Zorguitgaven; kerncijfers

Zorguitgaven; kerncijfers

Perioden Zorguitgaven in brede zin Totaal zorg en welzijn (mln euro) Zorguitgaven in brede zin Geneeskundige en langdurige zorg (mln euro) Zorguitgaven in brede zin Welzijn, jeugdzorg en kinderopvang (mln euro) Zorguitgaven in brede zin Beleid en beheer (mln euro) Uitgaven voor gezondheidszorg, int. def. Totaal gezondheidszorg, int.def. (mln euro) Uitgaven voor gezondheidszorg, int. def. Geneeskundige en langdurige zorg (mln euro) Uitgaven voor gezondheidszorg, int. def. Welzijn, jeugdzorg en kinderopvang (mln euro) Uitgaven voor gezondheidszorg, int. def. Beleid en beheer (mln euro) Uitgaven verplichte verzek. en UPZ/BKZ Netto UPZ/BKZ (mln euro) Uitgaven verplichte verzek. en UPZ/BKZ Verschil met Uitgavenplafond zorg/BKZ (mln euro) Uitgaven verplichte verzek. en UPZ/BKZ Uitgaven op grond van verplichte verzek. Totaal uitgaven ogv verplichte verzek. (mln euro) Uitgaven verplichte verzek. en UPZ/BKZ Uitgaven op grond van verplichte verzek. Geneeskundige en langdurige zorg (mln euro) Uitgaven verplichte verzek. en UPZ/BKZ Uitgaven op grond van verplichte verzek. Welzijn, jeugdzorg en kinderopvang (mln euro) Uitgaven verplichte verzek. en UPZ/BKZ Uitgaven op grond van verplichte verzek. Beleid en beheer (mln euro) Kengetallen Uitgaven (in % van het bbp) Zorg en welzijn (%) Kengetallen Uitgaven (in % van het bbp) Gezondheidszorg internationale definitie (%) Kengetallen Uitgaven (per hoofd van de bevolking) Zorg en welzijn (euro) Kengetallen Uitgaven (per hoofd van de bevolking) Gezondheidszorg internationale definitie (euro)
1998 39.380 33.875 3.442 2.063 30.737 29.067 0 1.671 27.242 4.311 22.931 22.358 0 573 10,0 7,8 2.507 1.957
1999 42.394 36.195 4.002 2.197 32.822 31.047 0 1.775 29.269 5.032 24.237 23.641 0 595 10,1 7,8 2.681 2.076
2000 45.361 38.583 4.477 2.301 34.836 32.975 0 1.861 31.462 5.445 26.017 25.393 0 624 10,0 7,7 2.848 2.187
2001 50.767 43.225 5.055 2.487 38.837 36.818 0 2.019 35.146 5.869 29.277 28.593 5 678 10,5 8,1 3.164 2.420
2002 56.663 48.745 5.214 2.703 43.344 41.196 0 2.148 38.307 5.415 32.892 32.216 10 667 11,3 8,6 3.509 2.684
2003 60.888 52.582 5.513 2.793 46.443 44.225 2 2.216 41.295 5.674 35.621 34.905 20 696 11,9 9,1 3.753 2.862
2004 63.003 54.700 5.463 2.840 48.222 45.918 3 2.300 42.671 6.238 36.433 35.699 30 704 11,9 9,1 3.870 2.962
2005 65.424 56.571 5.592 3.261 50.112 47.443 7 2.662 42.671 4.969 37.702 36.895 50 756 11,9 9,1 4.009 3.071
2006 68.495 59.152 5.827 3.516 53.080 50.090 89 2.901 44.476 -3.494 47.970 46.217 222 1.531 11,7 9,1 4.190 3.247
2007 72.713 62.404 6.618 3.691 56.053 52.913 92 3.048 47.312 -1.789 49.101 47.480 231 1.390 11,7 9,1 4.439 3.422
2008 77.705 66.592 7.533 3.579 60.038 56.973 108 2.957 52.562 1.090 51.472 49.903 290 1.278 12,0 9,3 4.725 3.651
2009 82.298 70.213 8.417 3.668 62.440 59.348 120 2.971 56.313 1.857 54.456 52.967 302 1.186 13,2 10,0 4.979 3.777
