Innovatieve methode voor het schatten van de opbrengst van zonnestroom

Het CBS publiceert statistieken over de opwekking van zonnestroom in ons land. Het gaat om schattingen die zijn gebaseerd op het geregistreerde opgestelde vermogen en een eerder berekende gemiddelde opbrengst per zonnepaneel per jaar, gecorrigeerd voor de zoninstraling en tijdvak. De daadwerkelijke opbrengst van een zonnepaneel hangt sterk af van factoren als het weer, de tijd van het jaar en lokale omstandigheden zoals bomen of gebouwen die schaduw geven. Het CBS heeft op basis van twee nieuwe databronnen een verbeterd model gemaakt om de daadwerkelijk opgewekte zonnestroom per dag en per regio te schatten.

Nieuwe databronnen

Het CBS beschikt over een register met een aantal basiskenmerken over zonnepanelen, waarvan de locatie en het vermogen de twee belangrijkste zijn. Dit register wordt periodiek bijgewerkt om de groei van het aantal zonnepanelen in de statistieken te kunnen verwerken. Het CBS kent daarmee het totale opgestelde vermogen en kan daarmee een schatting maken van wat er aan zonnestroom wordt opgewekt.

De opbrengst van zonnepanelen hangt naast technische specificaties ook sterk af van het weer, zoals van de hoeveelheid zonnestraling, wind, temperatuur, en de luchtvochtigheid. Daarnaast varieert de opbrengst met de tijd van het jaar en over de dag. Ten slotte kunnen omgevingsfactoren, zoals schaduw van schoorstenen, dakkapellen, bomen en gebouwen, ervoor zorgen dat de opbrengst over de dag sterk varieert.

Om de effecten van al deze factoren op te kunnen nemen in de berekeningen maakt het CBS gebruik van gegevens over de daadwerkelijke elektriciteitsproductie van zonnestroominstallaties. Deze zijn bekend voor een deel van de grotere installaties in Nederland. Voor installaties waarvan de daadwerkelijke elektriciteitsproductie niet bekend is, wordt deze berekend door gebruik te maken van een gemiddelde opbrengst die wordt gecorrigeerd voor de in die periode en regio gemeten zoninstraling. Deze correctie wordt uitgevoerd op basis van publiek beschikbare dagelijkse metingen van ca. 30 weerstations van het KNMI. Voor meer details verwijzen wij naar de onderzoeksbeschrijving.

Een correctie voor zonnestraling zit dus al in de huidige cijfers. Maar de relatie tussen straling en elektriciteitsproductie is niet lineair. Bij een hoge omgevingstemperatuur is de elektriciteitsproductie bij dezelfde instraling bijvoorbeeld lager dan bij een lage omgevingstemperatuur. Ook is de dichtheid van meetstations over het land beperkt. Om ook de effecten van deze en andere factoren in de berekeningen te betrekken, is gezocht naar nieuwe, aanvullende, databronnen die de schattingen kunnen verbeteren. In dit onderzoek zijn twee nieuwe databronnen gebruikt die hieronder worden toegelicht.

Stralingsdata van satellieten

De eerste databron bevat stralingsdata. Het KNMI berekent op basis van waarnemingen van de Meteosat-satelliet de hoeveelheid straling in Nederland. De gemodelleerde stralingsdata is beschikbaar per 15 minuten voor gebieden van 3 bij 6 vierkante kilometer. Met deze informatie kan een gedetailleerd beeld worden gevormd van de momenten waarop en de gebieden van Nederland die meer of minder straling hebben ontvangen. De onderstaande figuren tonen de straling die ontvangen is op 21 en 22 juni 2016. Deze figuren laten de grote verschillen zien die er kunnen bestaan tussen de ontvangen straling op verschillende dagen en in verschillende delen van Nederland.

Cumulatieve dagelijkse straling op twee verschillende dagen

Pvoutput dataportaal

De tweede databron is het internationale dataportaal pvoutput.org, waar een groot aantal particulieren en organisaties hun zonnepaneelinstallaties bij hebben aangesloten. Op deze plaats kunnen zij de prestaties van hun panelen bekijken. De metingen van de opbrengsten van de zonnepanelen zijn er meestal om de vijf minuten voor elke aangesloten installatie. Er zijn circa 5 500 installaties aangesloten uit Nederland. In dit onderzoek zijn deze metingen geanalyseerd. Er zijn strenge validatiechecks gedefinieerd zodat metingen die minder betrouwbaar zijn, bijvoorbeeld door het tijdelijk wegvallen van verbindingen, niet worden meegenomen. Gemiddeld genomen worden per dag ca. 1 200 installaties bij de berekeningen gebruikt. Bijgaande figuur geeft een jaarpatroon van de metingen van één van deze installaties over 2016. Voor deze installatie worden de hoogste opbrengsten bereikt van eind mei tot begin juli tussen ca. 13:00 en 17:00 uur. Verschillende individuele installaties hebben verschillende opbrengstpatronen.

