Het CBS start nieuwe reeks Onverzekerden tegen ziektekosten
Het CBS zal in het najaar van 2012 een nieuwe reeks starten over het aantal onverzekerden tegen ziektekosten naar verschillende achtergrondkenmerken, nadat onlangs is gebleken dat de beschikbare registraties met niet-verzekeringsplichtigen onvolledig waren.
Sinds de invoering van de Zorgverzekeringswet in 2006 heeft het CBS jaarlijks het aantal onverzekerden tegen ziektekosten berekend en gepubliceerd in een vijftal StatLine-tabellen met diverse achtergrondkenmerken van de betrokkenen. Hiertoe is gebruik gemaakt van de GBA (Gemeentelijke Basisadministratie), het RBVZ (Referentiebestand Verzekerden Zorgverzekeringswet) waarin alle zorgverzekerden van Nederland zijn opgenomen en diverse registraties van bijzondere groepen die niet verzekeringsplichtig zijn. Meer informatie over de berekeningsmethodiek is te vinden in de memo Het aantal onverzekerden tegen ziektekosten 2006 - nieuwe methode.
Op 15 maart 2011 is de wet ‘Opsporing en verzekering onverzekerden zorgverzekering’ in werking getreden. Het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) voert op basis van die wet de regeling ‘Actieve opsporing onverzekerden’ uit en is onverzekerden actief gaan aanschrijven. Na aanschrijving door CVZ hebben enkele tienduizenden vermeend onverzekerden aangegeven dat ze conform de regelgeving niet AWBZ-verzekeringsplichtig zijn en daardoor ook niet verplicht zijn om een Nederlandse zorgverzekering af te sluiten. Na onderzoek door de Sociale Verzekeringsbank (SVB) zijn deze personen vervolgens in veel gevallen uitgeschreven als onverzekerde.
De informatie over de vermeende onverzekerden die blijken niet verzekeringsplichtig te zijn, was niet eerder beschikbaar omdat zij zich niet als zodanig bekend hadden gemaakt bij de registratiehouders. Het gaat hier bijvoorbeeld om personen die nog ingeschreven staan in de GBA maar in het buitenland wonen of personen die in het buitenland werken dan wel (niet-werkend) partner/kind zijn van iemand die in het buitenland werkt. Deze personen zijn door hun foutieve registratie volgens de berekeningsmethodiek van het CBS meegerekend als zijnde onverzekerd, wat heeft geleid tot een overschatting van het aantal onverzekerden.
Daarnaast moet worden opgemerkt dat de niet-verzekeringsplichtigen die ten onrechte als onverzekerd zijn aangemerkt zeer waarschijnlijk niet willekeurig verdeeld zijn over de populatie. Hierdoor heeft het weinig zin de uitsplitsingen naar achtergrondkenmerken in de StatLine-tabellen te handhaven.
Op grond van de bovenstaande constateringen zullen de StatLine-tabellen Onverzekerden tegen ziektekosten niet worden geactualiseerd met cijfers over 2011. De tabellen in de huidige vorm worden stopgezet. Het CBS zal in nauwe samenwerking met SVB en CVZ een nieuwe reeks samenstellen.