Doodsoorzaken

In dit nieuwsbericht is het aantal overledenen naar doodsoorzaken in 2020 gebaseerd op de ontvangen doodsoorzaakverklaringen van een schouwarts. Voor 2020 betreft het voorlopige cijfers. Van 98 procent van de overledenen in 2020 is de doodsoorzaakverklaring ontvangen en verwerkt.
Met doodsoorzaak wordt de onderliggende doodsoorzaak bedoeld. De onderliggende doodsoorzaak is (a) de ziekte of het letsel dat aanleiding heeft gegeven tot de reeks van gebeurtenissen die rechtstreeks tot de dood hebben geleid, of (b) de omstandigheden van het ongeval of geweld waarin het fatale letsel werd veroorzaakt.

Nieuwvormingen
Met de sterfte aan nieuwvormingen wordt bedoeld het totale aantal overlijdensgevallen aan kwaadaardige nieuwvormingen (kanker) en niet-kwaadaardige nieuwvormingen geclassificeerd in C00-C97 en D00-D48 codes van de ICD-10. Ongeveer 96 procent is een kwaadaardige nieuwvorming (kanker).

Ziekten van hart- en vaatstelsel
Met de sterfte aan ziekten van hart- en vaatstelsel wordt bedoeld alle overlijdensgevallen
geclassificeerd in I00-I99 codes van de ICD-10.

Psychische stoornissen en ziekten van zenuwstelsel en zintuigen
Met de sterfte aan psychische stoornissen en ziekten van zenuwstelsel en zintuigen wordt bedoeld alle overlijdensgevallen geclassificeerd in F00-F99 en G00-H95 codes van de ICD-10.

Ziekten van de ademhalingsorganen
Met de sterfte aan ziekten van de ademhalingsorganen wordt bedoeld alle overlijdensgevallen geclassificeerd in J00-J99 codes van de ICD-10.

Niet-natuurlijke doodsoorzaken
Met de sterfte aan niet-natuurlijke doodsoorzaken wordt bedoeld alle overlijdensgevallen door moord en doodslag, zelfdoding en ongevallen geclassificeerd in V01-Y89 codes van de ICD-10.

Zelfdoding
Met de sterfte door zelfdoding wordt bedoeld dat het slachtoffer zelf een handeling heeft verricht met als uitdrukkelijk doel zich van het leven te beroven. Deze overlijdensgevallen zijn geclassificeerd in X60-X84 codes van de ICD-10.

Verkeersdoden
Bij een verkeersdode is sprake van een weggebruiker die is overleden ten gevolge van een plotseling optredende gebeurtenis op de openbare weg op Nederlands grondgebied, verband houdend met het verkeer, waarbij ten minste één rijdend voertuig betrokken was. Het slachtoffer is binnen 30 dagen na het ongeluk overleden.

Accidentele val
Een accidentele val is een ongeval waarbij een persoon onopzettelijk valt, struikelt of uitglijdt. Deze overlijdensgevallen zijn geclassificeerd in W00-W19 en X59 codes van de ICD-10.

COVID-19
Voor COVID-19 (Corona Virus ziekte 2019) zijn nieuwe codes uitgegeven.

Classificatie en codering COVID-19 volgens richtlijnen WHO

Nieuwe ICD-10-codes voor COVID-19:

  • U07.1 COVID-19, virus geïdentificeerd
  • U07.2 COVID-19, virus niet geïdentificeerd
  •  Klinisch-epidemiologisch gediagnosticeerde COVID-19
  • Waarschijnlijk COVID-19
  • Vermoedelijke COVID-19

Hoewel beide categorieën, U07.1 (COVID-19, virus geïdentificeerd) en U07.2 (COVID-19, virus niet geïdentificeerd), geschikt zijn voor doodsoorzaakcodering, wordt erkend dat in veel landen de laboratoriumbevestiging van COVID-19 níét wordt vermeld op het doodsoorzaakformulier. Bij gebrek aan dit detail wordt aanbevolen, alleen voor gebruik in de doodsoorzaakregistratie, om COVID-19 voorlopig te coderen als U07.1, tenzij dit wordt vermeld als ‘waarschijnlijk’ of ‘vermoedelijk’. In dat geval wordt de doodsoorzaak gecodeerd als U07.2.

Definitie overlijden aan COVID-19
Om COVID-19-sterfte goed in kaart te brengen wordt voor statistische doeleinden een overlijden als gevolg van COVID-19 gedefinieerd als een overlijden aan een klinisch compatibele ziekte, in het geval van bevestigde of vermoedelijke/waarschijnlijke COVID-19, tenzij er een duidelijke andere doodsoorzaak is die niet gerelateerd kan zijn aan COVID-19 (bijvoorbeeld lichamelijk letsel door een ongeluk). Er mag geen periode van volledig herstel van COVID-19 zijn tussen ziekte en overlijden.