2010 85.790 73.402 8.705 3.683 64.910 61.816 130 2.964 59.444 2.441 57.003 55.461 346 1.197 13,4 10,2 5.163 3.907
2011 88.125 75.593 8.670 3.862 66.555 63.306 134 3.114 61.312 2.925 58.387 56.687 391 1.309 13,6 10,2 5.279 3.987
2012 90.622 78.309 8.552 3.761 68.816 65.571 179 3.067 64.292 3.968 60.324 58.508 489 1.327 13,9 10,5 5.409 4.107
2013 90.954 78.957 8.162 3.836 69.901 66.583 181 3.137 64.237 2.921 61.316 59.435 488 1.393 13,8 10,6 5.413 4.160
2014 91.927 80.116 7.866 3.945 70.964 67.526 174 3.264 64.215 1.855 62.360 60.388 496 1.476 13,7 10,6 5.451 4.208
2015 92.323 80.118 8.276 3.929 71.236 67.774 216 3.246 63.731 5.127 58.604 57.006 133 1.465 13,4 10,3 5.450 4.205
2016 94.842 82.021 8.920 3.902 72.918 69.514 218 3.187 65.922 6.045 59.877 58.365 112 1.400 13,4 10,3 5.569 4.282
2017 96.972 83.932 9.147 3.894 74.614 71.216 219 3.179 67.830 6.324 61.506 59.963 121 1.422 13,1 10,1 5.661 4.355
2018 101.031 87.334 9.692 4.005 77.553 74.079 227 3.247 71.079 7.016 64.063 62.530 129 1.405 13,1 10,0 5.863 4.501
2019 107.429 92.804 10.385 4.240 82.447 78.832 209 3.406 69.854 1.323 68.531 66.930 150 1.451 13,2 10,1 6.194 4.753
2020** 116.381 100.535 11.146 4.700 89.285 85.231 227 3.828 74.269 2.102 72.167 70.573 162 1.432 14,6 11,2 6.673 5.119
2021** 124.691 107.835 12.003 4.853 96.619 92.426 251 3.942 76.449 164 76.285 74.522 320 1.442 14,3 11,1 7.112 5.511
2022* 126.197 107.649 13.638 4.911 96.028 91.786 267 3.976 81.513 2.195 79.318 77.446 357 1.515 13,2 10,0 7.129 5.425
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens over uitgaven aan zorg in werkelijke prijzen, waarbij de uitgaven aan groepen aanbieders volgens drie benaderingen worden gepresenteerd:
1 De zorguitgaven in brede zin, waarbij alle activiteiten op het terrein van zorg, inclusief welzijn en kinderopvang, worden meegenomen, ongeacht of deze activiteiten als hoofd- of als nevenactiviteit plaatsvinden.
2 Uitgaven aan gezondheid waarbij de internationale definitie van het System of Health Accounts wordt gevolgd. Daarbij worden alle activiteiten opgesplitst in een deel dat gezien wordt als gezondheidszorg, en een deel dat daarbuiten valt en bijvoorbeeld sociale zorg omvat.
3 Zorguitgaven betaald uit verplichte verzekeringen. Dit is het deel van de zorguitgaven onder 1) dat betaald wordt via de Zorgverzekeringswet (tot en met 2005 door het Ziekenfonds), en de verzekering voor langdurige zorg, de Wet langdurige zorg (Wlz) (tot en met 2014 de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)). De verplichting bestaat uit de verplichte deelname. Bij deze benadering wordt aangegeven hoe groot het verschil is met de zorguitgaven waar de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor verantwoordelijk is, het Budgettair Kader Zorg (BKZ). Met ingang van de begroting van 2019 is de term Budgettair Kader Zorg vervangen door Uitgavenplafond zorg (UPZ).

