Psycho-sociale arbeidsbelasting werknemers; beroep
Deze tabel bevat gegevens over de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) van de Nederlandse werknemer van 15 tot 75 jaar, naar beroepsniveau en beroepsrichting. In de tabel worden cijfers gepresenteerd over werkdruk, zelfstandigheid in het werk, emotioneel belastend werk, burn-out klachten en slachtofferschap op het werk.
Gegevens beschikbaar vanaf: 2014.
Status van de cijfers:
Cijfers in deze tabel zijn definitief.
Wijzigingen per 31 juli 2020
Cijfers over 2019 zijn toegevoegd.
In de Beroepenindeling ROA-CBS 2014 (BRC2014) is een wijziging doorgevoerd. In de nieuwe versie van de BRC2014 wordt beroepsgroep ‘0551 Managers z.n.d.’ niet langer ingedeeld bij beroepsniveau ‘onbekend’, maar bij beroepsniveau 4. Hierdoor zijn de uitkomsten van beroepsniveau ‘onbekend’ en beroepsniveau 4 gewijzigd voor de jaren 2014 tot en met 2018.
Wijzigingen per 29 augustus 2019
De cijfers behorende bij de categorie 'beroepsniveau onbekend' waren voor 2014 onjuist. Voor 2015 tot en met 2017 waren deze onterecht als onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim weergeven. Dit is gecorrigeerd.
Wanneer komen er nieuwe cijfers?
In mei verschijnen de cijfers over het voorafgaande jaar.
| Beroep | WerkdrukErg snel werken (%) | WerkdrukHeel veel werk doen (%) | WerkdrukExtra hard werken (%) | Zelfstandigheid in het werkZelf beslissen (%) | Zelfstandigheid in het werkVolgorde werkzaamheden bepalen (%) | Zelfstandigheid in het werkWerktempo bepalen (%) | Zelfstandigheid in het werkOplossingen bedenken (%) | Zelfstandigheid in het werkVerlof nemen (%) | Zelfstandigheid in het werkWerktijden bepalen (%) | Emotioneel belastend werkEmotioneel moeilijke werksituaties (%) | Emotioneel belastend werkEmotioneel veeleisend werk (%) | Emotioneel belastend werkEmotioneel betrokken bij werk (%) | Slachtofferschap op het werkOngewenste seksuele aandachtVan klanten (%) | Slachtofferschap op het werkOngewenste seksuele aandachtVan leidinggevenden of collega's (%) | Slachtofferschap op het werkIntimidatieDoor klanten (%) | Slachtofferschap op het werkIntimidatieDoor leidinggevenden of collega's (%) | Slachtofferschap op het werkLichamelijk geweldDoor klanten (%) | Slachtofferschap op het werkLichamelijk geweldDoor leidinggevenden of collega's (%) | Slachtofferschap op het werkPestenDoor klanten (%) | Slachtofferschap op het werkPestenDoor leidinggevenden of collega's (%) | Burn-out klachtenBurn-out klachten (%) | Burn-out