Jaarpatroon opbrengsten van een installatie

Nieuwe methode

De nieuwe methode gebruikt de twee databronnen om de opbrengst van zonnestroom voor heel Nederland statistisch in kaart te brengen, gebaseerd op de metingen van pvoutput en rekening houdend met de berekende straling van het KNMI. Daartoe worden beide databronnen op basis van locatie gekoppeld. Hierdoor kan de totale straling en totale zonnestroom, genormaliseerd naar systeemgrootte, per dag en per locatie worden verkregen. Deze relatie wordt vervolgens gebruikt om per dag de meest waarschijnlijke opbrengst te berekenen. Voor een meer gedetailleerde beschrijving van de innovatieve methode, die in samenwerking met Professor van Sark van de Universiteit Utrecht is ontwikkeld, wordt verwezen naar de pre-print van de paper

Zonnestroom per dag voor heel Nederland

Onderstaande figuur geeft de zonnestroom opbrengst voor geheel Nederland weer in 2016. Het is duidelijk te zien dat de daadwerkelijke opbrengst per dag sterk varieert. In de zomer is de opbrengst gemiddeld hoger dan in de winter, zoals verwacht mag worden. De opbrengst op een heldere zomerdag is soms tien keer hoger dan op een ongunstige winterdag. Aan de andere kant zijn er ook winterdagen, zoals begin februari, waarbij de opbrengst hoger is dan bij een slechte zomerdag, zoals midden mei.

