Basisverlegging inputprijsindexcijfers Grond-, weg- en waterbouw van 2010=100 naar 2015=100

4. Resultaten

De hierboven genoemde aanpassingen in de gebruikte prijsindexcijfers en de gewichten van de kostenposten, werksoorten en deelgebieden leiden tot verschillen tussen de prijsindices GWW op basis van 2015=100 en het oude referentiejaar 2010. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de reeksen van de GWW-totaal en de verschillende deelgebieden. De oude reeksen op basis 2010=100 zijn in alle gevallen herschaald naar 2015=100.

4.1 42/43 Grond-, weg- en waterbouw

Naast de reeksen van de verschillende deelgebieden wordt ook een prijsindexcijfer voor de gehele GWW gepubliceerd. Deze reeks wordt samengesteld uit de deelreeksen waarbij het wegingsschema is ontleend aan de meest recente gegevens van Nationale Rekeningen uit 2016, met een prijsaanpassing naar 2018.

1. Aandeel deelgebieden en aandeel arbeid en materiaal en materieel in 42/43 Grond-, weg- en waterbouw (in %)
Aandelen
2010=100
Aandelen
2015=100
42.11a Wegen met open verharding6,25,0
42.11b Wegen met gesloten verharding20,716,1
42.12 Boven- en ondergrondse spoorwegen7,44,0
42.12a Spoorwegen, Aanleg 0,0
42.12b Spoorwegen, Exploitatie/onderhoud 0,0
42.13 Bruggen en tunnels7,97,6
42.21 Werken voor vloeistoffen20,319,5
42.91 Waterbouwkundige werken15,822,7
43.12 Bouwrijp maken van terreinen7,97,3
43.21 Elektrische installatie13,717,8
42/43 Grond-, weg- en waterbouw 100,0100,0
42/43 Grond-, weg- en waterbouw waarvan aandeel arbeid en diensten29,833,5
42/43 Grond-, weg- en waterbouw waarvan aandeel materiaal en materieel70,266,5
 

Bovenstaande tabel 1 geeft een overzicht van dit wegingsschema. Een aanzienlijk deel van de verschuivingen in de gewichten wordt veroorzaakt door een bij NR doorgevoerde revisie. Doordat de som van de gewichten steeds optelt tot 100 hebben deze aanpassingen ook invloed op de overige gewichten.

De reeksen 4212a Spoorwegen; Aanleg en 4212b Spoorwegen; Exploitatie/onderhoud hebben in de berekening van het totaal 42/43 Grond-, weg en waterbouw een weging van 0 (nul). Dit is om dubbeltelling te voorkomen omdat zij al onderdeel uitmaken van 4212 Boven en ondergrondse spoorwegen die wel een aandeel heeft in het totaal.
In tabel 1 is ook het aandeel van arbeid en materiaal en materieel in het totaalcijfer van de ‘42/43 Grond-, weg- en waterbouw’, ter informatie toegevoegd. Deze aandelen zijn een gewogen totaal van de verdeling tussen arbeid en materiaal en materieel per deelgebied.

42/43 Grond-, weg- en waterbouw
JaarKwartaal2010=100 (herschaald) (index)2015=100 (index)
2012j100,5104,0
2012a101,4105,9
2012j101,6106,0
2012o102,3107,0
2013j102,2106,0
2013a101,6106,0
2013j101,8105,0
2013o101,6105,6
2014j102,1105,5
2014a101,7104,7
2014j101,9105,0
2014o101,9105,6
2015j99,5100,0
2015a100,4100,7
2015j100,8101,5
2015o99,498,5
2016j97,796,0
2016a98,196,9
2016j100,299,7
2016o101,0100,5
2017j102,8103,2
2017a102,6103,5
2017j101,5103,1
2017o102,5104,0
2018j104,8106,5
2018a104,3106,4
2018j106,7110,2
2018o108,8112,1
2019j107,5110,3
2019a108,7112,1
2019j109,2113,1
2019o109,3112,4

