In een eerdere versie van dit artikel is niet duidelijk aangegeven dat de gebruikte NAVO-cijfers ramingen betreffen, opgesteld in juni 2024. Er zijn een aantal zinnen in het bericht hierop aangepast.
Van alle 32 NAVO-landen staat Nederland op de zevende plek qua defensie-uitgaven per inwoner. In 2024 waren de geraamde defensie-uitgaven 1,1 duizend euro per inwoner. Bovenaan de lijst staat de Verenigde Staten (VS) met 2,6 duizend euro. Tussen de VS en Nederland staan Noorwegen, Denemarken, Finland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk. Dit meldt het CBS op basis van ramingen van de NAVO uit juni 2024.
De totale defensie-uitgaven voor Nederland waren geraamd op 19,9 miljard euro in 2024, volgens opgave van de NAVO. Ter vergelijking, voor de gehele NAVO was dit 1 362 miljard euro, waarbij de bijdrage van de VS rond de 894 miljard euro lag. Gekeken per inwoner ligt het NAVO-gemiddelde op 1 394 euro. Zonder de bijdrage van de VS ligt het NAVO-gemiddelde op 733 euro. De defensie-uitgaven per hoofd van de bevolking in Nederland liggen hier dus tussen met 1 105 euro.
Defensie-uitgaven per hoofd, 2024*
Land
2024* (euro)
Verenigde Staten
2641
Noorwegen
1765
Denemarken
1540
NAVO incl. VS
1394
Finland
1205
Zweden
1176
Verenigd Koninkrijk
1111
Nederland
1105
Duitsland
1081
Luxemburg
1079
Estland
966
Polen
882
Frankrijk
867
Litouwen
736
NAVO excl. VS
733
Letland
702
Canada
691
Griekenland
683
België
666
Tsjechië
579
Italië
540
Slowakije
484
Hongarije
471
Roemenië
419
Slovenië
413
Spanje
404
Portugal
402
Kroatië
389
Bulgarije
333
Turkije
246
Montenegro
240
Noord Macedonië
178
Albanië
173
Bron: CBS, NAVO, OECD, Eurostat
* voorlopige cijfers. NAVO-lidstaat IJsland niet opgenomen in de tabel omdat het geen eigen leger heeft
Defensie-uitgaven per hoofd, 2024*
Land
2024* (euro)
Verenigde Staten
2641
Noorwegen
1765
Denemarken
1540
NAVO incl. VS
1394
Finland
1205
Zweden
1176
Verenigd Koninkrijk
1111
Nederland
1105
Duitsland
1081
Luxemburg
1079
Estland
966
Polen
882
Frankrijk
867
Litouwen
736
NAVO excl. VS
733
Letland
702
Canada
691
Griekenland
683
België
666
Tsjechië
579
Italië
540
Slowakije
484
Hongarije
471
Roemenië
419
Slovenië
413
Spanje
404
Portugal
402
Kroatië
389
Bulgarije
333
Turkije
246
Montenegro
240
Noord Macedonië
178
Albanië
173
Bron: CBS, NAVO, OECD, Eurostat
* voorlopige cijfers. NAVO-lidstaat IJsland niet opgenomen in de tabel omdat het geen eigen leger heeft
Gecorrigeerd voor koopkrachtverschillen geeft Polen veel meer uit
In het ene land kun je met een gegeven hoeveelheid geld meer doen dan in het andere. Om het loon van militairen te betalen en lokale uitgaven te doen heb je in Roemenië bijvoorbeeld minder geld nodig dan in Nederland. Het is daarom inzichtelijk om ook een vergelijking te maken waarin voor deze verschillen in koopkracht is gecorrigeerd. Als het gaat om het vermogen om wapens te importeren geven de ongecorrigeerde cijfers wel een beter beeld.
Gecorrigeerd voor verschillen in koopkracht staat de VS nog steeds bovenaan. Wel is het verschil met de nummer twee Noorwegen kleiner. Aangezien de VS momenteel het duurste NAVO-land is, komen alle landen in deze vergelijking dichter bij de VS te liggen. De Nederlandse uitgaven per inwoner komen in de berekening uit op 1 328 euro (de VS is als ijkpunt gebruikt, hierdoor blijven de uitgaven van de VS op 2 641 euro.) Nederland zakt in deze berekeningen van de zevende naar de tiende plaats. De uitgaven van met name landen als Polen, Estland en Letland liggen veel hoger wanneer gecorrigeerd wordt voor koopkrachtverschillen. Polen stijgt hiermee dan naar de derde plaats van alle 32 NAVO-landen.