Zonnestroom per dag, 2016
month,day,energy jan,1,1.39 jan,2,0.54 jan,3,0.63 jan,4,0.46 jan,5,0.41 jan,6,0.43 jan,7,0.4 jan,8,2.52 jan,9,0.6 jan,10,2.02 jan,11,0.4 jan,12,0.86 jan,13,0.72 jan,14,0.66 jan,15,0.47 jan,16,1.54 jan,17,2.83 jan,18,2.92 jan,19,1.91 jan,20,1.09 jan,21,0.82 jan,22,2.01 jan,23,1.68 jan,24,0.41 jan,25,3.19 jan,26,1.47 jan,27,0.4 jan,28,3.9 jan,29,0.43 jan,30,0.4 jan,31,0.72 feb,1,0.58 feb,2,1.06 feb,3,2.62 feb,4,0.49 feb,5,0.47 feb,6,0.72 feb,7,2.26 feb,8,1.91 feb,9,0.43 feb,10,1.63 feb,11,3.53 feb,12,2.19 feb,13,2.22 feb,14,0.43 feb,15,3.84 feb,16,5.76 feb,17,5.57 feb,18,2.08 feb,19,3.91 feb,20,0.56 feb,21,0.45 feb,22,0.72 feb,23,3.72 feb,24,4.36 feb,25,3.8 feb,26,2.45 feb,27,6.35 feb,28,5.96 feb,29,6.29 mrt,1,1.22 mrt,2,3.25 mrt,3,4.25 mrt,4,0.74 mrt,5,3.74 mrt,6,3.44 mrt,7,4.84 mrt,8,3.63 mrt,9,4.93 mrt,10,6.34 mrt,11,4.02 mrt,12,7.3 mrt,13,7.53 mrt,14,7.61 mrt,15,1.96 mrt,16,6.54 mrt,17,7.81 mrt,18,1.09 mrt,19,1.73 mrt,20,2.32 mrt,21,1.64 mrt,22,3.02 mrt,23,3.1 mrt,24,1.59 mrt,25,2.07 mrt,26,7.77 mrt,27,4.45 mrt,28,4.46 mrt,29,4.63 mrt,30,6.06 mrt,31,3.84 apr,1,8.12 apr,2,4.1 apr,3,5.94 apr,4,4.38 apr,5,2.63 apr,6,2.72 apr,7,5.04 apr,8,5.07 apr,9,6.84 apr,10,7.41 apr,11,8.98 apr,12,6.83 apr,13,5.83 apr,14,6.9 apr,15,3.21 apr,16,5.12 apr,17,6.85 apr,18,6.44 apr,19,7.48 apr,20,9.44 apr,21,9.78 apr,22,6.86 apr,23,6.8 apr,24,7.34 apr,25,3.39 apr,26,4.97 apr,27,5.85 apr,28,6.61 apr,29,4.42 apr,30,6.18 mei,1,9.41 mei,2,8.74 mei,3,9.24 mei,4,8.99 mei,5,10.68 mei,6,10.01 mei,7,9.63 mei,8,10.29 mei,9,9.96 mei,10,4.88 mei,11,8.76 mei,12,9.63 mei,13,10.13 mei,14,6.74 mei,15,6.64 mei,16,5.99 mei,17,7.19 mei,18,5.35 mei,19,6.78 mei,20,3.46 mei,21,6.85 mei,22,2.81 mei,23,2.12 mei,24,4.29 mei,25,3.52 mei,26,7.98 mei,27,7.84 mei,28,8.41 mei,29,4.33 mei,30,3.5 mei,31,6.37 jun,1,5.72 jun,2,3.83 jun,3,5.58 jun,4,8.28 jun,5,10.22 jun,6,10.34 jun,7,9.15 jun,8,8.76 jun,9,10.06 jun,10,9.16 jun,11,5.61 jun,12,5.08 jun,13,4.53 jun,14,5.2 jun,15,5.74 jun,16,7.66 jun,17,6.03 jun,18,5.1 jun,19,7.74 jun,20,2.19 jun,21,4.88 jun,22,8.17 jun,23,6.6 jun,24,6.08 jun,25,3.72 jun,26,7.26 jun,27,3.92 jun,28,7.29 jun,29,7.02 jun,30,3.64 jul,1,2.81 jul,2,8.62 jul,3,8.67 jul,4,8.96 jul,5,4.47 jul,6,9.49 jul,7,8.46 jul,8,4.47 jul,9,7.35 jul,10,9.1 jul,11,6.4 jul,12,6.92 jul,13,5.69 jul,14,7.62 jul,15,8.76 jul,16,4.38 jul,17,8.27 jul,18,10.5 jul,19,10.48 jul,20,9.46 jul,21,9.34 jul,22,6.48 jul,23,7.23 jul,24,7.53 jul,25,5.19 jul,26,7.77 jul,27,5.47 jul,28,5.74 jul,29,5.34 jul,30,5.16 jul,31,6.54 aug,1,7.48 aug,2,3.09 aug,3,2.73 aug,4,5.65 aug,5,7.81 aug,6,7.46 aug,7,5.37 aug,8,7.21 aug,9,7.03 aug,10,8.41 aug,11,2.24 aug,12,4.26 aug,13,5.45 aug,14,6.97 aug,15,9.12 aug,16,9.12 aug,17,10.87 aug,18,10.18 aug,19,6.55 aug,20,7.66 aug,21,4.61 aug,22,3.62 aug,23,9.26 aug,24,10.01 aug,25,9.82 aug,26,8.52 aug,27,8.85 aug,28,6.54 aug,29,6.26 aug,30,9.54 aug,31,9.53 sep,1,6.96 sep,2,6.03 sep,3,6.62 sep,4,4.85 sep,5,7.36 sep,6,6.59 sep,7,9.48 sep,8,9.12 sep,9,8.28 sep,10,8.85 sep,11,4.23 sep,12,8.65 sep,13,8.49 sep,14,8.42 sep,15,8.0 sep,16,4.4 sep,17,3.94 sep,18,5.54 sep,19,4.81 sep,20,5.36 sep,21,6.95 sep,22,5.34 sep,23,7.25 sep,24,7.97 sep,25,7.2 sep,26,5.23 sep,27,8.43 sep,28,6.41 sep,29,1.71 sep,30,5.48 okt,1,4.24 okt,2,2.92 okt,3,5.76 okt,4,5.53 okt,5,8.4 okt,6,4.52 okt,7,2.72 okt,8,4.79 okt,9,5.22 okt,10,5.27 okt,11,3.19 okt,12,2.01 okt,13,2.99 okt,14,4.01 okt,15,1.71 okt,16,6.96 okt,17,3.78 okt,18,1.8 okt,19,2.98 okt,20,1.64 okt,21,3.07 okt,22,3.34 okt,23,4.51 okt,24,1.19 okt,25,1.8 okt,26,2.96 okt,27,1.82 okt,28,0.62 okt,29,4.7 okt,30,3.18 okt,31,4.87 nov,1,1.61 nov,2,3.85 nov,3,2.58 nov,4,1.84 nov,5,2.28 nov,6,2.12 nov,7,0.79 nov,8,2.26 nov,9,0.75 nov,10,0.89 nov,11,3.85 nov,12,2.32 nov,13,0.55 nov,14,0.88 nov,15,0.53 nov,16,1.49 nov,17,1.63 nov,18,1.68 nov,19,2.07 nov,20,0.75 nov,21,0.56 nov,22,2.5 nov,23,0.96 nov,24,2.52 nov,25,4.12 nov,26,2.2 nov,27,1.86 nov,28,4.23 nov,29,4.15 nov,30,1.99 dec,1,0.56 dec,2,1.47 dec,3,2.7 dec,4,3.85 dec,5,3.79 dec,6,3.25 dec,7,0.81 dec,8,1.31 dec,9,0.68 dec,10,0.61 dec,11,1.08 dec,12,0.63 dec,13,0.54 dec,14,1.21 dec,15,0.8 dec,16,1.81 dec,17,0.55 dec,18,0.86 dec,19,2.01 dec,20,1.75 dec,21,1.04 dec,22,0.61 dec,23,0.91 dec,24,1.12 dec,25,0.55 dec,26,2.21 dec,27,2.81 dec,28,0.75 dec,29,1.97 dec,30,2.14 dec,31,0.64		stroom (opgewekte stroom (GWh))