Bovengenoemde bij de basisverlegging geïmplementeerde wijzigingen hebben tot gevolg dat de nieuwe reeks 2015=100 een ander verloop dan de oude reeks kent. Zowel het begin (in 2012) als aan het eind (in 2019) ligt de lijn van 2015=100 hoger dan de oude van 2010=100. Goed beschouwd wordt dit veroorzaakt in de periode rond het referentiejaar 2015. Als we beide reeksen zouden herschalen naar 2012=100 blijkt dat het verschil in ontwikkeling van beide reeksen hoofdzakelijk zit in de periode 2015-2017. Dit wordt in hoofdzaak veroorzaakt door de reeks ‘Wegen met gesloten verharding’ (zie grafiek 4211b). Voor deze reeks is met ingang van deze basisverlegging een nieuwe prijsindex voor wegenbouwasfalt gebruikt. Zie hiervoor paragraaf  4.2.

4.2 Deelgebieden

Hieronder treft u de grafieken aan waarin het verloop van de reeksen op basis van 2010=100 en 2015=100 van de verschillende deelgebieden is weergegeven.

4211a Wegen met open verharding
JaarKwartaal2010=100 (herschaald) (index)2015=100 (index)
2012j99,397,7
2012a100,098,4
2012j99,999,2
2012o100,799,9
2013j100,499,5
2013a100,399,5
2013j100,299,2
2013o100,099,1
2014j101,0100,3
2014a100,8100,0
2014j100,8100,0
2014o101,0100,4
2015j99,499,4
2015a99,999,6
2015j100,6100,5
2015o100,2100,3
2016j99,9100,0
2016a100,3100,6
2016j101,6101,8
2016o101,9101,8
2017j102,2101,5
2017a102,3102,3
2017j102,0102,3
2017o102,8103,1
2018j104,2104,1
2018a104,7104,8
2018j105,9105,7
2018o107,6107,2
2019j107,3107,2
2019a108,1108,0
2019j109,2109,3
2019o109,5109,6
 

De reeksen 4211a, Wegen met open verharding op basis van 2010=100 en 2015=100 hebben in hoofdzaak een vergelijkbare ontwikkeling. De kleine verschillen die er zijn, worden veroorzaakt door het aangepaste wegingsschema als gevolg van het nieuwe, geactualiseerde model dat in de reeks 2015=100 wordt gebruikt.

4211b Wegen met gesloten verharding
JaarKwartaal2010=100 (herschaald) (index)2015=100 (index)
2012j104,9132,6
2012a106,9140,0
2012j107,4133,7
2012o108,1138,2
2013j107,9133,3
2013a107,0132,9
2013j107,1130,1
2013o107,0133,8
2014j107,0130,7
2014a106,7127,8
2014j106,8127,7
2014o106,1126,4
2015j99,7100,8
2015a100,8103,7
2015j101,4106,4
2015o98,193,1
2016j94,184,0
2016a95,085,2
2016j98,995,4
2016o99,998,3
2017j102,8108,2
2017a102,1107,0
2017j100,1104,2
2017o101,6106,9
2018j105,0114,4
2018a102,3112,2
2018j108,0128,5
2018o110,7133,7
2019j107,1124,6
2019a109,4129,8
2019j110,1132,6
2019o109,4128,3

Beide reeksen 4211b, wegen met gesloten verharding laten een fors verschillende ontwikkeling zien. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het gebruik van een nieuwe reeks voor het prijsverloop van wegenbouwasfalt.

In de reeks 2010=100 werd gebruik gemaakt van de Prodcom 23991300, Bitumineuze mengsels van natuurlijke of kunstmatige steen, met bitumen, natuurlijk asfalt of dergelijke stoffen als bindmiddel. Vanuit ‘het veld’ kreeg het CBS op een bepaald moment signalen dat de ontwikkeling van deze index niet werd herkend in de praktijk. Nader onderzoek heeft tot de conclusie geleid dat de groep materialen in de betreffende prodcom niet homogeen genoeg was voor het gebruik in de reeks Wegen met gesloten verharding. Dit heeft geresulteerd in de opzet van een nieuwe reeks met een meer homogene samenstelling die nu gebruikt wordt in Wegen met een gesloten verharding.

