voor verschillende groepen doodsoorzaken (hart- en vaatziekten, psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel, ziekten van de ademhalingsorganen en overige natuurlijke doodsoorzaken) een afwijking in het normale seizoenspatroon. Voornamelijk voor ziekten van de ademhalingsorganen (figuur 3.3.1.4) week het patroon af van het verwachte seizoenspatroon. De lagere sterfte aan ziekten van de ademhalingsorganen in 2020 en 2021 kan samenhangen met de verandering in grieppatronen ten tijde van de COVID-19-epidemie. Eind 2022 nam sterfte aan ziekte van ademhalingsorganen toe in vergelijking met de jaren daarvoor en met het verwachtingspatroon. Ook was er eind 2022 een hogere sterfte aan psychische stoornissen en ziekten van het ademhalingsstelsel. Daarnaast is te zien dat er in 2022 meer sterfte was aan niet-natuurlijke doodsoorzaken (figuur 3.3.1.6), vergeleken met het verwachtingspatroon. Grotendeels werd dit veroorzaakt door een toename van overlijdens door een accidentele val. Na het uitsluiten van accidentele val bij de groep niet-natuurlijke doodsoorzaken, viel het aantal overledenen veelal binnen de marges van de verwachte sterfte (figuur 3.3.1.7).