jan	1	1,39
jan	2	0,54
jan	3	0,63
jan	4	0,46
jan	5	0,41
jan	6	0,43
jan	7	0,4
jan	8	2,52
jan	9	0,6
jan	10	2,02
jan	11	0,4
jan	12	0,86
jan	13	0,72
jan	14	0,66
jan	15	0,47
jan	16	1,54
jan	17	2,83
jan	18	2,92
jan	19	1,91
jan	20	1,09
jan	21	0,82
jan	22	2,01
jan	23	1,68
jan	24	0,41
jan	25	3,19
jan	26	1,47
jan	27	0,4
jan	28	3,9
jan	29	0,43
jan	30	0,4
jan	31	0,72
feb	1	0,58
feb	2	1,06
feb	3	2,62
feb	4	0,49
feb	5	0,47
feb	6	0,72
feb	7	2,26
feb	8	1,91
feb	9	0,43
feb	10	1,63
feb	11	3,53
feb	12	2,19
feb	13	2,22
feb	14	0,43
feb	15	3,84
feb	16	5,76
feb	17	5,57
feb	18	2,08
feb	19	3,91
feb	20	0,56
feb	21	0,45
feb	22	0,72
feb	23	3,72
feb	24	4,36
feb	25	3,8
feb	26	2,45
feb	27	6,35
feb	28	5,96
feb	29	6,29
mrt	1	1,22
mrt	2	3,25
mrt	3	4,25
mrt	4	0,74
mrt	5	3,74
mrt	6	3,44
mrt	7	4,84
mrt	8	3,63
mrt	9	4,93
mrt	10	6,34
mrt	11	4,02
mrt	12	7,3
mrt	13	7,53
mrt	14	7,61
mrt	15	1,96
mrt	16	6,54
mrt	17	7,81
mrt	18	1,09
mrt	19	1,73
mrt	20	2,32
mrt	21	1,64
mrt	22	3,02
mrt	23	3,1
mrt	24	1,59
mrt	25	2,07
mrt	26	7,77
mrt	27	4,45
mrt	28	4,46
mrt	29	4,63
mrt	30	6,06
mrt	31	3,84
apr	1	8,12
apr	2	4,1
apr	3	5,94
apr	4	4,38
apr	5	2,63
apr	6	2,72
apr	7	5,04
apr	8	5,07
apr	9	6,84
apr	10	7,41
apr	11	8,98
apr	12	6,83
apr	13	5,83
apr	14	6,9
apr	15	3,21
apr	16	5,12
apr	17	6,85
apr	18	6,44
apr	19	7,48
apr	20	9,44
apr	21	9,78
apr	22	6,86
apr	23	6,8
apr	24	7,34
apr	25	3,39
apr	26	4,97
apr	27	5,85
apr	28	6,61
apr	29	4,42
apr	30	6,18
mei	1	9,41
mei	2	8,74
mei	3	9,24
mei	4	8,99
mei	5	10,68
mei	6	10,01
mei	7	9,63
mei	8	10,29
mei	9	9,96
mei	10	4,88
mei	11	8,76
mei	12	9,63
mei	13	10,13
mei	14	6,74
mei	15	6,64
mei	16	5,99
mei	17	7,19
mei	18	5,35
mei	19	6,78
mei	20	3,46
mei	21	6,85
mei	22	2,81
mei	23	2,12
mei	24	4,29
mei	25	3,52
mei	26	7,98
mei	27	7,84
mei	28	8,41
mei	29	4,33
mei	30	3,5
mei	31	6,37
jun	1	5,72
jun	2	3,83
jun	3	5,58
jun	4	8,28
jun	5	10,22
jun	6	10,34
jun	7	9,15
jun	8	8,76
jun	9	10,06
jun	10	9,16
jun	11	5,61
jun	12	5,08
jun	13	4,53
jun	14	5,2
jun	15	5,74
jun	16	7,66
jun	17	6,03
jun	18	5,1
jun	19	7,74
jun	20	2,19
jun	21	4,88
jun	22	8,17
jun	23	6,6
jun	24	6,08
jun	25	3,72
jun	26	7,26
jun	27	3,92
jun	28	7,29
jun	29	7,02
jun	30	3,64
jul	1	2,81
jul	2	8,62
jul	3	8,67
jul	4	8,96
jul	5	4,47
jul	6	9,49
jul	7	8,46
jul	8	4,47
jul	9	7,35
jul	10	9,1
jul	11	6,4
jul	12	6,92
jul	13	5,69
jul	14	7,62
jul	15	8,76
jul	16	4,38
jul	17	8,27
jul	18	10,5
jul	19	10,48
jul	20	9,46
jul	21	9,34
jul	22	6,48
jul	23	7,23
jul	24	7,53
jul	25	5,19
jul	26	7,77
jul	27	5,47
jul	28	5,74
jul	29	5,34
jul	30	5,16
jul	31	6,54
aug	1	7,48
aug	2	3,09
aug	3	2,73
aug	4	5,65
aug	5	7,81
aug	6	7,46
aug	7	5,37
aug	8	7,21
aug	9	7,03
aug	10	8,41
aug	11	2,24
aug	12	4,26
aug	13	5,45
aug	14	6,97
aug	15	9,12
aug	16	9,12
aug	17	10,87
aug	18	10,18
aug	19	6,55
aug	20	7,66
aug	21	4,61
aug	22	3,62
aug	23	9,26
aug	24	10,01
aug	25	9,82
aug	26	8,52
aug	27	8,85
aug	28	6,54
aug	29	6,26
aug	30	9,54
aug	31	9,53
sep	1	6,96
sep	2	6,03
sep	3	6,62
sep	4	4,85
sep	5	7,36
sep	6	6,59
sep	7	9,48
sep	8	9,12
sep	9	8,28
sep	10	8,85
sep	11	4,23
sep	12	8,65
sep	13	8,49
sep	14	8,42
sep	15	8,0
sep	16	4,4
sep	17	3,94
sep	18	5,54
sep	19	4,81
sep	20	5,36
sep	21	6,95
sep	22	5,34
sep	23	7,25
sep	24	7,97
sep	25	7,2
sep	26	5,23
sep	27	8,43
sep	28	6,41
sep	29	1,71
sep	30	5,48
okt	1	4,24
okt	2	2,92
okt	3	5,76
okt	4	5,53
okt	5	8,4
okt	6	4,52
okt	7	2,72
okt	8	4,79
okt	9	5,22
okt	10	5,27
okt	11	3,19
okt	12	2,01
okt	13	2,99
okt	14	4,01
okt	15	1,71
okt	16	6,96
okt	17	3,78
okt	18	1,8
okt	19	2,98
okt	20	1,64
okt	21	3,07
okt	22	3,34
okt	23	4,51
okt	24	1,19
okt	25	1,8
okt	26	2,96
okt	27	1,82
okt	28	0,62
okt	29	4,7
okt	30	3,18
okt	31	4,87
nov	1	1,61
nov	2	3,85
nov	3	2,58
nov	4	1,84
nov	5	2,28
nov	6	2,12
nov	7	0,79
nov	8	2,26
nov	9	0,75
nov	10	0,89
nov	11	3,85
nov	12	2,32
nov	13	0,55
nov	14	0,88
nov	15	0,53
nov	16	1,49
nov	17	1,63
nov	18	1,68
nov	19	2,07
nov	20	0,75
nov	21	0,56
nov	22	2,5
nov	23	0,96
nov	24	2,52
nov	25	4,12
nov	26	2,2
nov	27	1,86
nov	28	4,23
nov	29	4,15
nov	30	1,99
dec	1	0,56
dec	2	1,47
dec	3	2,7
dec	4	3,85
dec	5	3,79
dec	6	3,25
dec	7	0,81
dec	8	1,31
dec	9	0,68
dec	10	0,61
dec	11	1,08
dec	12	0,63
dec	13	0,54
dec	14	1,21
dec	15	0,8
dec	16	1,81
dec	17	0,55
dec	18	0,86
dec	19	2,01
dec	20	1,75
dec	21	1,04
dec	22	0,61
dec	23	0,91
dec	24	1,12
dec	25	0,55
dec	26	2,21
dec	27	2,81
dec	28	0,75
dec	29	1,97
dec	30	2,14
dec	31	0,64