4212 Boven- en ondergrondse spoorwegen
JaarKwartaal2010=100 (herschaald) (index)2015=100 (index)
2012j96,399,3
2012a96,899,8
2012j97,799,8
2012o97,799,9
2013j97,799,4
2013a97,798,9
2013j97,197,6
2013o96,897,5
2014j97,598,0
2014a97,097,7
2014j97,298,5
2014o98,099,2
2015j98,999,6
2015a100,3100,6
2015j100,7100,2
2015o100,299,7
2016j100,399,4
2016a100,099,5
2016j100,8101,4
2016o100,8101,3
2017j102,7103,8
2017a102,6104,9
2017j102,2103,7
2017o102,8104,8
2018j103,7105,8
2018a103,8105,8
2018j105,0107,2
2018o105,5107,5
2019j105,6107,7
2019a106,0108,5
2019j106,9108,9
2019o107,1109,2

Beide reeksen 4212 Boven- en ondergrondse spoorwegen op basis van 2010=100 en 2015=100 vertonen op de lange termijn een vergelijkbare trendontwikkeling. Door de keuze van nieuwe modellen en de daarmee verbonden nieuwe wegingschema’s zijn kleine verschillen ontstaan.

4213 Bruggen en tunnels
JaarKwartaal2010=100 (herschaald) (index)2015=100 (index)
2012j99,6100,2
2012a100,0100,6
2012j100,3100,6
2012o100,7100,9
2013j100,8100,8
2013a100,5100,3
2013j99,999,5
2013o100,399,9
2014j101,1100,7
2014a100,5100,1
2014j100,3100,0
2014o100,5100,5
2015j99,899,9
2015a100,0100,3
2015j100,4100,5
2015o99,799,7
2016j99,499,1
2016a100,199,6
2016j101,6101,1
2016o101,3100,9
2017j102,5102,4
2017a103,2103,5
2017j103,5103,2
2017o105,2105,0
2018j106,1106,0
2018a106,2106,3
2018j107,2107,3
2018o107,8108,1
2019j108,6108,6
2019a108,2108,7
2019j109,4109,4
2019o108,6108,8
 

Het nieuwe model in de reeks 4213, Bruggen en tunnels veroorzaakt geen grote verschillen tussen de reeksen op basis van 2010=100 en 2015=100.

4221 Werken voor vloeistoffen
JaarKwartaal2010=100 (herschaald) (index)2015=100 (index)
2012j98,095,4
2012a98,496,1
2012j98,796,3
2012o99,696,8
2013j99,596,6
2013a99,396,9
2013j99,797,1
2013o99,697,1
2014j100,197,7
2014a99,697,7
2014j99,898,4
2014o100,4101,3
2015j99,6100,3
2015a99,998,9
2015j100,5100,2
2015o100,0100,0
2016j99,399,3
2016a98,7100,5
2016j100,2101,0
2016o101,7101,6
2017j101,5103,5
2017a102,1103,1
2017j101,8105,0
2017o101,8104,5
2018j103,8107,2
2018a104,3108,3
2018j105,1108,3
2018o107,3110,0
2019j107,0110,4
2019a108,3112,2
2019j108,9112,1
2019o109,0112,5

Als gevolg van het toepassen van nieuwe modellen en de daaraan gekoppelde nieuwe gewichten van de verschillende materialen en arbeid ontstaat er een verschil tussen de reeksen 4221 Werken voor vloeistoffen 2010=100 en 2015=100. Onderliggende oorzaak is dat betonnen rioolbuizen in het nieuwe model een zwaardere weging hebben gekregen en dat deze een bovengemiddelde prijsstijging kennen. Hierdoor is de prijsontwikkeling van de nieuwe reeks groter dan die van de oude.

