Onderzoek naar gebruik snelfietsroutes in Brabant

Fietstelweek

De Bruin-Verhoeven heeft voor het CBS meegewerkt aan de innovatie en implementatie van Onderweg in Nederland, kortweg ODIN. Dat is een dagelijks online onderzoek over het reisgedrag van Nederlanders. Rijkswaterstaat en het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) zijn de belangrijkste gebruikers van dit onderzoek. ‘Over het gebruik van de auto en het openbaar vervoer is veel bekend, maar over de meer dan 14 miljoen fietsers in ons land weten we veel minder. Daarom worden er jaarlijks gedurende de fietstelweek in september data verzameld over hoe we ons verplaatsen op de fiets, met welke snelheid, op welke tijdstippen, met hoeveel tegelijk en waar de grote vertragingen zijn. In die week stappen meer dan 40.000 deelnemers op de fiets met een speciale app die hun verplaatsingsgedrag volgt.’

Praktijkopdrachten

Drie jaar geleden startte de Fontys Hogeschool ICT Eindhoven/Tilburg met de nieuwe minor Applied Data Science. Daarmee wil de hogeschool studenten interesseren voor big data en bijdragen aan uitdagend en actueel onderwijs. Volgens lector big data Gerard Schouten bestaat de minor bij Fontys Hogeschool ICT uit het leren verzamelen, opslaan, opschonen, analyseren en visualiseren van data. ‘Belangrijk daarbij is dat de studenten het geleerde direct kunnen toepassen in de praktijk, waarbij ze opdrachten uitvoeren voor bedrijven en organisaties. Dat is leerzaam en betekenisvol. Het CBS leverde de afgelopen drie jaren interessante, actuele casussen én de bijbehorende data. Juist het aanleveren van de bijbehorende data is vaak een probleem, maar dat geldt zeker niet voor het CBS.’ De Bruin-Verhoeven: ‘Eén van de opdrachten van het CBS was: visualiseer de fietsbewegingen in Eindhoven. Geïnteresseerde studenten konden op deze opdracht inschrijven. Voor het uitwerken van hun opdracht konden ze gebruik maken van verschillende databronnen, zoals CBS StatLine, OViN data en www.bikeprint.nl.’

Vrije opdracht

Sjoerd Weerstra is vierdejaars student aan de Fontys Hogeschool ICT Eindhoven/Tilburg. Hij en zijn medestudenten kozen bewust voor de CBS-opdracht: ‘Bij de pitch door het CBS hadden we het idee dat het een redelijk vrije opdracht was, die we zelf konden invullen en dat sprak ons aan. Als eerste hebben we een data-analyse gemaakt aan de hand van de informatie van het verplaatsingsgedrag van de ruim 40.000 personen uit de fietsapp. Vervolgens hebben we de data gefilterd op Noord-Brabant. Dat goed filteren was complex en de goede conclusies uit al die data trekken ook.’

‘Het CBS leverde de afgelopen drie jaren interessante, actuele casussen en bijbehorende data’

Snelfietsroutes

Door een gesprek met de gemeente Tilburg kwamen de studenten er achter dat die gemeente veel waarde hecht aan het aanbieden van snelfietsroutes. Weerstra: ‘Noord-Brabant beschikt al over een aantal van die routes, maar de gemeente Tilburg wilde weten of ze ook gebruikt worden door de fietsers. Wij hebben vervolgens vijf snelfietsroutes onderzocht en vier ervan blijken frequent te worden gebruikt. Niet alleen omdat het veilige routes zijn, maar ook omdat mensen het leuk vinden om de route met hun kinderen te fietsen.’ Terugkijkend op de zes maanden die nodig waren om de CBS-opdracht uit te werken, vond Weerstra het een leerzame periode. ‘Niet alleen omdat de samenwerking met het CBS prima verliep, maar ook omdat de gemeente Tilburg en het CBS verder willen met het resultaat. Dat is uiteindelijk waar je het voor doet!’ Meer over de uitkomsten is te vinden op de poster over dit onderzoek. 

Voorspellingen

Ook lector Schouten kijkt met groot genoegen terug op de behaalde resultaten van de afgelopen zes maanden. ‘Eerst zag je dat de vragen van bedrijven en organisaties vooral gingen over het in kaart brengen en beschrijven van de data. Maar we hebben het soort vragen zien verschuiven. Steeds vaker willen bedrijven met studenten experimenten doen en kijken of er bepaalde ontwikkelingen zijn, die ze op basis van voorspellingen kunnen zien aankomen. Interessant in dit verband was bijvoorbeeld de vraag van de Brabantse politie of studenten konden helpen patronen te signaleren die wijzen op het dumpen van drugs. De studenten hebben daar een aantal aanbevelingen voor gedaan, die de pakkans voor de politie kan vergroten.’