Zonnestroom per dag, 2016
month,day,energy jan,1,1.39 jan,2,0.54 jan,3,0.63 jan,4,0.46 jan,5,0.41 jan,6,0.43 jan,7,0.4 jan,8,2.52 jan,9,0.6 jan,10,2.02 jan,11,0.4 jan,12,0.86 jan,13,0.72 jan,14,0.66 jan,15,0.47 jan,16,1.54 jan,17,2.83 jan,18,2.92 jan,19,1.91 jan,20,1.09 jan,21,0.82 jan,22,2.01 jan,23,1.68 jan,24,0.41 jan,25,3.19 jan,26,1.47 jan,27,0.4 jan,28,3.9 jan,29,0.43 jan,30,0.4 jan,31,0.72 feb,1,0.58 feb,2,1.06 feb,3,2.62 feb,4,0.49 feb,5,0.47 feb,6,0.72 feb,7,2.26 feb,8,1.91 feb,9,0.43 feb,10,1.63 feb,11,3.53 feb,12,2.19 feb,13,2.22 feb,14,0.43 feb,15,3.84 feb,16,5.76 feb,17,5.57 feb,18,2.08 feb,19,3.91 feb,20,0.56 feb,21,0.45 feb,22,0.72 feb,23,3.72 feb,24,4.36 feb,25,3.8 feb,26,2.45 feb,27,6.35 feb,28,5.96 feb,29,6.29 mrt,1,1.22 mrt,2,3.25 mrt,3,4.25 mrt,4,0.74 mrt,5,3.74 mrt,6,3.44 mrt,7,4.84 mrt,8,3.63 mrt,9,4.93 mrt,10,6.34 mrt,11,4.02 mrt,12,7.3 mrt,13,7.53 mrt,14,7.61 mrt,15,1.96 mrt,16,6.54 mrt,17,7.81 mrt,18,1.09 mrt,19,1.73 mrt,20,2.32 mrt,21,1.64 mrt,22,3.02 mrt,23,3.1 mrt,24,1.59 mrt,25,2.07 mrt,26,7.77 mrt,27,4.45 mrt,28,4.46 mrt,29,4.63 mrt,30,6.06 mrt,31,3.84 apr,1,8.12 apr,2,4.1 apr,3,5.94 apr,4,4.38 apr,5,2.63 apr,6,2.72 apr,7,5.04 apr,8,5.07 apr,9,6.84 apr,10,7.41 apr,11,8.98 apr,12,6.83 apr,13,5.83 apr,14,6.9 apr,15,3.21 apr,16,5.12 apr,17,6.85 apr,18,6.44 apr,19,7.48 apr,20,9.44 apr,21,9.78 apr,22,6.86 apr,23,6.8 apr,24,7.34 apr,25,3.39 apr,26,4.97 apr,27,5.85 apr,28,6.61 apr,29,4.42 apr,30,6.18 mei,1,9.41 mei,2,8.74 mei,3,9.24 mei,4,8.99 mei,5,10.68 mei,6,10.01 mei,7,9.63 mei,8,10.29 mei,9,9.96 mei,10,4.88 mei,11,8.76 mei,12,9.63 mei,13,10.13 mei,14,6.74 mei,15,6.64 mei,16,5.99 mei,17,7.19 mei,18,5.35 mei,19,6.78 mei,20,3.46 mei,21,6.85 mei,22,2.81 mei,23,2.12 mei,24,4.29 mei,25,3.52 mei,26,7.98 mei,27,7.84 mei,28,8.41 mei,29,4.33 mei,30,3.5 mei,31,6.37 jun,1,5.72 jun,2,3.83 jun,3,5.58 jun,4,8.28 jun,5,10.22 jun,6,10.34 jun,7,9.15 jun,8,8.76 jun,9,10.06 jun,10,9.16 jun,11,5.61 jun,12,5.08 jun,13,4.53 jun,14,5.2 jun,15,5.74 jun,16,7.66 jun,17,6.03 jun,18,5.1 jun,19,7.74 jun,20,2.19 jun,21,4.88 jun,22,8.17 jun,23,6.6 jun,24,6.08 jun,25,3.72 jun,26,7.26 jun,27,3.92 jun,28,7.29 jun,29,7.02 jun,30,3.64 jul,1,2.81 jul,2,8.62 jul,3,8.67 jul,4,8.96 jul,5,4.47 jul,6,9.49 jul,7,8.46 jul,8,4.47 jul,9,7.35 jul,10,9.1 jul,11,6.4 jul,12,6.92 jul,13,5.69 jul,14,7.62 jul,15,8.76 jul,16,4.38 jul,17,8.27 jul,18,10.5 jul,19,10.48 jul,20,9.46 jul,21,9.34 jul,22,6.48 jul,23,7.23 jul,24,7.53 jul,25,5.19 jul,26,7.77 jul,27,5.47 jul,28,5.74 jul,29,5.34 jul,30,5.16 jul,31,6.54 aug,1,7.48 aug,2,3.09 aug,3,2.73 aug,4,5.65 aug,5,7.81 aug,6,7.46 aug,7,5.37 aug,8,7.21 aug,9,7.03 aug,10,8.41 aug,11,2.24 aug,12,4.26 aug,13,5.45 aug,14,6.97 aug,15,9.12 aug,16,9.12 aug,17,10.87 aug,18,10.18 aug,19,6.55 aug,20,7.66 aug,21,4.61 aug,22,3.62 aug,23,9.26 aug,24,10.01 aug,25,9.82 aug,26,8.52 aug,27,8.85 aug,28,6.54 aug,29,6.26 