klachtenEmotioneel uitgeput (%) | Burn-out klachtenLeeg voelen (%) | Burn-out klachten's Ochtends moe voelen (%) | Burn-out klachtenVergt veel om met mensen te werken (%) | Burn-out klachtenUitgeput door werk (%) | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal | 35,4 | 45,6 | 30,2 | 60,7 | 61,6 | 56,8 | 67,7 | 51,8 | 27,0 | 8,9 | 13,3 | 15,1 | 8,4 | 3,1 | 23,6 | 13,2 | 7,3 | 0,8 | 7,9 | 10,1 | 17,0 | 16,1 | 31,0 | 20,6 | 13,9 | 15,5 | |
| Beroepsniveau 1 (ISCO 2008) | 37,2 | 38,1 | 26,1 | 41,3 | 42,4 | 46,6 | 37,8 | 47,2 | 21,4 | 4,9 | 5,3 | 7,7 | 5,9 | 3,5 | 13,7 | 11,5 | 3,0 | 1,4 | 5,9 | 10,8 | 15,3 | 12,0 | 26,5 | 20,1 | 11,1 | 17,6 | |
| Beroepsniveau 2 (ISCO 2008) | 34,0 | 40,0 | 25,8 | 51,7 | 52,2 | 51,1 | 57,8 | 46,9 | 17,8 | 6,8 | 9,7 | 11,8 | 9,7 | 3,3 | 25,2 | 13,6 | 7,3 | 1,0 | 9,4 | 11,0 | 15,9 | 14,2 | 29,1 | 19,7 | 12,2 | 15,7 | |
| Beroepsniveau 3 (ISCO 2008) | 35,4 | 47,5 | 30,9 | 63,1 | 66,5 | 59,0 | 74,9 | 53,1 | 27,5 | 10,8 | 16,4 | 16,7 | 10,9 | 3,5 | 29,3 | 13,9 | 12,0 | 0,6 | 8,6 | 10,4 | 17,3 | 17,2 | 30,7 | 20,4 | 14,2 | 15,0 | |
| Beroepsniveau 4 (ISCO 2008) | 37,0 | 54,3 | 36,7 | 76,7 | 76,6 | 65,8 | 84,9 | 58,8 | 40,1 | 11,5 | 18,7 | 20,5 | 6,0 | 2,6 | 21,2 | 12,9 | 5,8 | 0,4 | 6,2 | 8,5 | 18,8 | 19,2 | 34,9 | 22,0 | 16,7 | 14,8 | |
| Beroepsniveau onbekend (ISCO 2008) | 25,2 | 29,3 | 22,6 | 39,9 | 41,6 | 49,0 | 45,4 | 46,6 | 24,0 | 10,0 | 7,3 | 11,8 | 7,0 | 5,0 | 10,5 | 10,9 | 4,4 | 2,8 | 7,7 | 13,2 | 18,1 | 17,1 | 27,8 | 20,9 | 16,0 | 19,1 | |
| 011 Docenten | 35,2 | 63,5 | 46,2 | 60,9 | 53,3 | 40,0 | 76,1 | 14,3 | 11,9 | 14,0 | 28,9 | 33,0 | 4,2 | 3,0 | 31,0 | 13,1 | 11,1 | 0,4 | 13,7 | 7,7 | 27,4 | 26,9 | 45,5 | 26,6 | 24,9 | 19,7 | |
| 012 Sportinstructeurs | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | |
| 013 Leidsters kinderopvang en onderwi. | 23,4 | 40,2 | 25,3 | 46,0 | 36,6 | 36,0 | 60,4 | 24,4 | 8,5 | 7,4 | 12,9 | 23,3 | 2,2 | 0,9 | 17,4 | 9,8 | 9,8 | 0,1 | 7,0 | 6,5 | 15,7 | 16,5 | 28,9 | 17,5 | 15,1 | 14,5 | |
| 021 Auteurs en kunstenaars | 41,5 | 53,6 | 35,8 | 74,5 | 80,2 | 67,0 | 82,0 | 56,3 | 33,2 | 5,4 | 13,4 | 23,9 | 3,4 | 4,5 | 13,7 | 12,3 | 1,5 | 1,2 | 2,1 | 8,4 | 18,3 | 20,8 | 38,2 | 25,3 | 16,0 | 15,7 | |
| 022 Vakspecialisten op artistiek en c. | 32,9 | 43,9 | 24,8 | 70,0 | 69,6 | 61,9 | 78,0 | 58,7 | 26,1 | 5,5 | 7,3 | 22,0 | 2,7 | 3,1 | 9,8 | 12,4 | 1,2 | 1,0 | 5,5 | 9,7 | 17,4 | 16,2 | 30,2 | 19,0 | 16,2 | 15,5 | |