Gegevens beschikbaar vanaf: 1998

Status van de cijfers:
De cijfers over 2022 zijn voorlopig; de cijfers over 2020 en 2021 zijn nader voorlopig; de overige cijfers zijn definitief.

Wijzigingen per 7 juli 2023:
De cijfers over 2022 zijn toegevoegd, de cijfers over 2019-2021 zijn bijgesteld.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
In het tweede kwartaal van 2024 worden herziene cijfers over 1998-2022 en voorlopige cijfers over 2023 gepubliceerd.

Toelichting onderwerpen

Zorguitgaven in brede zin
Uitgaven aan geneeskundige zorg, langdurige zorg, welzijn en maatschappelijke dienstverlening, jeugdzorg en kinderopvang. Zorg omvat levering van diensten en goederen. De uitgaven zijn inclusief de geleverde zorg aan niet-ingezetenen door Nederlandse zorgaanbieders. Uitgaven aan onderlinge leveringen tussen zorgaanbieders tellen niet mee, het gaat om de uiteindelijke (finale) uitgaven.
Zorguitgaven uitgedrukt in werkelijke prijzen geven aan hoe hoog de uitgaven zijn in prijzen van het betreffende jaar en geven de waardeontwikkeling weer.
Het gaat om uitgaven aan zorggoederen en -diensten door alle instellingen, praktijken en organisaties die die goederen en diensten leveren; ook aanbieders voor wie het niet hun belangrijkste werk is, tellen mee.
Totaal zorg en welzijn
Geneeskundige en langdurige zorg
Totaal uitgaven aan aanbieders geneeskundige en langdurige zorg
Geneeskundige zorg: Aanbieders van preventieve en acute medische zorg en onderzoek ter handhaving en herstel van de gezondheid van mensen. Omvat tevens de levering van genees- en hulpmiddelen en van ondersteunende diensten.
Langdurige zorg: Aanbieders van behandeling, verpleging, verzorging, begeleiding en opvang voor patiënten die langdurig afhankelijk zijn van die zorgdiensten. Omvat onder meer Verpleeghuis-, verzorgingshuis- en thuiszorginstellingen, instellingen voor gehandicaptenzorg.
Instellingen voor Geestelijke GezondheidsZorg leveren zowel geneeskundige als langdurige zorg.
Welzijn, jeugdzorg en kinderopvang
Totaal uitgaven aan aanbieders van welzijn en maatschappelijke dienstverlening, jeugdzorg en kinderopvang
Omvat
Verstrekkers van kinderopvang;
Verstrekkers van jeugdzorg;
Maatschappelijke opvang;
Sociaal werk.
Beleid en beheer
Omvat de uitvoeringskosten van de zorgverzekeraars, de uitvoeringsorganisaties van de zorgverzekering en de WLZ/ AWBZ, de overheid, en fondsen op het terrein van de zorg.
Uitgaven voor gezondheidszorg, int. def.
Uitgaven voor gezondheidszorg, internationale definitie
Alle activiteiten met als hoofddoel verbetering, handhaving en het voorkómen van verslechtering van de gezondheid van personen, en het beperken van de gevolgen van slechte gezondheid door toepassing van gekwalificeerde kennis van gezondheid. Gezondheidszorg omvat de volgende groepen van activiteiten, (waarbij het gebruik van genees- en hulpmiddelen en van ondersteunende diensten zoals ambulancevervoer is inbegrepen):
- Gezondheidsbevordering en preventie;
- Diagnose, behandeling, genezing en revalidatie van ziekte;
- Zorg voor chronisch zieken;
- Zorg voor personen met gezondheidsbeperkingen of handicaps;
- Palliatieve zorg;
- Het verzorgen van volksgezondheidsprogramma's;
- Bestuur en beheer van de gezondheidszorg en van haar financiering;

De uitgaven voor gezondheidszorg zijn de uiteindelijke (finale) uitgaven aan gezondheidszorg die ingezetenen van Nederland, ruwweg de bevolking in Nederland, gebruiken. Dit geldt ongeacht waar deze consumptie plaats vindt. Dat betekent dat invoer (het gebruik van gezondheidszorg in het buitenland door Nederlandse ingezetenen) meetelt en uitvoer (het gebruik van gezondheidszorg in Nederland door buitenlanders) niet.
Totaal gezondheidszorg, int.def.
Totaal uitgaven voor gezondheidszorg, internationale definitie
Geneeskundige en langdurige zorg
Totaal aanbieders geneeskundige en langdurige zorg
Geneeskundige zorg: Aanbieders van preventieve en acute medische zorg en onderzoek ter handhaving en herstel van de gezondheid van mensen. Omvat tevens de levering van genees- en hulpmiddelen en van ondersteunende diensten.
Langdurige zorg: Aanbieders van behandeling, verpleging, verzorging, begeleiding en opvang voor patiënten die langdurig afhankelijk zijn van die zorgdiensten. Omvat onder meer Verpleeghuis-, verzorgingshuis- en thuiszorginstellingen, instellingen voor gehandicaptenzorg.
Instellingen voor Geestelijke GezondheidsZorg leveren zowel geneeskundige als langdurige zorg.
Welzijn, jeugdzorg en kinderopvang
Totaal uitgaven aan aanbieders van welzijn en maatschappelijke dienstverlening, jeugdzorg en kinderopvang
Omvat
Verstrekkers van kinderopvang;
Verstrekkers van jeugdzorg;
Internaten;
Sociaal-cultureel werk;
Verstrekkers van overige welzijn en maatschappelijke diensten (omvat onder meer instellingen voor maatschappelijk werk en opvanghuizen).
Beleid en beheer
Omvat de uitvoeringskosten van de zorgverzekeraars, de uitvoeringsorganisaties van de zorgverzekering en de WLZ/ AWBZ, de overheid, en fondsen op het terrein van de zorg.
Uitgaven verplichte verzek. en UPZ/BKZ
Uitgaven op grond van verplichte verzekeringen en op grond van het Uitgavenplafond zorg (UPZ)/Budgettair Kader Zorg (BKZ)
Netto UPZ/BKZ
Het uitgavenplafond waarin de maximale zorguitgaven zijn vastgelegd, die jaarlijks gedurende de kabinetsperiode mogen worden gedaan, exclusief verplicht eigen risico en verplichte eigen bijdragen. De UPZ/BKZ-uitgaven bestaan in de eerste plaats uit de zorguitgaven op grond van de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz), voorheen de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Daarnaast wordt een deel van de begrotingsuitgaven toegerekend aan het UPZ/BKZ. Tot deze categorie hoort een deel van de uitgaven aan de zorgopleidingen en de uitgaven voor zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland. Verder vallen onder de UPZ/BKZ-uitgaven middelen die via het Gemeentefonds worden uitgekeerd aan gemeenten voor uitgaven voor huishoudelijke hulp in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO). Vanaf 2015 vallen er ook de uitgaven voor begeleiding in het kader van de WMO en uitgaven op grond van de Jeugdwet onder.