3.3.1.1 Overledenen aan nieuwvormingen*
   Overledenen**Overledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)
20201848932859 – 1005
20202978932862 – 1002
20203946933865 – 1001
20204876942882 – 1002
20205957944886 – 1002
20206974937873 – 1001
20207956939867 – 1011
20208861936853 – 1019
20209892933851 – 1015
202010881930855 – 1005
202011942926851 – 1001
202012966923850 – 996
202013963923856 – 990
202014917917853 – 981
202015938909857 – 961
202016856904848 – 960
202017913900844 – 956
202018866900840 – 960
202019811900836 – 964
202020807897831 – 963
202021836896835 – 957
202022877896839 – 953
202023866900846 – 954
202024893905849 – 961
202025946906853 – 959
202026893906855 – 957
202027873904850 – 958
202028891899847 – 951
202029902901841 – 961
202030949897833 – 961
202031886894826 – 962
202032899894824 – 964
202033955891823 – 959
202034886899833 – 965
202035912904835 – 973
202036906907839 – 975
202037901911839 – 983
202038851913836 – 990
202039892913842 – 984
202040912916841 – 991
202041942913839 – 987
202042882918845 – 991
202043867917841 – 993
202044892920854 – 986
202045935918861 – 975
202046878923868 – 978
202047840927872 – 982
202048890929870 – 988
202049979919848 – 990
202050881920854 – 986
202051916923852 – 994
202052824929859 – 999
202053844935864 – 1007
20211937941868 – 1014
20212908941871 – 1011
20213893942874 – 1010
20214887951891 – 1011
20215901953895 – 1011
20216869946882 – 1010
20217869948876 – 1020
20218818945862 – 1028
20219830942860 – 1024
202110925939864 – 1014
202111860935860 – 1010
202112889931858 – 1004
202113894932865 – 999
202114907926862 – 990
202115922917865 – 969
202116968913857 – 969
202117847909853 – 965
202118816908848 – 968
202119879909845 – 973
202120917906840 – 972
202121860904843 – 965
202122918905848 – 962
202123967908854 – 962
202124919914858 – 970
202125906915862 – 968
202126935915864 – 966
202127933912858 – 966
202128919907855 – 959
202129833909849 – 969
202130884905841 – 969
202131904903835 – 971
202132825903833 – 973
202133903900832 – 968
202134927907841 – 973
202135894913844 – 982
202136932916848 – 984
202137923920848 – 992
202138936922845 – 999
202139982922851 – 993
202140923925850 – 1000
202141864922848 – 996
202142947926853 – 999
202143905925849 – 1001
202144930929863 – 995
202145943926869 – 983
202146935931876 – 986
202147895936881 – 991
202148919938879 – 997
202149949928857 – 999
202150972929863 – 995
202151872932861 – 1003
202152901938868 – 1008
20221923944871 – 1017
20222864944874 – 1014
20223951946878 – 1014
20224903955895 – 1015
20225935956898 – 1014
20226900950886 – 1014
20227945951879 – 1023
20228926949866 – 1032
20229876945863 – 1027
202210886942867 – 1017
202211939938863 – 1013
202212903935862 – 1008
202213910936869 – 1003
202214928929865 – 993
202215893921869 – 973
202216844917861 – 973
202217848913857 – 969
202218855912852 – 972
202219880912848 – 976
202220885909843 – 975
202221897908847 – 969
202222942909852 – 966
202223901912858 – 966
202224860917861 – 973
202225938919866 – 972
202226892918867 – 969
202227876916862 – 970
202228908911859 – 963
202229932913853 – 973
202230922909845 – 973
202231892906838 – 974
202232935906836 – 976
202233928904836 – 972
202234964911845 – 977
202235921916847 – 985
202236928920852 – 988
202237868923851 – 995
202238917926849 – 1003
202239888925854 – 996
202240903929854 – 1004
202241937926852 – 1000
202242896930857 – 1003
202243943929853 – 1005
202244912932866 – 998
202245920930873 – 987
202246951935880 – 990
202247913940885 – 995
202248930941882 – 1000
202249931931860 – 1002
2022501014932866 – 998
202251959936865 – 1007
202252908942872 – 1012
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.3.1.2 Overledenen aan hart- en vaatziekten*
   Overledenen**Overledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)
20201786855758 – 952
20202817864753 – 975
20203829874755 – 993
20204799881764 – 998
20205777881759 – 1003
20206815877755 – 999
20207850875752 – 998
20208740865748 – 982
20209760859743 – 975
202010765852732 – 972
202011824839725 – 953
202012724820715 – 925
202013750802703 – 901
202014784784694 – 874
202015667773685 – 861
202016754761679 – 843
202017656746672 – 820
202018660740667 – 813
202019669731660 – 802
202020632718653 – 783
202021609708637 – 779
202022634699633 – 765
202023648688626 – 750
202024653684622 – 746
202025641672606 – 738
202026664672606 – 738
202027632675597 – 753
202028623669597 – 741
202029551666597 – 735
202030625660587 – 733
202031626652579 – 725
202032613651582 – 720
202033727644578 – 710
202034630641589 – 693
202035624647593 – 701
202036619652595 – 709
202037630665613 – 717
202038636681625 – 737
202039687692634 – 750
202040696706642 – 770
202041685717656 – 778
202042721728666 – 790
202043729737672 – 802
202044716747685 – 809
202045666753694 – 812
202046710761710 – 812
202047690771729 – 813
202048700781740 – 822
202049750791742 – 840
202050767809752 – 866
202051775827750 – 904
202052699840758 – 922
202053735852763 – 942
20211786864767 – 961
20212726872761 – 983
20213764883764 – 1002
20214798889772 – 1006
20215776889767 – 1011
20216781885763 – 1007
20217752883760 – 1006
20218700874757 – 991
20219704868752 – 984
202110736860740 – 980
202111681847733 – 961
202112690828723 – 933
202113714810711 – 909
202114747792702 – 882
202115708781693 – 869
202116681769687 – 851
202117700753679 – 827
202118709747674 – 820
202119681739668 – 810
202120692725660 – 790
202121710715644 – 786
202122704706640 – 772
202123629695633 – 757
202124662690628 – 752
202125614679613 – 745
202126653678612 – 744
202127662681603 – 759
202128663676604 – 748
202129672672603 – 741
202130677666593 – 739
202131682658585 – 731
202132644657588 – 726
202133639650584 – 716
202134616647595 – 699
202135683653599 – 707
202136699659602 – 716
202137635672620 – 724
202138653687631 – 743
202139699699641 – 757
202140757713649 – 777
202141750724663 – 785
202142767735673 – 797
202143747744679 – 809
202144768754692 – 816
202145768760701 – 819
202146826768717 – 819
202147747779737 – 821
202148861789748 – 830
202149784799750 – 848
202150794816759 – 873
202151837835758 – 912
202152827848766 – 930
20221777867770 – 964
20222742875764 – 986
20223688886767 – 1005
20224790893776 – 1010
20225780893771 – 1015
20226754889767 – 1011
20227830887764 – 1010
20228782877760 – 994
20229758871755 – 987
202210753863743 – 983
202211834850736 – 964
202212814831726 – 936
202213823813714 – 912
202214829795705 – 885
202215834784696 – 872
202216744772690 – 854
202217752756682 – 830
202218743750677 – 823
202219775741670 – 812
202220710728663 – 793
202221669718647 – 789
202222709709643 – 775
202223672697635 – 759
202224698693631 – 755
202225745681615 – 747
202226683681615 – 747
202227630684606 – 762
202228690678606 – 750
202229652675606 – 744
202230646669596 – 742
202231625661588 – 734
202232625660591 – 729
202233628652586 – 718
202234620649597 – 701
202235661656602 – 710
202236641661604 – 718
202237629674622 – 726
202238734690634 – 746
202239759701643 – 759
202240727716652 – 780
202241743727666 – 788
202242753738676 – 800
202243696747682 – 812
202244730757695 – 819
202245728763704 – 822
202246793771720 – 822
202247857782740 – 824
202248855792751 – 833
202249857802753 – 851
202250957820763 – 877
2022511005838761 – 915
202252941851769 – 933
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.3.1.3 Overledenen aan psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel en zintuigen*
   Overledenen**Overledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)
20201434463367 – 559
20202477471380 – 562
20203403474378 – 570
20204425483385 – 581
20205442484387 – 581
20206400484381 – 587
20207430483372 – 594
20208400480365 – 595
20209439470343 – 597
202010445465345 – 585
202011460453341 – 565
202012447440332 – 548
202013476426332 – 520
202014468411332 – 490
202015475398330 – 466
202016405394336 – 452
202017388385327 – 443
202018387383320 – 446
202019328376313 – 439
202020314375312 – 438
202021343374313 – 435
202022341371311 – 431
202023325368308 – 428
202024328372318 – 426
202025309370321 – 419
202026329370319 – 421
202027351373318 – 428
202028335377307 – 447
202029333381302 – 460
202030348383304 – 462
202031371379298 – 460
202032345378297 – 459
202033489381297 – 465
202034435380305 – 455
202035371376315 – 437
202036344375321 – 429
202037387373318 – 428
202038367374318 – 430
