Samenwerking met bedrijven bij dataverzameling CPI

/ Auteur: Masja de Ree
Fietsverzekering.
© Hollandse Hoogte / Harold Versteeg
De consumentenprijsindex (CPI) wordt gevoed met een scala aan prijzen van consumentengoederen en -diensten. Bij het verzamelen van data voor de CPI werkt het CBS samen met bedrijven. Dat zorgt voor kwalitatief goede cijfers, tijdbesparing en lastenverlichting voor bedrijven. Henk Rijpstra, directeur van ICT-bedrijf Rolls Software: ‘Wij werken daar graag aan mee.’

De consumentenprijsindex geeft de prijsontwikkeling in Nederland weer en is daarmee een belangrijk cijfer van het CBS. Maandelijks worden de prijzen verzameld van een groot aantal producten en diensten: ‘Alles wat mensen kopen, van wieg tot graf’, aldus CBS-onderzoeker Bert van Zanten. ‘Daarmee berekenen we de CPI.’ Het CBS werkt bij de dataverzameling voor de CPI graag samen met bedrijven. Een voorbeeld is de samenwerking met Rolls Software, dat een vergelijkingsapplicatie faciliteert voor verzekeringen.

Premie berekenen

Henk Rijpstra (foto) is directeur van Rolls Software: ‘Wij verzamelen premiegegevens van verzekeringen, of eigenlijk: de premieregels. Iedere verzekeringsmaatschappij heeft een eigen “rekenmachientje” met regels om de premie te berekenen, onder meer op basis van het type product, het postcodegebied, leeftijd. Wij hebben die rekenmachientjes overgenomen en kunnen zo snel en precies de premies berekenen bij verschillende verzekeraars in verschillende situaties.’ Rolls Software ontwikkelde daarnaast een sterrensysteem dat de dekking van de diverse verzekeringen aangeeft. Rijpstra: ‘Tussenpersonen, particulieren, maar ook bijvoorbeeld Independer en de Consumentenbond maken daar veel gebruik van.’

Foto Henk rijpstra

Tijd besparen

Vroeger vroeg het CBS zelf bij alle maatschappijen, bij verschillende dekkingsvoorwaarden, de verzekeringspremies op. Omdat de hoogte van premie afhankelijk is van veel factoren, was dat een tijdrovende klus. CBS-onderzoeker Frank Durville: ‘Nu we toegang hebben tot de analysedatabase van Rolls Software, hebben we de gegevens binnen een half uur boven tafel en kunnen we ze verwerken in onze statistiek.’ De kwaliteit is hoog, merken de onderzoekers. ‘En bedrijven in de verzekeringsbranche zijn blij dat ze zelf geen tijd meer hoeven te besteden aan het aanleveren van de gegevens.’

Betrouwbaar

Rijpstra: ‘Wij testen onze data uitvoerig en hebben daar veel ervaring mee. We weten bijvoorbeeld op welke punten vaak fouten optreden, bijvoorbeeld bij de overgang van de ene leeftijdsgroep naar de andere. Daar voeren we extra testcases uit. Verzekeraars verkopen geen polissen als de prijzen niet kloppen. Het is dus in hun eigen belang om tijdig de juiste informatie aan te leveren. Overigens komt het steeds vaker voor dat ze zelf helemaal geen premieberekeningen meer doen. Dat doen wij voor ze.’
Bert van Zanten: ‘De cijfers van Rolls worden veel gebruikt in de branche, daarom passen we deze ook met vertrouwen toe in onze statistiek.’

Automatiseren

De samenwerking met Rolls Software begon met het delen van data over autoverzekeringen. Inmiddels zijn daar ook andere verzekeringen bijgekomen en wordt het proces steeds verder geautomatiseerd. Van Zanten: ‘We begonnen met een Excel-sheet, inmiddels werken we web-based. Die ontwikkelingen gaan gewoon door.’ Voor Rijpstra is de samenwerking met het CBS vanzelfsprekend: ‘Het hoort erbij als je de norm in de branche bent.’

Moderne waarneming
Vanaf 2000 is de waarneming van de CPI stapsgewijs gemoderniseerd. Supermarktketens werden benaderd om transactiedata te leveren van alle verkochte artikelen, de samenwerking met andere bedrijven nam een vlucht en webscrapers werden ingezet in om prijzen te verzamelen via websites.
Het CBS blijft op zoek naar mogelijkheden die het werk efficiënter maken: die de regeldruk verminderen en de kwaliteit en tijdigheid van de cijfers verhogen. Bert van Zanten: ‘De CPI is een maandcijfer, het moet er op tijd staan. De belangrijkste voorwaarde bij nieuwe ontwikkelingen is dat de cijfers actueel en betrouwbaar zijn.