aug,30,9.54 aug,31,9.53 sep,1,6.96 sep,2,6.03 sep,3,6.62 sep,4,4.85 sep,5,7.36 sep,6,6.59 sep,7,9.48 sep,8,9.12 sep,9,8.28 sep,10,8.85 sep,11,4.23 sep,12,8.65 sep,13,8.49 sep,14,8.42 sep,15,8.0 sep,16,4.4 sep,17,3.94 sep,18,5.54 sep,19,4.81 sep,20,5.36 sep,21,6.95 sep,22,5.34 sep,23,7.25 sep,24,7.97 sep,25,7.2 sep,26,5.23 sep,27,8.43 sep,28,6.41 sep,29,1.71 sep,30,5.48 okt,1,4.24 okt,2,2.92 okt,3,5.76 okt,4,5.53 okt,5,8.4 okt,6,4.52 okt,7,2.72 okt,8,4.79 okt,9,5.22 okt,10,5.27 okt,11,3.19 okt,12,2.01 okt,13,2.99 okt,14,4.01 okt,15,1.71 okt,16,6.96 okt,17,3.78 okt,18,1.8 okt,19,2.98 okt,20,1.64 okt,21,3.07 okt,22,3.34 okt,23,4.51 okt,24,1.19 okt,25,1.8 okt,26,2.96 okt,27,1.82 okt,28,0.62 okt,29,4.7 okt,30,3.18 okt,31,4.87 nov,1,1.61 nov,2,3.85 nov,3,2.58 nov,4,1.84 nov,5,2.28 nov,6,2.12 nov,7,0.79 nov,8,2.26 nov,9,0.75 nov,10,0.89 nov,11,3.85 nov,12,2.32 nov,13,0.55 nov,14,0.88 nov,15,0.53 nov,16,1.49 nov,17,1.63 nov,18,1.68 nov,19,2.07 nov,20,0.75 nov,21,0.56 nov,22,2.5 nov,23,0.96 nov,24,2.52 nov,25,4.12 nov,26,2.2 nov,27,1.86 nov,28,4.23 nov,29,4.15 nov,30,1.99 dec,1,0.56 dec,2,1.47 dec,3,2.7 dec,4,3.85 dec,5,3.79 dec,6,3.25 dec,7,0.81 dec,8,1.31 dec,9,0.68 dec,10,0.61 dec,11,1.08 dec,12,0.63 dec,13,0.54 dec,14,1.21 dec,15,0.8 dec,16,1.81 dec,17,0.55 dec,18,0.86 dec,19,2.01 dec,20,1.75 dec,21,1.04 dec,22,0.61 dec,23,0.91 dec,24,1.12 dec,25,0.55 dec,26,2.21 dec,27,2.81 dec,28,0.75 dec,29,1.97 dec,30,2.14 dec,31,0.64		stroom (opgewekte stroom (GWh))
jan	1	1,39
jan	2	0,54
jan	3	0,63
jan	4	0,46
jan	5	0,41
jan	6	0,43
jan	7	0,4
jan	8	2,52
jan	9	0,6
jan	10	2,02
jan	11	0,4
jan	12	0,86
jan	13	0,72
jan	14	0,66
jan	15	0,47
jan	16	1,54
jan	17	2,83
jan	18	2,92
jan	19	1,91
jan	20	1,09
jan	21	0,82
jan	22	2,01
jan	23	1,68
jan	24	0,41
jan	25	3,19
jan	26	1,47
jan	27	0,4
jan	28	3,9
jan	29	0,43
jan	30	0,4
jan	31	0,72
feb	1	0,58
feb	2	1,06
feb	3	2,62
feb	4	0,49
feb	5	0,47
feb	6	0,72
feb	7	2,26
feb	8	1,91
feb	9	0,43
feb	10	1,63
feb	11	3,53
feb	12	2,19
feb	13	2,22
feb	14	0,43
feb	15	3,84
feb	16	5,76
feb	17	5,57
feb	18	2,08
feb	19	3,91
feb	20	0,56
feb	21	0,45
feb	22	0,72
feb	23	3,72
feb	24	4,36
feb	25	3,8
feb	26	2,45
feb	27	6,35
feb	28	5,96
feb	29	6,29
mrt	1	1,22
mrt	2	3,25
mrt	3	4,25
mrt	4	0,74
mrt	5	3,74
mrt	6	3,44
mrt	7	4,84
mrt	8	3,63
mrt	9	4,93
mrt	10	6,34
mrt	11	4,02
mrt	12	7,3
mrt	13	7,53
mrt	14	7,61
mrt	15	1,96
mrt	16	6,54
mrt	17	7,81
mrt	18	1,09
mrt	19	1,73
mrt	20	2,32
mrt	21	1,64
mrt	22	3,02
mrt	23	3,1
mrt	24	1,59
mrt	25	2,07
mrt	26	7,77
mrt	27	4,45
mrt	28	4,46
mrt	29	4,63
mrt	30	6,06
mrt	31	3,84
apr	1	8,12
apr	2	4,1
apr	3	5,94
apr	4	4,38
apr	5	2,63
apr	6	2,72
apr	7	5,04
apr	8	5,07
apr	9	6,84
apr	10	7,41
apr	11	8,98
apr	12	6,83
apr	13	5,83
apr	14	6,9
apr	15	3,21
apr	16	5,12
apr	17	6,85
apr	18	6,44
apr	19	7,48
apr	20	9,44
apr	21	9,78
apr	22	6,86
apr	23	6,8
apr	24	7,34
apr	25	3,39
apr	26	4,97
apr	27	5,85
apr	28	6,61
apr	29	4,42