202039354375321 – 429
202040377376324 – 428
202041347379327 – 431
202042369381329 – 433
202043382388330 – 446
202044372392334 – 450
202045336397336 – 458
202046369402338 – 466
202047359409339 – 479
202048367417339 – 495
202049342422336 – 508
202050391432350 – 514
202051390441355 – 527
202052349453360 – 546
202053366460366 – 555
20211389467371 – 563
20212357475384 – 566
20213352479383 – 575
20214373488390 – 586
20215373489392 – 586
20216361489386 – 592
20217364487376 – 598
20218342485370 – 600
20219322474347 – 601
202110350470350 – 590
202111339457345 – 569
202112321444336 – 552
202113331430336 – 524
202114335415336 – 494
202115357401333 – 469
202116347398340 – 456
202117389389331 – 447
202118347386323 – 449
202119367380317 – 443
202120362379316 – 442
202121345377316 – 438
202122396375315 – 435
202123408371311 – 431
202124407375321 – 429
202125329374325 – 423
202126377373322 – 424
202127386376321 – 431
202128407381311 – 451
202129360385306 – 464
202130402387308 – 466
202131398382301 – 463
202132382382301 – 463
202133392385301 – 469
202134399383308 – 458
202135391380319 – 441
202136414378324 – 432
202137369377322 – 432
202138390378322 – 434
202139390379325 – 433
202140397380328 – 432
202141419383331 – 435
202142406384332 – 436
202143440392334 – 450
202144409396338 – 454
202145442401340 – 462
202146396405341 – 469
202147408413343 – 483
202148435421343 – 499
202149467426340 – 512
202150487436354 – 518
202151418445359 – 531
202152441457364 – 550
20221370469373 – 565
20222390477386 – 568
20223387481385 – 577
20224425489391 – 587
20225366490393 – 587
20226392491388 – 594
20227378489378 – 600
20228443487372 – 602
20229387476349 – 603
202210404472352 – 592
202211393459347 – 571
202212415446338 – 554
202213440432338 – 526
202214434417338 – 496
202215443403335 – 471
202216423400342 – 458
202217400390332 – 448
202218437388325 – 451
202219415381318 – 444
202220425380317 – 443
202221387379318 – 440
202222368376316 – 436
202223359373313 – 433
202224419377323 – 431
202225406375326 – 424
202226397375324 – 426
202227421378323 – 433
202228382383313 – 453
202229457386307 – 465
202230428388309 – 467
202231404384303 – 465
202232429384303 – 465
202233456386302 – 470
202234453385310 – 460
202235414381320 – 442
202236417380326 – 434
202237413378323 – 433
202238385379323 – 435
202239436380326 – 434
202240455382330 – 434
202241441384332 – 436
202242443386334 – 438
202243436393335 – 451
202244435398340 – 456
202245413402341 – 463
202246412407343 – 471
202247448415345 – 485
202248473423345 – 501
202249479428342 – 514
202250537437355 – 519
202251553447361 – 533
202252570459366 – 552
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.3.1.4 Overledenen aan ziekten van de ademhalingsorganen*
   Overledenen**Overledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)
20201320338219 – 457
20202363354222 – 486
20203294371227 – 515
20204275389241 – 537
20205289399250 – 548
20206316405245 – 565
20207297411225 – 597
20208278411203 – 619
20209298401194 – 608
202010318387189 – 585
202011293365180 – 550
202012351337167 – 507
202013285314170 – 458
202014270288184 – 392
202015262265196 – 334
202016189252197 – 307
202017180240193 – 287
202018184229185 – 273
202019167225187 – 263
202020160216181 – 251
202021146209178 – 240
202022127204175 – 233
202023177197167 – 227
202024140193160 – 226
202025126192157 – 227
202026140186150 – 222
202027146184148 – 220
202028132183142 – 224
202029163182139 – 225
202030151179139 – 219
202031155175137 – 213
202032150172140 – 204
202033242170137 – 203
202034198168136 – 200
202035149166137 – 195
202036128167137 – 197
202037138171141 – 201
202038145178147 – 209
202039180184148 – 220
202040185190155 – 225
202041143195160 – 230
202042169202168 – 236
202043170208174 – 242
202044166215181 – 249
202045144217183 – 251
202046162222187 – 257
202047160231193 – 269
202048159242199 – 285
202049190254197 – 311
202050176276202 – 350
202051170297203 – 391
202052180319209 – 429
202053184330216 – 445
20211183341222 – 460
20212176358226 – 490
20213181374230 – 518
20214193393245 – 541
20215187403254 – 552
20216147409249 – 569
20217167415229 – 601
20218173415207 – 623
20219139405198 – 612
202110175391193 – 589
202111153369184 – 554
202112168340170 – 510
202113173317173 – 461
202114173290186 – 394
202115170268199 – 337
202116187254199 – 309
202117176242195 – 289
202118158232188 – 276
202119180227189 – 265
202120172218183 – 253
202121167211180 – 242
202122184206177 – 235
202123184199169 – 229
202124179195162 – 228
202125156193158 – 228
202126163188152 – 224
202127180186150 – 222
202128176185144 – 226
202129213184141 – 227
202130182181141 – 221
202131187176138 – 214
202132188174142 – 206
202133205172139 – 205
202134176170138 – 202
202135162168139 – 197
202136221169139 – 199
202137203173143 – 203
202138181180149 – 211
202139211186150 – 222
202140207192157 – 227
202141205197162 – 232
202142260204170 – 238
202143252210176 – 244
202144257217183 – 251
202145290219185 – 253
202146220224189 – 259
202147263233195 – 271
202148254244201 – 287
202149246257200 – 314
202150213279205 – 353
202151241300206 – 394
202152237322212 – 432
20221249343224 – 462
20222209359227 – 491
20223208376232 – 520
20224195395247 – 543
20225207405256 – 554
20226215411251 – 571
20227216416230 – 602
20228203416208 – 624
20229219406199 – 613
202210255392194 – 590
202211250370185 – 555
202212302341171 – 511
202213272318174 – 462
202214343291187 – 395
202215309269200 – 338
202216306255200 – 310
202217301243196 – 290
202218265233189 – 277
202219252228190 – 266
202220262218183 – 253
202221228212181 – 243
202222215206177 – 235
202223249200170 – 230
202224246196163 – 229
202225252194159 – 229
202226242189153 – 225
202227213187151 – 223
202228195186145 – 227
202229201185142 – 228
202230203181141 – 221
202231166177139 – 215
202232174175143 – 207
202233187173140 – 206
202234189171139 – 203
202235195168139 – 197
202236170169139 – 199
202237161173143 – 203
202238181180149 – 211
202239225186150 – 222
202240249193158 – 228
202241227198163 – 233
202242239205171 – 239
202243240210176 – 244
202244240218184 – 252
202245232220186 – 254
202246231225190 – 260
202247286234196 – 272
202248304245202 – 288
202249328258201 – 315
202250401280206 – 354
202251487301207 – 395
202252546323213 – 433
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.3.1.5 Overledenen aan overige natuurlijke doodsoorzaken*
   Overledenen**Overledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)
20201442463395 – 531
20202470467396 – 538
20203449470395 – 545
20204442475405 – 545
20205436477408 – 546
20206444474400 – 548
20207421475391 – 559
20208442471383 – 559
20209444469380 – 558
202010440464381 – 547
202011448455374 – 536
202012466444361 – 527
202013473434360 – 508
202014463422362 – 482
202015384413359 – 467
202016385404359 – 449
202017419399354 – 444
202018387394354 – 434
202019362392356 – 428
202020369390358 – 422
202021385385349 – 421
202022374382349 – 415
202023353381345 – 417
202024388378343 – 413
202025386376335 – 417
202026382373331 – 415
202027379374325 – 423
202028373376331 – 421
202029352374329 – 419
202030356374332 – 416
202031363373334 – 412
202032373373340 – 406
202033463371338 – 404
202034412366336 – 396
202035399366334 – 398
202036407368333 – 403
202037390369333 – 405
202038400373334 – 412
202039404376336 – 416
202040389382337 – 427
202041391388347 – 429
202042430393347 – 439
202043391396349 – 443
202044417400349 – 451
202045370402350 – 454
202046415410349 – 471
202047366415355 – 475
202048395422357 – 487
202049382427359 – 495
202050431439374 – 504
202051433451382 – 520
202052420457384 – 530
202053444462392 – 533
20211411467399 – 535
20212397471400 – 542
20213428474399 – 549
20214414480410 – 550
20215431482413 – 551
20216439478404 – 552
20217466480396 – 564
20218412476388 – 564
20219413473384 – 562
202110421469386 – 552
202111383460379 – 541
202112402448365 – 531
202113435438364 – 512
202114419426366 – 486
202115379417363 – 471
202116395408363 – 453
202117424403358 – 448
202118441398358 – 438
202119410396360 – 432
202120418394362 – 426
202121373388352 – 424
202122429386353 – 419
202123391384348 – 420
202124399381346 – 416
202125379379338 – 420
202126376376334 – 418
202127389377328 – 426
202128416379334 – 424
202129375378333 – 423
202130433377335 – 419
202131398377338 – 416
202132397376343 – 409