Defensie-uitgaven per hoofd gecorrigeerd voor koopkracht, 2024*
Land
2024* (euro)
Verenigde Staten
2641
Noorwegen
2083
Polen
1874
Denemarken
1662
Estland
1488
Finland
1416
Zweden
1389
Duitsland
1368
Litouwen
1329
Nederland
1328
Letland
1288
Verenigd Koninkrijk
1259
Griekenland
1186
Luxemburg
1147
Frankrijk
1122
Tsjechië
1012
Roemenië
994
Hongarije
908
Slowakije
850
België
838
Canada
813
Turkije
807
Italië
796
Kroatië
769
Bulgarije
766
Portugal
687
Slovenië
667
Spanje
635
Noord Macedonië**
533
Albanië**
413
Montenegro***
0
Bron: CBS, NAVO, OECD, Eurostat
* voorlopige cijfers. NAVO-lidstaat IJsland niet opgenomen in de tabel omdat het geen eigen leger heeft
¹⁾ koopkrachtpariteit van 2023
²⁾ koonkrachtpariteit onbekend
Defensie-uitgaven per hoofd gecorrigeerd voor koopkracht, 2024*
Land
2024* (euro)
Verenigde Staten
2641
Noorwegen
2083
Polen
1874
Denemarken
1662
Estland
1488
Finland
1416
Zweden
1389
Duitsland
1368
Litouwen
1329
Nederland
1328
Letland
1288
Verenigd Koninkrijk
1259
Griekenland
1186
Luxemburg
1147
Frankrijk
1122
Tsjechië
1012
Roemenië
994
Hongarije
908
Slowakije
850
België
838
Canada
813
Turkije
807
Italië
796
Kroatië
769
Bulgarije
766
Portugal
687
Slovenië
667
Spanje
635
Noord Macedonië**
533
Albanië**
413
Montenegro***
0
Bron: CBS, NAVO, OECD, Eurostat
* voorlopige cijfers. NAVO-lidstaat IJsland niet opgenomen in de tabel omdat het geen eigen leger heeft
¹⁾ koopkrachtpariteit van 2023
²⁾ koonkrachtpariteit onbekend
Nederland volgens raming in 2024 boven de 2 procent van het bbp
Volgens de raming van de NAVO voldoet Nederland in 2024 voor het eerst sinds begin jaren 90 weer aan de traditionele NAVO-norm: de uitgaven vormden net iets meer dan 2 procent van de omvang van de economie, oftewel het bruto binnenlands product (bbp). Nederland staat hiermee op plaats twintig binnen de NAVO. Bovenaan staat Polen met 4,1 procent. Estland en de VS delen met 3,4 procent de tweede plaats.
In veel landen zijn de defensie-uitgaven de laatste twee jaar flink gestegen, als reactie op de Russische inval in Oekraïne (2022). Die van de VS zijn naar verhouding even hoog gebleven. Die van Griekenland zijn flink gedaald, al blijft Griekenland ruim boven de NAVO-norm.
Defensie-uitgaven als percentage van het bbp
Land
2024* (% bbp)
2022 (% bbp)
Polen
4,1
2,2
Estland
3,4
2,2
Verenigde Staten
3,4
3,3
Letland
3,1
2,1
Griekenland
3,1
3,9
Litouwen
2,8
2,4
NAVO incl. VS
2,7
2,5
Finland
2,4
1,7
Denemarken
2,4
1,4
Verenigd Koninkrijk
2,3
2,3
Roemenië
2,3
1,7
Noord Macedonië
2,2
1,6
Noorwegen
2,2
1,5
Bulgarije
2,2
1,6
Zweden
2,1
1,5
Duitsland
2,1
1,5
Hongarije
2,1
1,8
Tsjechië
2,1
1,3
Turkije
2,1
1,4
Frankrijk
2,1
1,9
Nederland
2,0
1,4
Albanië
2,0
1,2
Montenegro
2,0
1,4
NAVO excl. VS
2,0
1,7
Slowakije
2,0
1,8
Kroatië
1,8
1,8
Portugal
1,5
1,4
Italië
1,5
1,5
Canada
1,4
1,2
België
1,3
1,2
Luxemburg
1,3
0,6
Slovenië
1,3
1,3
Spanje
1,3
1,2
Bron: CBS, NAVO
* voorlopige cijfers. NAVO-lidstaat IJsland niet opgenomen in de tabel omdat het geen eigen leger heeft
Defensie-uitgaven als percentage van het bbp
Land
2024* (% bbp)
2022 (% bbp)
Polen
4,1
2,2
Estland
3,4
2,2
Verenigde Staten
3,4
3,3
Letland
3,1
2,1
Griekenland
3,1
3,9
Litouwen
2,8
2,4
NAVO incl. VS
2,7
2,5
Finland
2,4
1,7
Denemarken
2,4
1,4
Verenigd Koninkrijk
2,3
2,3
Roemenië
2,3
1,7
Noord Macedonië
2,2
1,6
Noorwegen
2,2
1,5
Bulgarije
2,2
1,6
Zweden
2,1
1,5
Duitsland
2,1
1,5
Hongarije
2,1
1,8
Tsjechië
2,1
1,3
Turkije
2,1
1,4
Frankrijk
2,1
1,9
Nederland
2,0
1,4
Albanië
2,0
1,2
Montenegro
2,0
1,4
NAVO excl. VS
2,0
1,7
Slowakije
2,0
1,8
Kroatië
1,8
1,8
Portugal
1,5
1,4
Italië
1,5
1,5
Canada
1,4
1,2
België
1,3
1,2
Luxemburg
1,3
0,6
Slovenië
1,3
1,3
Spanje
1,3
1,2
Bron: CBS, NAVO
* voorlopige cijfers. NAVO-lidstaat IJsland niet opgenomen in de tabel omdat het geen eigen leger heeft