Verschil met Uitgavenplafond zorg/BKZ
Het verschil tussen de uitgaven aan zorg en welzijn op grond van verplichte verzekeringen en het netto Uitgavenplafond zorg/Budgettair Kader Zorg.
Vanaf 2006 bestaat het verschil uit het saldo van
- het uit de begroting gefinancierde deel van het UPZ/BKZ (onder meer uitgaven Wet Maatschappelijke Ondersteuning en vanaf 2015 Jeugdwet) en
- de kosten van beheer van de zorgverzekeraars (geen onderdeel van het UPZ/BKZ).

Uitgaven op grond van verplichte verzek.
Uitgaven op grond van verplichte verzekeringen
Uitgaven op grond van Zorgverzekeringswet (vanaf 2006), Ziekenfondswet (tot en met 2005), Wet langdurige zorg (vanaf 2015), Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (tot en met 2014). Omvat niet de eigen betalingen.
Totaal uitgaven ogv verplichte verzek.
Totaal uitgaven op grond van verplichte verzekeringen
Omvat niet de eigen betalingen.
Geneeskundige en langdurige zorg
Totaal aanbieders geneeskundige en langdurige zorg
Geneeskundige zorg: Aanbieders van preventieve en acute medische zorg en onderzoek ter handhaving en herstel van de gezondheid van mensen. Omvat tevens de levering van genees- en hulpmiddelen en van ondersteunende diensten.
Langdurige zorg: Aanbieders van behandeling, verpleging, verzorging, begeleiding en opvang voor patiënten die langdurig afhankelijk zijn van die zorgdiensten. Omvat onder meer Verpleeghuis-, verzorgingshuis- en thuiszorginstellingen, instellingen voor gehandicaptenzorg.
Instellingen voor Geestelijke GezondheidsZorg leveren zowel geneeskundige als langdurige zorg.
Welzijn, jeugdzorg en kinderopvang
Totaal uitgaven aan aanbieders van welzijn en maatschappelijke dienstverlening, jeugdzorg en kinderopvang
Omvat
Verstrekkers van kinderopvang;
Verstrekkers van jeugdzorg;
Internaten;
Sociaal-cultureel werk;
Verstrekkers van overige welzijn en maatschappelijke diensten (omvat onder meer instellingen voor maatschappelijk werk en opvanghuizen).
Beleid en beheer
Omvat de uitvoeringskosten van de zorgverzekeraars, de uitvoeringsorganisaties van de zorgverzekering en de WLZ/ AWBZ, de overheid, en fondsen op het terrein van de zorg.
Kengetallen
Uitgaven (in % van het bbp)
Uitgaven als percentage van het bruto binnenlands product
Zorg en welzijn
Gezondheidszorg internationale definitie
Uitgaven (per hoofd van de bevolking)
Zorg en welzijn
Gezondheidszorg internationale definitie