202133382375342 – 408
202134386370340 – 400
202135365369337 – 401
202136418371336 – 406
202137373372336 – 408
202138395377338 – 416
202139443380340 – 420
202140425386341 – 431
202141438392351 – 433
202142444396350 – 442
202143444400353 – 447
202144453404353 – 455
202145465406354 – 458
202146511414353 – 475
202147515419359 – 479
202148495426361 – 491
202149505432364 – 500
202150477444379 – 509
202151450455386 – 524
202152527461388 – 534
20221512469401 – 537
20222448473402 – 544
20223479476401 – 551
20224440482412 – 552
20225467483414 – 552
20226438480406 – 554
20227442482398 – 566
20228460478390 – 566
20229454475386 – 564
202210479471388 – 554
202211476462381 – 543
202212476450367 – 533
202213464440366 – 514
202214471428368 – 488
202215477419365 – 473
202216447410365 – 455
202217429405360 – 450
202218419400360 – 440
202219446397361 – 433
202220450395363 – 427
202221413390354 – 426
202222406388355 – 421
202223414386350 – 422
202224407383348 – 418
202225402381340 – 422
202226410378336 – 420
202227422379330 – 428
202228412381336 – 426
202229438379334 – 424
202230437379337 – 421
202231381379340 – 418
202232386378345 – 411
202233428376343 – 409
202234411371341 – 401
202235418371339 – 403
202236413373338 – 408
202237389374338 – 410
202238438378339 – 417
202239490381341 – 421
202240452387342 – 432
202241422393352 – 434
202242469398352 – 444
202243456401354 – 448
202244461405354 – 456
202245423408356 – 460
202246404415354 – 476
202247487421361 – 481
202248466428363 – 493
202249540433365 – 501
202250565445380 – 510
202251620457388 – 526
202252581463390 – 536
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.3.1.6 Overledenen aan niet-natuurlijke doodsoorzaken*
   Overledenen**Overledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)
20201200170134 – 206
20202191169132 – 206
20203169168130 – 206
20204168168133 – 203
20205197169134 – 204
20206170171137 – 205
20207187171138 – 204
20208167169138 – 200
20209189168139 – 197
202010177166135 – 197
202011169166136 – 196
202012184162132 – 192
202013175157125 – 189
202014182155122 – 188
202015185153120 – 186
202016165151120 – 182
202017178150122 – 178
202018164148117 – 179
202019149147116 – 178
202020161147115 – 179
202021177147117 – 177
202022162146115 – 177
202023154147115 – 179
202024170150118 – 182
202025166152122 – 182
202026168152122 – 182
202027161154126 – 182
202028167153124 – 182
202029161154127 – 181
202030153153126 – 180
202031168150122 – 178
202032163149119 – 179
202033202148118 – 178
202034164147117 – 177
202035185147114 – 180
202036168148115 – 181
202037183150116 – 184
202038173151116 – 186
202039170153120 – 186
202040171155122 – 188
202041164157124 – 190
202042146162132 – 192
202043169162129 – 195
202044169162131 – 193
202045156162130 – 194
202046165164131 – 197
202047172165132 – 198
202048163167136 – 198
202049195166129 – 203
202050167167132 – 202
202051203169132 – 206
202052181169134 – 204
202053214171135 – 206
20211201172136 – 208
20212179171134 – 208
20213187170132 – 208
20214145169134 – 204
20215167171136 – 206
20216179173139 – 207
20217187173140 – 206
20218175171140 – 202
20219191169140 – 198
202110164168137 – 199
202111174167137 – 197
202112149164134 – 194
202113185159127 – 191
202114179157124 – 190
202115182154121 – 187
202116189153122 – 184
202117158151123 – 179
202118168149118 – 180
202119168148117 – 179
202120146148116 – 180
202121164148118 – 178
202122191148117 – 179
202123159148116 – 180
202124176151119 – 183
202125172153123 – 183
202126175154124 – 184
202127171155127 – 183
202128168154125 – 183
202129180155128 – 182
202130164154127 – 181
202131161152124 – 180
202132183151121 – 181
202133144150120 – 180
202134172148118 – 178
202135155148115 – 181
202136191149116 – 182
202137181151117 – 185
202138156153118 – 188
202139182154121 – 187
202140188157124 – 190
202141185159126 – 192
202142161163133 – 193
202143183163130 – 196
202144188163132 – 194
202145199164132 – 196
202146183166133 – 199
202147201167134 – 200
202148201168137 – 199
202149223168131 – 205
202150199169134 – 204
202151213171134 – 208
202152202170135 – 205
20221194172136 – 208
20222192171134 – 208
20223196170132 – 208
20224186170135 – 205
20225207172137 – 207
20226182174140 – 208
20227172174141 – 207
20228203172141 – 203
20229196170141 – 199
202210195168137 – 199
202211192168138 – 198
202212225164134 – 194
202213210159127 – 191
202214185157124 – 190
202215217155122 – 188
202216199154123 – 185
202217181152124 – 180
202218209150119 – 181
202219188149118 – 180
202220175149117 – 181
202221183149119 – 179
202222182148117 – 179
202223202149117 – 181
202224196152120 – 184
202225205154124 – 184
202226212154124 – 184
202227185156128 – 184
202228220155126 – 184
202229205156129 – 183
202230191155128 – 182
202231213152124 – 180
202232178151121 – 181
202233218150120 – 180
202234199149119 – 179
202235186149116 – 182
202236177150117 – 183
202237174152118 – 186
202238190154119 – 189
202239178155122 – 188
202240220157124 – 190
202241197159126 – 192
202242229164134 – 194
202243243164131 – 197
202244209164133 – 195
202245219165133 – 197
202246214166133 – 199
202247223168135 – 201
202248186169138 – 200
202249218169132 – 206
202250242170135 – 205
202251243172135 – 209
202252235171136 – 206
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.3.1.7 Overledenen aan niet-natuurlijke doodsoorzaken (exclusief accidentele val)*
   Overledenen**Overledenen, verwachtOverledenen, verwacht (95%-interval)
20201857862 – 94
20202827762 – 92
20203767661 – 91
20204767864 – 92
20205787966 – 92
20206728066 – 94
20207737965 – 93
20208627863 – 93
20209837863 – 93
202010697962 – 96
202011617861 – 95
202012697758 – 96
202013747555 – 95
202014827556 – 94
202015777556 – 94
202016757354 – 92
202017757355 – 91
202018747354 – 92
202019657356 – 90
202020747356 – 90
202021797356 – 90
202022847356 – 90
202023707457 – 91
202024737660 – 92
202025667760 – 94
202026817861 – 95
202027827964 – 94
202028777964 – 94
202029687966 – 92
202030737967 – 91
202031737662 – 90
202032747560 – 90
202033787459 – 89
202034837356 – 90
202035817455 – 93
202036747556 – 94
202037847657 – 95
202038677759 – 95
202039767660 – 92
202040607863 – 93
202041597763 – 91
202042567865 – 91
202043717864 – 92
202044647762 – 92
202045667762 – 92
202046727760 – 94
202047667759 – 95
202048687860 – 96
202049727657 – 95
202050607556 – 94
202051727759 – 95
202052637760 – 94
202053917861 – 94
20211807862 – 94
20212707863 – 93
20213737762 – 92
20214587965 – 93
20215548067 – 93
20216748066 – 94
20217728066 – 94
20218847964 – 94
20219957964 – 94
202110658063 – 97
202111677962 – 96
202112577758 – 96
202113857656 – 96
202114687657 – 95
202115677556 – 94
202116797455 – 93
202117647456 – 92
202118667354 – 92
202119677457 – 91
202120707457 – 91
202121807457 – 91
2021221017356 – 90
202123747457 – 91
202124907761 – 93
202125807861 – 95
202126837962 – 96
202127638065 – 95
202128797964 – 94
202129788067 – 93
202130827967 – 91
202131617662 – 90
202132797661 – 91
202133597560 – 90
202134867457 – 91
202135587556 – 94
202136847657 – 95
202137747758 – 96
202138607759 – 95
202139697761 – 93
202140597863 – 93
202141757864 – 92
202142597966 – 92
202143707965 – 93
202144787762 – 92
202145837863 – 93
202146677861 – 95
202147887860 – 96
202148687860 – 96
202149827657 – 95
202150737657 – 95
202151787860 – 96
202152897861 – 95
20221897962 – 95
20222827863 – 93
20223827762 – 92
20224637965 – 93
20225828067 – 93
20226748167 – 95
20227708066 – 94
20228717964 – 94
20229908065 – 95
202210798063 – 97
202211717962 – 96
202212957859 – 97
202213847757 – 97
202214557657 – 95
202215917657 – 95
202216707455 – 93
202217727456 – 92
202218927455 – 93
202219897457 – 91
202220897457 – 91
202221817457 – 91
202222807457 – 91
202223987558 – 92
202224837761 – 93
202225827861 – 95
202226907962 – 96
202227778065 – 95
202228968065 – 95
202229808067 – 93
202230808068 – 92
202231927763 – 91
202232787661 – 91
202233887560 – 90
202234867457 – 91
202235787556 – 94
202236747657 – 95
202237777758 – 96
202238797860 – 96
202239677761 – 93
202240807964 – 94
202241757864 – 92
2022421047966 – 92
2022431027965 – 93
202244957863 – 93
202245877863 – 93
202246777861 – 95
202247807860 – 96
202248587961 – 97
202249767758 – 96
202250867657 – 95
202251777860 – 96
202252727861 – 95
* Voorlopige cijfers. ** Aantal volgens ontvangen doodsoorzaakverklaringen.