4291 Waterbouwkundige werken
JaarKwartaal2010=100 (herschaald) (index)2015=100 (index)
2012j103,4100,1
2012a104,7101,8
2012j104,1104,4
2012o105,4105,2
2013j105,2104,8
2013a104,4104,2
2013j105,2103,5
2013o104,8104,0
2014j105,6104,4
2014a105,2103,8
2014j105,3103,9
2014o104,7104,0
2015j99,499,6
2015a100,6100,3
2015j101,0101,4
2015o99,099,3
2016j95,196,5
2016a96,698,0
2016j100,0100,5
2016o100,5100,2
2017j103,2100,6
2017a102,5101,8
2017j101,1101,3
2017o102,7102,4
2018j105,4104,1
2018a105,2104,5
2018j108,1107,5
2018o111,1109,5
2019j108,3108,0
2019a109,3109,8
2019j110,0111,0
2019o110,1110,7

Ook voor de reeks 4291, Waterbouwkundige werken geldt dat de verschillen tussen de reeksen 2010=100 en 2015=100 gering zijn en terug te voeren zijn op het nieuwe model en wegingsschema.

4312 Bouwrijp maken van terreinen
JaarKwartaal2010=100 (herschaald) (index)2015=100 (index)
2012j102,698,3
2012a103,299,3
2012j102,8102,9
2012o103,4103,4
2013j103,8104,2
2013a102,8103,0
2013j103,7103,5
2013o103,3103,3
2014j103,7103,5
2014a103,4103,2
2014j104,0103,2
2014o103,4103,0
2015j99,699,6
2015a100,4100,2
2015j100,7100,8
2015o99,399,7
2016j97,196,2
2016a98,298,4
2016j100,3100,1
2016o100,999,9
2017j103,0100,1
2017a101,4100,9
2017j99,7100,3
2017o100,4101,1
2018j105,2103,3
2018a103,6103,4
2018j106,5105,3
2018o110,3107,5
2019j109,6105,4
2019a110,8107,1
2019j109,3107,6
2019o111,6108,3

De nieuwe reeks 2015=100 van 4312, Bouwrijp maken van terreinen kent zowel aan het begin van 2012 als half 2018 een prijsverloop dat anders is dan in de oude reeks 2010=100. De oorzaak hiervan is de keuze van de proxy die gebruikt wordt voor het prijsverloop van ophoogzand.
 
4321 Elektrische installatie
JaarKwartaal2010=100 (herschaald) (index)2015=100 (index)
2012j96,999,3
2012a97,199,8
2012j97,7100,5
2012o97,599,9
2013j97,699,6
2013a97,1100,7
2013j96,699,3
2013o96,398,6
2014j96,798,9
2014a96,498,3
2014j96,598,8
2014o97,799,5
2015j98,8100,1
2015a100,8101,4
2015j100,5100,0
2015o99,999,0
2016j101,199,1
2016a100,598,5
2016j101,099,4
2016o101,2101,0
2017j104,6103,5
2017a104,4104,1
2017j103,5103,7
2017o104,0103,9
2018j104,6103,8
2018a105,4103,5
2018j106,6104,2
2018o107,3104,3
2019j107,6104,4
2019a108,1104,6
2019j108,7105,1
2019o108,8105,0
 

Binnen het deelgebied 4321, Elektrische installatie vertegenwoordigt de werksoort Wegsignalering in de reeks 2015=100 een belangrijk(er) onderdeel. Daarbij is in deze reeks als proxy voor de elektrische componenten gekozen voor Prodcom 26200000, computers en randapparatuur. Deze kent een kleinere prijsontwikkeling dan de eerder gebruikte restgroep prodcom  279x, Andere elektrische apparatuur. Dit is in hoofdzaak de verklaring van het verloop van de nieuwe reeks 2015=100.