Zorguitgaven stegen in 2022 met 1,2 procent

Meisje krijgt een gipsverband om haar arm.
© ANP / Patricia Rehe
In 2022 is 126,2 miljard euro uitgegeven aan zorg en welzijn, inclusief kinderopvang. Dat is anderhalf miljard euro (1,2 procent) meer dan in 2021. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe, voorlopige cijfers.

Dat de groei van de zorguitgaven in 2022 relatief laag is, komt deels doordat een groot deel van de coronagerelateerde uitgaven in 2020 en 2021 is weggevallen. Ten opzichte van 2019, het laatste jaar vóór corona, zijn de uitgaven met 17,5 procent gestegen. Gemiddeld over drie jaar is dat 5,5 procent. De zorguitgaven als percentage van het bruto binnenlands product zijn met 13,2 procent weer terug op het niveau van vóór de coronacrisis.

Groei zorguitgaven
Jaarjaar-op-jaar groei (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
2022*1,2
2021**7,1
2020**8,3
20196,3
20184,2
20172,2
20162,7
20150,4
20141,1
20130,4
20122,8
20112,7
20104,2
20095,9
20086,9
* voorlopige cijfers ** nader voorlopige cijfers

Wegvallen coronakosten, stijging kosten maatschappelijke opvang

Op onderdelen ontwikkelden de zorguitgaven zich verschillend. De kosten van kinderopvang en maatschappelijke opvang stegen, net als de kosten van geneesmiddelen. Daartegenover staat het wegvallen van een groot deel van de coronakosten, met name de uitgaven voor testen en vaccineren en de zorgbonus. Vooral bij aanbieders van preventie, waaronder de GGD’en, en bij verstrekkers van ondersteunende diensten, waaronder laboratoria, vielen coronakosten weg.

Ontwikkeling uitgaven aan aanbieders zorg en welzijn, 2022
deelsectorontwikkeling (% t.o.v. een jaar eerder)
Aanbieders van maatschappelijke opvang50,8
Verstrekkers van kinderopvang7,9
Leveranciers van geneesmiddelen7,1
Verstrekkers van ondersteunende diensten-10,0
Aanbieders preventieve zorg-34,7
Overige zorg2,1

Stijging uitgaven voor kinderopvang en maatschappelijke opvang

De stijging van de uitgaven aan aanbieders van maatschappelijke opvang komt vooral door de veel hogere kosten van asielzoekersopvang in 2022. Dit is mede het gevolg van een stijging van de instroom. In 2022 dienden 10 795 meer mensen een eerste asielverzoek in, 44 procent meer dan het jaar ervoor. De uitgaven aan verstrekkers van kinderopvang zijn in 2022 met 450 miljoen euro toegenomen ten opzichte van 2021, onder andere doordat het aantal opgevangen kinderen met 5,6 procent steeg.

Uitgaven aan leveranciers van geneesmiddelen stijgen met 7 procent

De kosten voor geneesmiddelen, al dan niet op recept, die via apotheken, drogisterijen en supermarkten worden verkocht, zijn met 7,1 procent gestegen. Dit is de grootste groei sinds 2007. Medicijnen verstrekt aan mensen in zorginstellingen zitten hier niet bij. De stijging van de uitgaven komt voor een deel door de introductie van nieuwe, dure geneesmiddelen in het basispakket. De uitgaven aan zelfzorgmiddelen zijn gegroeid met bijna 9 procent.

Zorguitgaven in 2022 stijgen met 18 euro per persoon

In totaal werd in 2022 per persoon gemiddeld 7 129 euro uitgegeven aan zorg en welzijn. Dat is 18 euro meer dan in 2021.
Door het wegvallen van veel coronakosten daalde het bedrag dat de overheid per persoon uitgaf aan zorg en welzijn met 9,2 procent ten opzichte van 2021. Dat komt neer op ongeveer 158 euro. De gemiddelde uitgaven betaald via de Zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg (Wlz) stegen in 2022 met respectievelijk 61 euro (2,1 procent) en 69 euro (4,6 procent). De stijging van de Wlz-uitgaven komt onder andere door stijging van het aantal cliënten, vooral ouderen die zorg thuis ontvangen, en door instroom vanuit het gemeentelijke domein van volwassenen, met een blijvende behoefte aan intensieve geestelijke gezondheidszorg.

Financieringsvormen zorg en welzijn, per persoon
jaarOverheid (euro)Wet langdurige zorg (euro)Zorgverzekeringswet (euro)Aanv. verz., eigen betalingen, bedrijven, buitenland (euro)
2022*1562156629151086
2021**1720149728541040
* voorlopige cijfers ** nader voorlopige cijfers