3.3.2 COVID-19-sterfte naar vaccinatiestatus

Figuur 3.3.2 laat het wekelijkse sterftecijfer aan COVID-19 zien uitgesplitst naar vaccinatiestatus. Het bovenste panel laat gestandaardiseerde  sterftecijfers zien, het onderste panel aantallen overleden personen. Vanaf de start van de COVID-19-epidemie in 2020 was de kans om te overlijden aan COVID-19 onder de groep Wlz-gebruikers veel groter dan onder niet-Wlz-gebruikers.

Uit het figuur is op te maken dat COVID-19-vaccinatie geassocieerd was met een verminderde kans op overlijden aan COVID-19. Na de vaccinatiecampagnes waarbij het grootste deel van de bevolking gevaccineerd is – tijdens de derde periode van oversterfte - overleden getalsmatig meer gevaccineerden aan COVID-19 dan ongevaccineerden, maar per 100 000 gevaccineerden overleden aanzienlijk minder mensen aan COVID-19 dan per 100 000 ongevaccineerden. De kans om aan COVID-19 te overlijden onder niet-gevaccineerden was groter dan onder gevaccineerden, zowel bij de Wlz-gebruikers als de niet-Wlz-gebruikers (figuur 3.3.2.1). Voor Wlz-gebruikers was dit verschil in overlijdenskans minder groot dan voor niet-Wlz-gebruikers. Voor ongevaccineerde niet-Wlz gebruikers lag het gestandaardiseerde sterftecijfer aan COVID-19 in de derde oversterfteperiode eind 2021 een factor vier hoger dan voor gevaccineerde niet-Wlz gebruikers.

De gestandaardiseerde sterftecijfers voor gevaccineerde Wlz-gebruikers aan het begin van de vaccinatiecampagne in het voorjaar van 2021 bevatten een grotere onzekerheid dan bijvoorbeeld in het najaar van 2021. De reden hiervoor is dat in het voorjaar van 2021 voor deze groep gestandaardiseerd werd op heel lage aantallen overledenen (zie onderste panel van figuur 3.3.2.1).

   Wlz - gevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)Wlz - gevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)_3Overig - gevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)Overig - gevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)_5Wlz - ongevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)Wlz - ongevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)_7Overig - ongevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)Overig - ongevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)_9
2020020000
2020030000
2020040000
2020050000
2020060000
2020070000
2020080000
2020090000
20201020,2630,02
202011131,38220,14
20201215017,692621,66
20201346152,377895,12
20201499298,219296,06
2020151256123,897214,73
202016102392,354462,91
20201772365,573722,45
20201845842,472091,37
20201930528,791300,85
20202017915,251040,67
20202115213,9650,43
202022988,08510,33
202023685,25390,26
202024393,34270,19
202025262,11230,16
202026211,84130,09
202027211,34110,07
202028213,0440,03
20202950,3830,02
20203011170,05
202031110,94110,07
202032160,85120,08
202033393,03130,09
202034312,95170,11
202035191,99120,08
202036171,88100,06
202037202,01120,09
202038474,83200,14
202039879,51520,36
20204011010,57850,57
20204115217,081170,79
20204224122,191931,31
20204333431,53092,13
20204448841,563682,52
20204550245,823922,72
20204642735,613552,42
20204734929,183192,17
20204834831,883042,1
20204932129,932932,05
20205040938,332882,09
20205156952,93732,64
20205269058,274343,09
20205367662,945163,61
20210163649,595093,16
20210259749,044292,71
20210359144,833932,49
20210447642,43462,15
20210541035,113252,02
20210639035,743011,88
20210718,20034827,713031,9
20210833,50021916,542801,75
20210912,020016312,982591,66
20211010,211,0512810,572551,62
20211162,07008816,152581,62
202112121,9430,95748,072461,58
20211350,5940,125212,83052,09
20211450,7450,15011,32702,05
20211550,4250,075111,242842,34
20211660,7381,26328,212552,23
202117111,5660,82419,042602,36
202118110,7930,393410,512342,54
202119132,0490,572913,991922,26
202120101,55110,77218,091481,88
20212110,0440,04134,72971,4
20212270,82100,14166,24841,14
20212340,7340,0762,25500,8
20212430,100145,34340,68
20212530,1220,0240,36180,39
20212640,2630,0242,04120,44
20212740,5720,0500150,5
20212840,5120,0121,78110,46
202129182,3190,08112,62301,26
202130242,33120,11133,97241,14
202131332,68190,162817,82291,52
202132272,96200,171812,9371,7
202133262,18200,19168,95311,79
202134201,87240,21197,23432,5
202135141,51280,22134,97321,87
202136243,24250,211212,95321,96
202137283,6200,16189,04291,81
202138141,25220,1874,22180,91
20213991,65170,1388,56261,53
202140181,26180,17101,35301,72
202141332,51270,22135,28301,71
202142809,61400,332412,36271,87
20214310812,67880,774021,59634,57
20214413313,321371,195536,49845,95
20214521021,591601,396731,511228,63
20214631832,392392,110657,8116512,09
20214738642,363242,7513369,7818313,02
20214840139,073412,9312760,4221115,47
20214942640,762812,4213578,921515,49
20215028925,592091,7712174,9116311,63
20215117021,312061,748857,413210,14
20215212413,21371,165037,831037,82
202201686,41910,74333,33936,81
202202584,58650,452423,07795,81
202203496,12500,362126,74594,45
202204555,05580,412114,03523,82
202205767,76680,494064,59554,25
202206868,6610,435043,84776,41
202207999,63720,515245,41675,67
202208776,22670,474240,22665,66
202209909,77580,423030,01574,74
20221011311,511060,753932,31564,8
20221117617,981080,796253,94635,21
20221216612,891130,845234,58584,88
20221316817,41900,663529,89494,03
2022141258,96890,643737,47403,44
2022151059,2720,513019,71201,82
202216736,31660,46129,22181,71
202217506,05390,281417,04121,15
202218293,6300,2255,1670,66
202219181,77250,1987,4100,83
202220254,28180,1354,1850,49
202221110,86210,1453,250,53
202222120,95140,125,2710,1
20222390,53130,133,9440,41
202224303,64320,2484,9230,3
202225383,98220,1744,1350,49
202226645,77570,42125,54191,82
202227474,1370,2982,38121,11
202228796,96510,371417,34121,05
202229887,34590,451811,36192
202230858,97630,481920,46161,58
202231757,07500,381111,24100,89
202232634,57460,3698,03120,93
202233524,66300,2462,39131,26
202234352,77350,2676,6870,71
202235332,03230,1731,8340,29
202236364,14220,1597,4450,53
202237261,91200,1630,4870,75
202238262,66200,1497,9430,24
202239474,46420,3354,2990,88
202240847,41570,431514,96141,41
202241938,08730,55115,54192,08
2022421049,66800,582335,31181,88
202243727,24670,522017,42181,81
202244535,16340,261316,83111,13
202245444,25350,2698,56101,15
202246332,57280,2287,1870,73
202247222,27340,2745,3760,58
202248433,82290,2355,6850,46
202249424,55310,261017,1180,84
202250555,32440,35710,17101,07
2022518010,75390,331211,81192,17
202252705,48580,461411,8172,15