| 031 Adviseurs marketing, public relat. | 34,5 | 50,6 | 32,7 | 79,4 | 87,9 | 77,0 | 86,9 | 70,3 | 37,7 | 5,9 | 9,0 | 18,3 | 2,6 | 2,6 | 10,3 | 12,9 | 0,4 | 0,3 | 2,7 | 9,1 | 17,3 | 18,5 | 31,1 | 22,9 | 12,9 | 14,2 | |
| 032 Vertegenwoordigers en inkopers | 35,8 | 48,8 | 32,3 | 79,9 | 84,9 | 77,3 | 83,7 | 68,4 | 35,9 | 5,9 | 8,6 | 16,9 | 3,6 | 3,6 | 18,2 | 12,0 | 1,0 | 0,2 | 4,8 | 7,6 | 17,5 | 15,5 | 29,7 | 19,7 | 12,3 | 13,2 | |
| 033 Verkopers | 36,0 | 37,0 | 26,1 | 43,0 | 47,4 | 47,5 | 48,9 | 43,8 | 17,2 | 4,4 | 5,7 | 10,0 | 13,8 | 3,3 | 35,7 | 10,7 | 4,4 | 0,6 | 11,4 | 9,4 | 14,0 | 12,2 | 25,6 | 19,1 | 12,0 | 14,0 | |
| 041 Specialisten bedrijfsbeheer en ad. | 37,1 | 51,6 | 32,9 | 82,7 | 86,7 | 76,4 | 85,9 | 72,2 | 51,8 | 7,5 | 10,0 | 15,6 | 3,0 | 3,1 | 12,8 | 13,8 | 1,1 | 0,3 | 3,2 | 9,6 | 16,7 | 18,1 | 32,8 | 21,5 | 14,6 | 13,5 | |
| 042 Vakspecialisten bedrijfsbeheer en... | 35,8 | 48,2 | 29,2 | 75,8 | 82,6 | 74,0 | 79,7 | 68,0 | 39,8 | 5,5 | 8,2 | 13,7 | 3,7 | 4,0 | 17,3 | 12,7 | 1,2 | 0,6 | 4,0 | 10,5 | 14,3 | 14,3 | 27,1 | 19,1 | 10,9 | 12,6 | |
| 043 Administratief personeel | 32,7 | 40,6 | 24,9 | 62,1 | 70,1 | 64,8 | 64,2 | 54,8 | 27,3 | 5,8 | 7,4 | 10,7 | 4,1 | 3,6 | 20,2 | 13,5 | 1,5 | 0,6 | 6,1 | 10,6 | 16,5 | 15,6 | 30,1 | 20,0 | 12,3 | 14,8 | |
| 051 Algemeen directeuren | 40,8 | 59,9 | 46,4 | 97,1 | 96,2 | 92,8 | 96,3 | 79,6 | 73,2 | 8,6 | 13,0 | 23,6 | 0,4 | 0,5 | 16,6 | 5,4 | 1,7 | 0,0 | 4,2 | 3,3 | 6,5 | 8,5 | 16,8 | 7,1 | 8,0 | 6,3 | |
| 052 Managers op administratief en com... | 47,5 | 64,9 | 46,0 | 91,9 | 93,1 | 85,3 | 93,5 | 76,1 | 59,1 | 10,0 | 15,0 | 22,5 | 2,3 | 2,5 | 11,8 | 15,2 | 1,8 | 0,4 | 3,9 | 7,9 | 14,3 | 15,5 | 28,9 | 17,7 | 13,6 | 11,7 | |
| 053 Managers productie en gespecialis... | 45,0 | 63,5 | 44,6 | 91,2 | 91,9 | 84,4 | 92,4 | 70,2 | 48,9 | 8,9 | 14,6 | 19,5 | 2,7 | 2,0 | 18,5 | 13,0 | 5,2 | 1,4 | 6,9 | 8,1 | 14,4 | 14,7 | 28,5 | 17,0 | 12,7 | 11,3 | |
| 054 Managers horeca, detailhandel en. | 51,5 | 62,1 | 49,4 | 74,4 | 79,1 | 68,2 | 85,2 | 46,5 | 32,3 | 10,9 | 14,7 | 24,6 | 11,6 | 4,8 | 42,8 | 16,4 | 10,5 | 1,0 | 13,7 | 10,4 | 20,3 | 18,6 | 30,3 | 23,4 | 19,7 | 17,8 | |
| 055 Managers z.n.d. | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | |
| 061 Overheidsambtenaren en -bestuurders | 34,0 | 48,9 | 29,3 | 72,9 | 81,6 | 72,2 | 78,8 | 71,9 | 53,9 | 9,6 | 15,2 | 12,1 | 5,6 | 4,5 | 39,4 | 15,9 | 4,4 | 0,5 | 9,1 | 11,4 | 17,4 | 18,2 | 29,9 | 20,0 | 13,8 | 15,4 | |
