Toegevoegde waarde van toerisme in 2021 licht hersteld

Strand van Scheveningen
© CBS / Alrik Swagerman
De toegevoegde waarde van de toeristische sector is in 2021 met 13,1 procent gegroeid ten opzichte van een jaar eerder (voor prijsveranderingen gecorrigeerd) en bedroeg 19 miljard euro. Hiermee herstelde de sector gedeeltelijk van de sterke daling in 2020. Zowel de bestedingen van Nederlandse als die van buitenlandse toeristen herstelden in 2021 slechts licht. Dit schrijft het CBS in het artikel 'Toerisme in 2021 licht hersteld' op basis van onderzoek voor het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.

Toegevoegde waarde toerisme (in basisprijzen), lopende prijzen
 Toegevoegde waarde toerisme (mld euro, % bbp)Aandeel van toerisme in bbp (mld euro, % bbp)
201018,1033,2
201118,6183,2
201219,4453,3
201320,3783,4
201422,3053,7
201524,5414
201626,4934,2
201728,4284,3
201830,274,4
201931,8414,4
202016,5472,3
202119,0642,5

Doordat de toegevoegde waarde van de toeristische sector in 2021 sterker groeide dan de gehele Nederlandse economie, nam het aandeel van het toerisme in de Nederlandse economie licht toe, van 2,3 naar 2,5 procent. In 2019 bedroeg dit aandeel nog 4,4 procent. De toegevoegde waarde groeide echter niet in alle bedrijfstakken binnen het toerisme. Vooral de op het toerisme gerichte delen van de horeca en de luchtvaart, reisbureaus en reisbemiddeling lieten in 2021 een sterk herstel zien. Bij de kunst en cultuur zakte de toegevoegde waarde echter nog verder terug dan in 2020, het eerste coronajaar.

Vooral binnenlands toerisme

In 2021 hebben binnenlandse en buitenlandse toeristen samen 5,7 miljard euro meer besteed dan in 2020, maar nog steeds 31,9 miljard euro minder dan in 2019. Het gedeeltelijke herstel kwam vooral door het binnenlands toerisme. Dit omvat zowel de toeristische bestedingen van Nederlanders in eigen land, als buitenlandse reizen die Nederlanders boekten bij Nederlandse bedrijven. Ook waren er meer inkomsten uit inkomend toerisme.

Het herstel van de toeristische sector ging gelijk op met de versoepelingen van de coronamaatregelen. Gedurende de eerste maanden van 2021 was er nog sprake van een strenge lockdown, maar in de loop van 2021 werden de maatregelen om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan versoepeld.

In 2020 waren de toeristische bestedingen, voor prijsveranderingen gecorrigeerd, met 42,2 procent gedaald ten opzichte van 2019, waardoor de groei van de tien jaar daarvoor in korte tijd was kwijtgeraakt. Ondanks het gedeeltelijke herstel met 6,0 procent lagen de toeristische bestedingen ook in 2021 nog onder het niveau van 2010, ook na correctie voor prijsveranderingen.

Toeristische bestedingen in de Nederlandse economie, lopende prijzen
JarenBinnenlands toerisme (mld euro)Inkomend toerisme (mld euro)Duurzame goederen en overige bestedingen (mld euro)
201041,81714,9002,799
201143,86915,5692,799
201244,65817,2392,795
201344,28418,9862,768
201445,52121,1212,799
201546,69123,9572,864
201647,37426,5682,901
201749,15330,0402,994
201851,17332,2293,051
201952,92434,7293,161
202034,18215,7443,326
202137,76517,8193,345

17,8 miljard euro uit inkomend toerisme

In 2021 bedroegen de bestedingen van inkomende (buitenlandse) toeristen 17,8 miljard euro. Dit betreft bestedingen van buitenlandse toeristen die daadwerkelijk naar Nederland komen, maar ook bestedingen van buitenlandse toeristen die gebruikmaken van Nederlandse bedrijven voor toerisme buiten Nederland. Er was weliswaar een groei van 2,1 miljard euro ten opzichte van 2020, maar de inkomsten lagen ook in 2021 nog ver onder het pre-coronaniveau. In 2019 besteedden buitenlandse toeristen nog 34,7 miljard euro in de Nederlandse economie, bijna twee keer zo veel als in 2021. Het aandeel van buitenlandse toeristen in de totale toeristische bestedingen in de Nederlandse economie was in 2020 29,6 procent en in 2021 30,2 procent. Van 2010 tot en met 2019 was dit aandeel opgelopen van 25,0 procent naar 38,2 procent.

Nederlandse toeristische bestedingen in het buitenland iets hersteld

Nederlanders gingen in 2021 net als in 2020 beduidend minder voor toerisme naar het buitenland dan voor de coronapandemie. In 2020 en 2021 waren er diverse maatregelen waardoor reizen naar het buitenland beperkt mogelijk was. De bestedingen door Nederlanders aan toerisme buiten de Nederlandse economie bedroegen 7,5 miljard euro in 2021. Gecorrigeerd voor prijsveranderingen is dat 60,4 procent onder het niveau van 2019.

Toeristische bestedingen Nederlanders in het buitenland, lopende prijzen
JarenTotaal uitgaand toerisme (mld euro)
201014,579
201114,923
201215,481
201315,753
201415,398
201515,746
201615,769
201716,985
201817,004
201917,584
20205,520
20217,451

Werkgelegenheid in toerisme verder gedaald

Terwijl de toegevoegde waarde en de bestedingen na de forse daling in het eerste coronajaar weer toenamen, zette de daling van de toeristische werkgelegenheid in 2021 door. In 2021 nam het aantal arbeidsjaren in het toerisme met 4,3 procent af. De daling trad vooral op bij de horeca, luchtvaart, reisbureaus en reisbemiddeling. Door de steunmaatregelen van de overheid daalde de werkgelegenheid in 2020 veel minder dan de toeristische bestedingen en toegevoegde waarde. Een gedeelte van het personeel dat in 2020 met loonsteun in dienst bleef, vertrok in 2021 mogelijk alsnog waardoor de toeristische werkgelegenheid verder daalde.

Werkgelegenheid toerismesector
JaarWerkzame personen (x 1 000)Arbeidsjaren (x 1 000)
2010550384
2011567392
2012575395
2013581400
2014604413
2015616423
2016632438
2017656459
2018668479
2019692496
2020580419
2021552401