3.3.3 Non-COVID-19-sterfte naar vaccinatiestatus

Uit analyse van doodsoorzaken anders dan COVID-19, bleek er in 2021 bij zowel Wlz-gebruikers als bij de niet-Wlz-gebruikers na vaccinatie tegen COVID-19 geen verhoogde sterftekans te zijn in vergelijking met de groep niet-gevaccineerden (figuur 3.3.3.1). Na de start van de vaccinatiecampagne, waarbij eerst de kwetsbaren werden gevaccineerd, waren de sterftecijfers onder gevaccineerden (voornamelijk Wlz-gebruikers) verhoogd. Hierbij ging het om heel kleine aantallen. De gestandaardiseerde sterfte was een aantal weken later en in de rest van 2021 voor zowel gevaccineerde Wlz-gebruikers als gevaccineerde niet-Wlz-gebruikers iets lager in vergelijking met niet-gevaccineerden. Vanaf het voorjaar van 2022 was zichtbaar dat de gestandaardiseerde sterfte voor gevaccineerden en ongevaccineerden vergelijkbaar is onder de Wlz-gebruikers. Voor de groep niet-Wlz-gebruikers lag de sterftekans aan doodsoorzaken anders dan COVID-19 iets lager voor gevaccineerden dan ongevaccineerden over de gehele periode (zie ook oversterfterapport 2022: 5. Vaccineffectiviteit tegen COVID-19-sterfte (cbs.nl)). Gebruik van een andere definitie van vaccinatiestatus (waarbij geen tijdsduur verbonden zat aan het krijgen van de status 'volledig gevaccineerd') leverde vergelijkbare resultaten op.

   Wlz - gevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)Wlz - gevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)_3Overig - gevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)Overig - gevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)_5Wlz - ongevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)Wlz - ongevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)_7Overig - ongevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)Overig - ongevaccineerd (Per 100 dzd, absolute aantallen)_9
2020021255111,93210914,19
2020031124101,34203413,99
2020041120103,38192312,69
2020051091104,17207413,55
2020061125113,86207013,51
2020071150110,26205013,22
2020081121104,2183811,98
2020091192113,73190712,41
2020101156109,53194512,6
2020111188115,6199612,89
2020121180116,13202213,16
2020131186104,65202213,04
2020141219118,78194512,67
2020151145106,99185812,11
202016104797,01179211,63
20201799899,79181611,92
202018973101,29174211,33
20201988381,22166910,85
20202085888,21163810,69
20202191584,34163710,68
20202290879,68167310,84
20202384788,04172911,28
20202491198,75171211,2
20202588580,74176011,45
20202692197,59170511,22
20202791795,79168811
20202888887,36170511,22
20202989983,72162110,61
20203094198,01171511,27
20203192794,72171611,3
20203288693,06172711,37
2020331272123,11188612,39
2020341081111,8172711,41
20203597994,79172311,44
20203692384,42174511,46
20203791193,14179511,89
20203893390,51172411,47
20203996083,46179411,98
20204096696,31184012,23
20204194085,24181412,08
20204297699,32181012,02
202043988100,8181612,17
2020441031100,07179712,18
20204589383,18180312,11
20204699891,59180712,09
202047939107,65172611,69
20204893692,68181812,38
20204996392,25194913,22
2020501052109,75186612,61
2020511037103,83193613,22
2020521043110,26170511,71
2020531046113,4187112,76
202101103495,15196515,21
20210299897,35182812,59
20210395288,62192712,46
20210498990,54190312,26
202105103998,46188011,95
20210695985,74190112,18
20210712128,33314,521003101,47186111,91
2021082069,5722,9192890,73175411,15
2021093347,49314,4790094,12174611,19
2021105474,9999,01960102,04183611,73
20211121674,77814,7368782,81178011,41
202112411104,552917,4754496,41172811,27
20211341990,636212,5355898,24177112,73
20211443799,6713415,5950491,9175913,94
20211545995,9417312,4545797,38170914,7
20211650882,332628,2442695,8164615,91
20211755774,0827411,55426111,17154516,33
20211859091,632798,86375108,56148117
20211957088,283788,49399126,19143017,55
20212055683,2940811,36407126,43142818,11
20212162786,449611,4354126,95121517,03
20212271598,8155410331132,56129419,66
20212364793,3667511,3335105,14116521,33
20212472699,217389,6320117,68103522,74
20212562397,997628,77331140,1493224,4
20212668687,658479,55287104,5994927,17
20212772198,059739,89311145,7381327,04
20212872088,62108910,34308148,3473726,91
20212970085,7410589,8295146,3465426,09
202130767103,94116910,44254122,1665328,41
20213176095,27123810,65283140,4357226,25
20213275097,4711569,88259127,3257528,02
20213376593,61126610,64263148,9351426,5
20213472590,93122710,4284159,7358730,59
20213577887,58126210,62229118,5651327,16
202136804100,38137911,43269150,9954830,4
20213773387,66136911,39260154,3646325,74
20213877693,98135011,2239123,7546026,21
20213979496,38148112,44231115,5551128,59
202140846107,4145412,14259148,3143725,34
202141829101,4143411,95238123,7346427,21
202142868103,66148812,48273141,0247728,18
202143939118,39149512,56237143,2942025,34
202144886102,22154513,1426114642225,34
202145940125,93154813,19251133,9748929,53
202146951119,13154713,01236138,1243626,97
202147935112,07159113,61225116,3942026,11
202148967118,25168214,39207117,1846229,8
2021491007119,74166614,31201116,545529,36
2021501025112,89165314,13189117,440826,64
2021511011110,04160713,62168159,1938625,8
2021521020120,64170914,68158135,5438325,98
20220193595,77167912,99163148,4436124,71
20220294890,14150710,97130119,634423,49
20220390997,59163911,71133129,7233022,08
20220497894,83159211,36141127,3430321,7
20220587888,84169012,08145185,133122,76
20220696097,23160011,4112499,1129620,3
20220793581,47167311,92138142,9334224,77
2022081012135,13167011,86136142,7428119,99
20220997897,98160311,5122120,6429521,17
202210986105,32164211,71149151,3829620,18
2022111030106,69171812,32158149,6529020,22
2022121087109,5169212,08135131,5932723,19
2022131092102,88166611,85141144,5632223,01
2022141112131,16175913,42135147,3327720,27
2022151134109,25172012,45135152,5129820,64
202216105897,69162712,029981,3428219,09
2022171065106,21160511,6410280,3625416,88
2022181085108,24163811,7699108,2423515,52
202219101297165511,97101103,9929620,02
2022201050111,44159211,52113147,5924917,05
20222194488,4158911,4810012324717,05
202222988144,42160611,6598107,5724216,77
20222397793,56159111,7193100,5625216,6
202224104594,4154911,488111,5325717,22
2022251040105,15167412,01110113,7524116,36
2022261034100,44156511,349381,3725717,1
202227100290,58154011,210098,9422415,47
2022281001100,49160011,5687106,7524216,45
2022291065106,87159011,75104124,0724217,05
202230103390,14158111,5410511423115,47
20223196394,27150911,029899,8824216,79
202232101498,7150810,9886106,0424516,91
202233103297,08160011,89113132,3923115,38
20223499587,43160111,9100100,3725717,34
20223599399,02157711,519395,5924015,67
2022361001102,08154311,391127,6422616,41
20223793394,94149511,1898116,4223616,8
20223897395,93165212,2296102,723716,78
2022391070106,8168412,52104103,9523918,01
2022401108126,86168012,48100111,7624917,94
2022411103100,32168112,489185,8623816,99
2022421109128,03168212,54104119,9324617,13
2022431101111,79168412,6698124,2824918,4
2022441081106,9166612,4192104,6927820,38
202245104699,04168712,6198108,9823918,18
202246105897,36176313,099093,1622417,94
2022471197120,32180813,669598,7824017,64
2022481126111,85187614,1190110,4725218,61
2022491230115,41189914,27117131,8927020,72
2022501383137,27207115,82117129,2530322,28
2022511530148,96208915,94133166,0528922,15
2022521541159,61201715,55128180,6427721,03