apr	30	6,18
mei	1	9,41
mei	2	8,74
mei	3	9,24
mei	4	8,99
mei	5	10,68
mei	6	10,01
mei	7	9,63
mei	8	10,29
mei	9	9,96
mei	10	4,88
mei	11	8,76
mei	12	9,63
mei	13	10,13
mei	14	6,74
mei	15	6,64
mei	16	5,99
mei	17	7,19
mei	18	5,35
mei	19	6,78
mei	20	3,46
mei	21	6,85
mei	22	2,81
mei	23	2,12
mei	24	4,29
mei	25	3,52
mei	26	7,98
mei	27	7,84
mei	28	8,41
mei	29	4,33
mei	30	3,5
mei	31	6,37
jun	1	5,72
jun	2	3,83
jun	3	5,58
jun	4	8,28
jun	5	10,22
jun	6	10,34
jun	7	9,15
jun	8	8,76
jun	9	10,06
jun	10	9,16
jun	11	5,61
jun	12	5,08
jun	13	4,53
jun	14	5,2
jun	15	5,74
jun	16	7,66
jun	17	6,03
jun	18	5,1
jun	19	7,74
jun	20	2,19
jun	21	4,88
jun	22	8,17
jun	23	6,6
jun	24	6,08
jun	25	3,72
jun	26	7,26
jun	27	3,92
jun	28	7,29
jun	29	7,02
jun	30	3,64
jul	1	2,81
jul	2	8,62
jul	3	8,67
jul	4	8,96
jul	5	4,47
jul	6	9,49
jul	7	8,46
jul	8	4,47
jul	9	7,35
jul	10	9,1
jul	11	6,4
jul	12	6,92
jul	13	5,69
jul	14	7,62
jul	15	8,76
jul	16	4,38
jul	17	8,27
jul	18	10,5
jul	19	10,48
jul	20	9,46
jul	21	9,34
jul	22	6,48
jul	23	7,23
jul	24	7,53
jul	25	5,19
jul	26	7,77
jul	27	5,47
jul	28	5,74
jul	29	5,34
jul	30	5,16
jul	31	6,54
aug	1	7,48
aug	2	3,09
aug	3	2,73
aug	4	5,65
aug	5	7,81
aug	6	7,46
aug	7	5,37
aug	8	7,21
aug	9	7,03
aug	10	8,41
aug	11	2,24
aug	12	4,26
aug	13	5,45
aug	14	6,97
aug	15	9,12
aug	16	9,12
aug	17	10,87
aug	18	10,18
aug	19	6,55
aug	20	7,66
aug	21	4,61
aug	22	3,62
aug	23	9,26
aug	24	10,01
aug	25	9,82
aug	26	8,52
aug	27	8,85
aug	28	6,54
aug	29	6,26
aug	30	9,54
aug	31	9,53
sep	1	6,96
sep	2	6,03
sep	3	6,62
sep	4	4,85
sep	5	7,36
sep	6	6,59
sep	7	9,48
sep	8	9,12
sep	9	8,28
sep	10	8,85
sep	11	4,23
sep	12	8,65
sep	13	8,49
sep	14	8,42
sep	15	8,0
sep	16	4,4
sep	17	3,94
sep	18	5,54
sep	19	4,81
sep	20	5,36
sep	21	6,95
sep	22	5,34
sep	23	7,25
sep	24	7,97
sep	25	7,2
sep	26	5,23
sep	27	8,43
sep	28	6,41
sep	29	1,71
sep	30	5,48
okt	1	4,24
okt	2	2,92
okt	3	5,76
okt	4	5,53
okt	5	8,4
okt	6	4,52
okt	7	2,72
okt	8	4,79
okt	9	5,22
okt	10	5,27
okt	11	3,19
okt	12	2,01
okt	13	2,99
okt	14	4,01
okt	15	1,71
okt	16	6,96
okt	17	3,78
okt	18	1,8
okt	19	2,98
okt	20	1,64
okt	21	3,07
okt	22	3,34
okt	23	4,51
okt	24	1,19
okt	25	1,8
okt	26	2,96
okt	27	1,82
okt	28	0,62
okt	29	4,7
okt	30	3,18
okt	31	4,87
nov	1	1,61
nov	2	3,85
nov	3	2,58
nov	4	1,84
nov	5	2,28
nov	6	2,12
nov	7	0,79
nov	8	2,26
nov	9	0,75
nov	10	0,89
nov	11	3,85
nov	12	2,32
nov	13	0,55
nov	14	0,88
nov	15	0,53
nov	16	1,49
nov	17	1,63
nov	18	1,68
nov	19	2,07
nov	20	0,75
nov	21	0,56
nov	22	2,5
nov	23	0,96
nov	24	2,52
nov	25	4,12
nov	26	2,2
nov	27	1,86
nov	28	4,23
nov	29	4,15
nov	30	1,99
dec	1	0,56
dec	2	1,47
dec	3	2,7
dec	4	3,85
dec	5	3,79
dec	6	3,25
dec	7	0,81
dec	8	1,31
dec	9	0,68
dec	10	0,61
dec	11	1,08
dec	12	0,63
dec	13	0,54
dec	14	1,21
dec	15	0,8
dec	16	1,81
dec	17	0,55
dec	18	0,86
dec	19	2,01
dec	20	1,75
dec	21	1,04
dec	22	0,61
dec	23	0,91
dec	24	1,12
dec	25	0,55
dec	26	2,21
dec	27	2,81
dec	28	0,75
dec	29	1,97
dec	30	2,14
dec	31	0,64

