Schokbestendigheid: Elders

Afhankelijkheden van de rest van de wereld zijn een kwetsbaarheid voor de brede welvaart van Nederland. Er zijn belangrijke, schaarse grondstoffen die in Nederland niet gevonden worden. Het is ook niet altijd zeker dat deze grondstoffen geleverd kunnen worden, bijvoorbeeld door geopolitieke spanningen.
  • De afhankelijkheid van invoer van energiebronnen is hoog en neemt sterk toe.

Schokbestendigheid van de brede welvaart 'elders'

Grensoverschrijdende afhankelijkheden

79,4%
van de energie komt uit import in 2022
De langjarige trend is stijgend (daling brede welvaart)
24e
van 27
in EU
in 2022
Afhankelijkheid van energie-invoer
35,1%
van het bbp komt tot stand komt dankzij de uitvoer in 2022
16e
van 27
in EU
in 2020
Economische afhankelijkheid van de export
15,7
ton CO2-equivalenten per inwoner in 2022
Broeikasgasvoetafdruk A)
Schokbestendigheid van de brede welvaart 'elders'
Categorie Indicator Waarde Trend Positie in EU Positie op EU-ranglijst
Grensoverschrijdende afhankelijkhedenAfhankelijkheid van energie-invoer79,4% van de energie komt uit import in 2022stijgend (daling brede welvaart)24e van 27 in 2022onderste kwart van de ranglijst
Grensoverschrijdende afhankelijkhedenEconomische afhankelijkheid van de export35,1% van het bbp komt tot stand komt dankzij de uitvoer in 202216e van 27 in 2020midden van de ranglijst
Grensoverschrijdende afhankelijkhedenBroeikasgasvoetafdruk A)15,7 ton CO2-equivalenten per inwoner in 2022

Uitleg dashboard, kleuren en noten

De brede welvaart van Nederland wordt kwetsbaar wanneer Nederland niet zelf over benodigde grondstoffen beschikt en leveringszekerheid, bijvoorbeeld door geopolitieke spanningen, niet gegarandeerd is. Voor de energievoorziening is Nederland sterk afhankelijk van het buitenland. Daarnaast bevatten onmisbare producten als computers en telefoons zeldzame en kostbare metalen, net als zonnepanelen en elektrische auto’s. De vraag naar deze schaarse grondstoffen is groot. Hoe meer producten worden ingevoerd, des te groter is de voetafdruk van Nederland elders in de wereld.

De afhankelijkheid van invoer van energiebronnen is hoog en neemt trendmatig toe. Dit maakt de brede welvaart kwetsbaar. In 2022 was 79,4 procent van de energie afkomstig uit het buitenland. Dit is het hoogste niveau van afhankelijkheid van energie-invoer in de afgelopen vijftig jaar. In 2016, het begin van de trendperiode, bedroeg deze afhankelijkheid nog 44,9 procent. Deze stijging hangt samen met het stopzetten van de gaswinning in Groningen. De afhankelijkheid van energie-invoer is bovendien relatief hoog: Nederland is sterker afhankelijk van energie-invoer uit andere landen dan de meeste andere EU-landen (24e van de EU27).