3.4 Veranderingen in verdeling van doodsoorzaken

De meest voorkomende doodsoorzaken in de periode 2017-2022 zijn dementie, beroerte, longkanker, ischemische hartziekten, hartfalen, borstkanker (bij vrouwen), prostaatkanker (bij mannen), pneumonie, COPD, dikkedarm/rectumkanker, COVID-19, en accidentele val. Bij elkaar zijn deze doodsoorzaken jaarlijks verantwoordelijk voor ongeveer 50 procent van alle overlijdens. De top 3 van meest voorkomende doodsoorzaken is anders bij vrouwen dan bij mannen. Bij vrouwen (figuur 3.4.1) is de top 3 dementie, beroerte en hartfalen; bij mannen (figuur 3.4.2) is dit longkanker, dementie en ischemische hartziekten. Van de overleden vrouwen was dementie in meer dan 10 procent van de gevallen de doodsoorzaak in de periode 2017-2022. Bij vrouwen staat de geslachtspecifieke doodsoorzaak borstkanker als zevende in de lijst van meest voorkomende doodsoorzaken; bij mannen is dit prostaatkanker.

In 2020-2022 is COVID-19 een prominente plaats in de lijst van meest voorkomende doodsoorzaken gaan innemen. Exclusief COVID-19 is de top tien met andere doodsoorzaken voor mannen en vrouwen hetzelfde gebleven gedurende deze periode. Er stierven tijdens (het begin van) de COVID-19-epidemie procentueel minder mensen aan verschillende andere veelvoorkomende doodsoorzaken. In 2019 stierf bijvoorbeeld 13,7 procent van de vrouwen aan dementie, in 2020 was dit 11,5 procent; bij mannen was dit 7,6 procent tegenover 6,1 procent. Daarentegen steeg het relatieve aantal overledenen aan accidentele val de laatste jaren. In 2022 was het aandeel COVID-19 overledenen meer dan gehalveerd, ten opzichte van 2021, en nam het aandeel overlijdens aan accidentele val, ziekten van de ademhalingsorganen (COPD en pneumonie) en dementie toe. Het is zichtbaar dat in 2022 de meest voorkomende doodsoorzaken bij vrouwen een groter aandeel van de overlijdens vertegenwoordigde dan in de voorgaande jaren vanaf 2017.

Wanneer COVID-19 buiten beschouwing werd gelaten (staven exclusief COVID-19, figuur 3.4.1 en figuur 3.4.2), waren kleine verschuivingen waarneembaar. Wanneer 2017-2019 vergeleken werd met 2020-2022 daalde bij vrouwen het aandeel van dementie in de totale sterfte (excl. COVID-19) met 1 procentpunt, COPD met 0,8 procentpunt, ischemische hartziekten met 0,2 procentpunt en pneumonie met 0,7 procentpunt. Bij mannen daalde het aandeel van zowel dementie als pneumonie met ongeveer 0,5 procentpunt en dat van COPD met 1 procentpunt. De accidentiele val vertoont juist een continue stijging de laatste jaren.

 DementieBeroerteHartfalenLongkankerCOPDIschemische hartziektenBorstkankerDikkedarm/rectumkankerAccidentele valPneumonieCOVID-19
202212,206,005,305,304,203,603,602,503,902,104,30
202111,206,004,905,303,303,403,602,403,501,5010,30
202011,505,904,705,203,203,503,602,703,301,7011,10
2022 (excl. Covid-19)14,106,906,106,104,804,204,102,904,402,400,00
2021 (excl. Covid-19)12,706,805,506,103,703,904,102,803,901,700,00
2020 (excl. Covid-19)12,906,705,305,903,604,004,103,003,701,900,00
201913,706,805,505,704,304,103,903,003,202,300,00
201814,206,805,405,604,404,103,902,803,002,600,00
201713,906,905,805,504,404,204,003,002,602,500,00