Het is goed om te beseffen dat deze grafiek de opbrengst van zonnestroom in absolute waarden (GWh) toont. Het totale aantal geïnstalleerde zonnepanelen in Nederland groeit echter over de tijd.

Zonnestroom per dag en regio

Om een schatting per regio te verkrijgen is de schatting van de opgewekte zonnestroom in Nederland per dag vertaald naar een schatting per gemeente per dag. Dit is gedaan door de lokale straling te vergelijken met de gemiddelde landelijke straling en de opbrengst proportioneel te verdelen over de gemeenten. Onderstaande figuren tonen de resultaten voor 2016 en 2017. Te zien is dat in beide jaren Zeeland een relatief hogere opbrengstfactor (opgewekte energie per eenheid vermogen) heeft en Noordoost Groningen een lagere.

Kaart specifieke opbrengst per gemeente, 2016

Kaart specifieke opbrengst per gemeente, 2016

Kaart specifieke opbrengst per gemeente, 2017

Op dezelfde manier is het mogelijk de zonnestroomopbrengst per dag en per regio te schatten. Deze opbrengsten worden getoond in twee verschillende visualisaties, de eerste voor alle dagen van 2016, de tweede voor één dag van elke week in dat jaar. Ook hieruit is te zien dat de opbrengst per dag sterk varieert en bovendien op sommige dagen ook per regio sterk verschilt.
Deze twee visualisaties zijn te zien op deze pagina

Privacy

De stralingsdata bevat geen tot personen of bedrijven te herleiden gegevens. De metingen van pvoutput zijn op gridniveau gekoppeld aan de stralingsdata voor het afleiden van een waarschijnlijkheidsfunctie per tijd en regio. De gegevens van zonnestroominstallaties worden alleen op geaggregeerd niveau gepubliceerd en zijn niet te herleiden tot individuele installaties.

Uw mening

Deze methode kan nog verder worden doorontwikkeld en toegepast op andere, soortgelijke gegevens. Daarom wil het CBS graag uw mening weten. Heeft u suggesties? Laat het ons weten via het onderstaande formulier.