| 062 Juristen | 48,5 | 61,4 | 42,7 | 79,0 | 86,8 | 70,5 | 88,0 | 74,2 | 49,9 | 6,3 | 10,1 | 10,1 | 4,9 | 5,1 | 25,7 | 12,5 | 2,4 | 0,3 | 3,9 | 8,5 | 22,1 | 22,2 | 38,1 | 23,4 | 14,3 | 15,9 | |
| 063 Beveiligingswerkers | 24,0 | 32,5 | 23,6 | 47,8 | 46,7 | 43,4 | 69,2 | 40,3 | 18,6 | 21,7 | 26,7 | 14,4 | 11,7 | 6,3 | 45,2 | 19,3 | 34,9 | 1,7 | 23,4 | 14,5 | 15,6 | 14,3 | 26,2 | 20,0 | 11,2 | 13,8 | |
| 071 Ingenieurs en onderzoekers wis. | 28,7 | 44,5 | 27,8 | 81,1 | 80,9 | 73,0 | 86,9 | 75,6 | 50,1 | 5,4 | 6,6 | 15,0 | 1,3 | 2,4 | 7,5 | 12,7 | 0,4 | 0,6 | 2,9 | 10,0 | 16,4 | 14,6 | 32,9 | 21,0 | 13,6 | 14,4 | |
| 072 Vakspecialisten natuur en techniek | 28,6 | 42,1 | 24,4 | 69,4 | 71,4 | 64,3 | 78,3 | 64,2 | 26,0 | 5,3 | 7,3 | 12,5 | 2,1 | 2,2 | 11,4 | 15,1 | 2,0 | 1,2 | 4,2 | 11,6 | 16,0 | 13,8 | 30,1 | 20,1 | 12,2 | 15,5 | |
| 073 Bouwarbeiders | 33,7 | 43,5 | 23,9 | 63,9 | 58,9 | 58,4 | 71,9 | 57,4 | 10,4 | 3,4 | 4,3 | 9,0 | 1,2 | 1,4 | 12,7 | 10,9 | 1,2 | 1,2 | 4,3 | 9,0 | 14,3 | 11,2 | 31,2 | 17,9 | 8,0 | 16,4 | |
| 074 Metaalarbeiders, machinemonteurs | 28,9 | 38,4 | 21,8 | 61,3 | 58,5 | 57,2 | 70,4 | 57,3 | 10,5 | 5,4 | 6,5 | 11,5 | 1,7 | 1,5 | 11,5 | 17,4 | 1,3 | 1,6 | 4,2 | 16,3 | 16,2 | 13,3 | 32,9 | 20,5 | 9,4 | 18,2 | |
| 075 Voedselverwerkende beroepen en ov... | 40,7 | 48,5 | 28,4 | 52,2 | 50,3 | 53,4 | 59,1 | 46,2 | 11,2 | 5,1 | 5,4 | 10,2 | 2,7 | 3,2 | 7,1 | 14,9 | 1,0 | 2,1 | 3,5 | 14,8 | 18,1 | 14,0 | 31,7 | 20,5 | 13,9 | 18,0 | |
| 076 Elektriciens en elektronicamonteurs | 23,0 | 35,2 | 18,4 | 70,0 | 65,6 | 61,5 | 78,5 | 58,6 | 13,2 | 5,3 | 5,7 | 10,4 | 3,0 | 1,8 | 17,3 | 15,9 | 2,8 | 1,6 | 6,6 | 13,3 | 17,2 | 17,0 | 32,8 | 20,5 | 11,3 | 17,6 | |
| 077 Productiemachinebedieners en asse... | 36,5 | 40,4 | 24,5 | 40,9 | 39,6 | 45,0 | 43,7 | 47,9 | 8,8 | 7,8 | 7,5 | 13,1 | 2,6 | 3,0 | 4,5 | 16,8 | 0,8 | 2,0 | 4,2 | 17,0 | 22,4 | 18,1 | 34,4 | 26,9 | 15,7 | 24,4 | |
| 078 Hulpkrachten bouw en industrie | 31,4 | 38,6 | 22,7 | 30,4 | 26,3 | 44,9 | 25,8 | 50,3 | 9,6 | 6,2 | 6,4 | 6,2 | 3,6 | 7,1 | 5,5 | 13,1 | 0,5 | 2,4 | 4,6 | 16,5 | 22,7 | 18,5 | 33,9 | 24,9 | 15,5 | 23,0 | |
| 081 Specialisten ICT | 26,5 | 39,3 | 23,5 | 84,0 | 80,0 | 76,1 | 91,0 | 78,2 | 54,5 | 6,1 | 6,8 | 13,9 | 0,7 | 1,7 | 6,8 | 11,0 | 0,3 | 0,1 | 2,3 | 9,5 | 17,3 | 15,1 | 32,5 | 21,5 | 15,3 | 15,1 | |
| 082 Vakspecialisten ICT | 30,6 | 39,1 | 25,8 | 69,3 | 71,0 | 68,5 | 84,1 | 59,7 | 33,3 | 5,1 | 8,0 | 11,7 | 3,3 | 3,3 | 18,3 | 15,1 | 0,9 | 0,3 | 9,5 | 9,9 | 16,1 | 16,0 | 31,5 | 20,4 | 14,8 | 14,1 | |