 LongkankerDementieIschemische hartziektenBeroerteCOPDHartfalenProstaatkankerDikkedarm/rectumkankerPneumonieAccidentele valCOVID-19
20226,66,65,94,73,74,13,72,922,55,4
20216,45,85,74,43,33,93,52,91,52,112,5
20206,76,15,84,53,53,73,62,81,62,112,8
2022 (excl. Covid-19)7,57,56,75,34,24,64,23,32,32,90
2021 (excl. Covid-19)7,56,86,75,33,84,54,13,41,82,40
2020 (excl. Covid-19)7,776,65,244,34,13,21,82,40
20197,87,66,65,34,64,143,42,12,20
201887,76,854,64,33,93,82,22,30
20178,57,36,75,14,84,43,93,82,21,90

3.5 Associaties tussen doodsoorzaken

Vanaf 2020 neemt het percentage vermeldingen van COVID-19 als secundaire doodsoorzaak, waarbij COVID-19 niet de onderliggende doodsoorzaak werd, toe. In 2020 was dit 3,9 procent, in 2021 was dit 6,1 procent en in 2022 was dit 15,4 procent. Tabel 3.5.1 toont een vergelijking tussen personen die overleden met en zonder vermelding van COVID-19 voor de meest voorkomende andere aandoeningen op dezelfde doodsoorzaakverklaring. Hart- en vaatziekten, dementie en hartfalen werden het vaakst gerapporteerd in samenhang met COVID-19 als doodsoorzaak. Hierbij kwamen sommige doodsoorzaken zoals kanker of hart- en vaatziekten minder vaak en andere doodsoorzaken zoals dementie of COPD juist vaker voor bij mensen met een COVID-19 vermelding op de doodsoorzakenverklaring dan bij mensen die zonder vermelding van COVID-19 op de doodsoorzakenverklaring. Deze mogelijke samenhang is nader onderzocht door het berekenen van odds ratio's (OR).

3.5.1 Het voorkomen van doodsoorzaken op doodsoorzakenverklaringen (2020-2022)1)2)3)
overledenen met vermelding van COVID-19 als doodsoorzaak (n= 51 150)overledenen zonder vermelding van COVID-19 als doodsoorzaak (n=415 573)  
%%
Hart- en vaatziekten32,146,7
Dementie21,517,1
Hartfalen10,116,6
COPD9,27,8
Diabetes mellitus8,97,5
Kanker (kwaadaardig)9,835,2
Beroerte7,310,4
Nierfalen6,98,3
Hypertensieve hartziekten5,15,4
Hartritmestoornissen4,04,6
Chronisch ischemische hartziekten3,54,3
Ziekte van Parkinson2,52,1
Urineweginfectie/urosepsis1,82,9
Obesitas1,40,5
Astma1,00,4
1) Voorkomen (procent, %) onder natuurlijke onderliggende doodsoorzaken.
2) Gewogen naar leeftijd van overledenen zonder COVID-19.
3) Onderscheid tussen het hebben van COVID-19 en COVID-19 als doodsoorzaak is van belang. Wanneer de aanwezigheid van COVID-19 naar het oordeel van de schouwarts geen rol bij het overlijden heeft gespeeld (bijv. milde vormen bij andere ernstige ziekten), wordt deze niet op het B-formulier genoteerd.

Tabel 3.5.2 toont de OR voor de associatie tussen doodsoorzaken en het overlijden aan COVID-19. Voor zowel vrouwen als mannen is er een statistisch significant verband tussen het overlijden aan COVID-19 en dementie, diabetes mellitus, COPD, obesitas, astma en ziekte van Parkinson als bijkomende doodsoorzaak. De waargenomen verbanden zijn associaties tussen doodsoorzaken, gerapporteerd op de doodsoorzakenverklaring, dat wil zeggen, bij mensen met een vermelding van COVID-19 op de doodsoorzakenverklaring komen deze aandoeningen vaker voor als bijkomende doodsoorzaak dan bij mensen zonder vermelding van COVID-19 op de doodsoorzakenverklaring. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen of de gevonden statistische verbanden ook berusten op een pathofysiologische connectie tussen de desbetreffende doodsoorzaken.

3.5.2 Associaties van doodsoorzaken bij overledenen met COVID-19 als doodsoorzaak (2020-2022)
Mannen1) 2)Vrouwen1) 2)
Odds Ratio, 95% BIOdds Ratio, 95% BI
Hart- en vaatziekten0,56 (0,55-0,58)0,55 (0,53-0,56)
Dementie1,41 (1,36-1,46)1,33 (1,29-1,37)
Hartfalen0,56 (0,54-0,58)0,57 (0,55-0,59)
COPD1,18 (1,13-1,23)1,22 (1,17-1,28)
Diabetes mellitus1,14 (1,09-1,19)1,28 (1,22-1,34)
Kanker (kwaadaardig)0,19 (0,18-0,20)0,21 (0,20-0,22)
Beroerte0,75 (0,72-0,79)0,61 (0,58-0,64)
Nierfalen0,86 (0,82-0,90)0,78 (0,74-0,82)
Hypertensieve hartziekte0,91 (0,86-0,97)0,98 (0,93-1,04)
Hartritmestoornissen0,90 (0,84-0,96)0,83 (0,78-0,89)
Chronisch ischemische hartziekten0,78 (0,73-0,83)0,77 (0,70-0,84)
Ziekte van Parkinson1,18 (1,09-1,27)1,13 (1,02-1,25)
Urineweginfectie/urosepsis0,56 (0,50-0,61)0,66 (0,60-0,72)
Obesitas2,04 (1,79-2,32)3,37 (3,01-3,76)
Astma2,20 (1,87-2,57)2,44 (2,15-2,76)
1) Gecorrigeerd voor leeftijd.
2) Natuurlijke onderliggende doodsoorzaken.

3.6 Beschrijving COVID-19-vaccinatie in de Doodsoorzakenstatistiek

In 2021 waren er op moment van analyse 166 076 doodsoorzaakverklaringen ontvangen; op 162 formulieren werd door artsen vermeld dat een vaccinatie tegen COVID-19 mogelijk aan het overlijden heeft bijgedragen. Hierbij werd COVID-19-vaccinatie in 11 gevallen (0,07 promille van alle doodsoorzakenverklaringen) vermeld als het startpunt van de causale keten die mogelijk tot de dood leidde. Voor een uitgebreide beschrijving over 2021, zie 7. Beschrijving COVID-19 vaccinatie in de doodsoorzaakstatistiek (cbs.nl).

In 2022 waren er op het moment van analyse 166 701 doodsoorzaakverklaringen ontvangen en nam het aantal vermeldingen van vaccinatie ter preventie van COVID-19 als doodsoorzaak (veelal boosters) af ten opzichte van 2021. In 2022 waren er 8 gevallen (0,04 promille van alle doodsoorzakenverklaringen) waarbij COVID-19-vaccinatie als startpunt van de causale doodsoorzaakketen werd vermeld met daarbij vermoedelijke en bekende bijwerkingen. Het volgende beeld kwam naar voren:

  • In 1 geval ging het om myocarditis.
  • In 2 gevallen ging het om diarree, koorts en malaise.
  • In 5 gevallen ging het om het optreden van een hartinfarct, beroerte of longembolie.
3) Naar leeftijdsopbouw en geslacht.