| 091 Tuinders, akkerbouwers en veetelers | 28,4 | 41,6 | 23,3 | 60,1 | 53,2 | 63,4 | 57,6 | 63,4 | 18,3 | 3,9 | 4,9 | 10,0 | 1,7 | 3,4 | 13,1 | 13,3 | 3,8 | 3,3 | 6,5 | 10,8 | 14,3 | 10,6 | 30,2 | 21,2 | 10,4 | 15,6 | |
| 092 Hulpkrachten landbouw | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | . | |
| 101 Artsen, therapeuten en gespeciali... | 47,9 | 62,1 | 46,3 | 56,4 | 54,8 | 36,6 | 74,9 | 34,0 | 16,9 | 26,0 | 42,3 | 22,7 | 26,7 | 2,7 | 52,6 | 13,7 | 21,2 | 0,3 | 10,0 | 8,2 | 21,0 | 23,0 | 37,6 | 23,0 | 18,9 | 16,2 | |
| 102 Specialisten op maatschappelijk g... | 35,8 | 54,9 | 35,2 | 75,3 | 76,3 | 56,9 | 84,2 | 56,6 | 36,6 | 31,1 | 51,8 | 24,8 | 19,2 | 2,0 | 50,4 | 13,4 | 16,7 | 0,0 | 11,2 | 5,1 | 21,4 | 23,5 | 39,8 | 24,7 | 23,0 | 13,2 | |
| 103 Vakspecialisten gezondheidszorg | 44,5 | 52,8 | 37,8 | 37,5 | 39,0 | 31,9 | 57,8 | 31,4 | 11,1 | 16,5 | 24,4 | 16,1 | 22,5 | 3,2 | 44,4 | 14,5 | 20,2 | 0,4 | 11,2 | 11,2 | 18,9 | 19,5 | 33,5 | 20,7 | 15,7 | 16,9 | |
| 104 Sociaal werkers, groeps- en woonb... | 27,8 | 44,4 | 28,9 | 53,6 | 55,9 | 49,2 | 75,4 | 38,1 | 18,8 | 21,5 | 35,6 | 25,7 | 24,3 | 3,3 | 47,9 | 13,1 | 39,7 | 0,5 | 16,7 | 9,6 | 21,1 | 23,2 | 35,0 | 23,0 | 19,3 | 16,6 | |
| 105 Verzorgenden | 37,9 | 49,6 | 33,6 | 40,1 | 43,7 | 38,0 | 53,4 | 25,5 | 12,7 | 15,8 | 28,9 | 21,1 | 34,2 | 1,4 | 41,5 | 14,1 | 36,5 | 0,7 | 13,0 | 8,7 | 18,3 | 17,9 | 32,3 | 20,4 | 16,9 | 17,0 | |
| 111 Medewerkers persoonlijke dienstve... | 49,0 | 44,9 | 33,9 | 43,9 | 44,1 | 37,1 | 51,9 | 41,1 | 20,8 | 6,7 | 11,0 | 12,9 | 19,1 | 7,0 | 31,1 | 13,4 | 6,8 | 1,6 | 13,6 | 11,4 | 14,8 | 13,2 | 26,8 | 18,1 | 12,7 | 15,4 | |
| 112 Schoonmakers en keukenhulpen | 38,1 | 41,0 | 28,6 | 54,0 | 59,4 | 55,5 | 43,6 | 46,0 | 22,0 | 5,6 | 6,0 | 9,3 | 7,4 | 3,5 | 12,0 | 9,7 | 3,1 | 1,2 | 7,2 | 9,4 | 14,7 | 13,0 | 26,5 | 18,9 | 10,8 | 17,2 | |
| 121 Bestuurders voertuigen en bediene... | 26,0 | 31,9 | 19,4 | 47,9 | 32,0 | 45,2 | 50,7 | 44,2 | 10,6 | 4,9 | 7,9 | 7,7 | 3,7 | 1,7 | 25,6 | 15,0 | 6,0 | 0,8 | 12,2 | 11,0 | 14,1 | 12,3 | 26,8 | 18,2 | 9,3 | 14,3 | |
| 122 Hulpkrachten transport en logistiek | 38,1 | 36,5 | 25,3 | 32,0 | 30,6 | 38,8 | 34,0 | 46,3 | 22,8 | 3,9 | 4,1 | 6,1 | 5,3 | 2,6 | 16,9 | 13,0 | 2,8 | 1,3 | 5,1 | 11,1 | 14,8 | 10,2 | 25,5 | 20,4 | 10,9 | 17,7 | |
| 131 Beroepssegment overig | 25,3 | 28,9 | 22,8 | 46,3 | 45,4 | 51,6 | 49,9 | 49,9 | 22,7 | 9,6 | 7,3 | 11,0 | 6,6 | 4,9 | 12,4 | 13,8 | 3,3 | 2,5 | 6,4 | 13,9 | 18,4 | 16,0 | 28,3 | 23,2 | 15,5 | 19,3 | |
| Bron: CBS/TNO ©, | |||||||||||||||||||||||||||