In 2020 grootste cao-loonstijging in twaalf jaar

Landelijke staking in de zorg
© Hollandse Hoogte / Sabine Joosten
De cao-lonen zijn in 2020 gestegen met 3,0 procent. De laatste keer dat de cao-lonen harder stegen was in 2008, toen de toename 3,3 procent bedroeg. Vanaf de eerste helft van 2017, toen de cao-loonstijging 1,3 procent was, is het percentage opgelopen tot 3,0 in het eerste en derde kwartaal van 2020. In het vierde kwartaal lag de cao-loonstijging iets lager, namelijk 2,9 procent. Dit meldt het CBS op grond van voorlopige cijfers.

Ondanks de coronacrisis is de cao-loonstijging in jaren niet zo hoog geweest als in 2020. Daarbij speelt vooral mee dat voor bijna drie kwart van de cao’s in maart van dit jaar (toen de eerste lockdown begon) al een akkoord was afgesloten over heel 2020.

Cao-lonen per uur, inclusief bijzondere beloningen
JaarKwartaalCao-lonen per uur inclusief bijzondere beloningen (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
20101e kwartaal1,5
20102e kwartaal1,2
20103e kwartaal1,2
20104e kwartaal1,2
20111e kwartaal0,9
20112e kwartaal1,0
20113e kwartaal1,2
20114e kwartaal1,3
20121e kwartaal1,3
20122e kwartaal1,4
20123e kwartaal1,5
20124e kwartaal1,5
20131e kwartaal1,4
20132e kwartaal1,2
20133e kwartaal1,0
20134e kwartaal0,9
20141e kwartaal0,9
20142e kwartaal0,9
20143e kwartaal0,9
20144e kwartaal1,0
20151e kwartaal1,3
20152e kwartaal1,4
20153e kwartaal1,4
20154e kwartaal1,5
20161e kwartaal1,8
20162e kwartaal1,8
20163e kwartaal2,0
20164e kwartaal1,8
20171e kwartaal1,3
20172e kwartaal1,3
20173e kwartaal1,4
20174e kwartaal1,5
20181e kwartaal1,8
20182e kwartaal1,8
20183e kwartaal2,1
20184e kwartaal2,2
20191e kwartaal2,3
20192e kwartaal2,6
20193e kwartaal2,7
20194e kwartaal2,8
2020*1e kwartaal3,0
2020*2e kwartaal2,8
2020*3e kwartaal3,0
2020*4e kwartaal2,9
*voorlopige cijfers

Cao-lonen stijgen meer dan consumentenprijzen

Het jaarcijfer van de consumentenprijzen is nog niet bekend, maar in de eerste elf maanden van 2020 lagen deze gemiddeld 1,3 procent hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder. De cao-lonen zijn volgens de voorlopige cijfers dus ongeveer 1,7 procentpunt meer gestegen dan de consumentenprijzen. Dat verschil is vergelijkbaar met dat van 2009 en aanzienlijk groter dan in de laatste drie jaar.

Het jaarcijfer van de consumentenprijzen wordt op 12 januari bekend.

Cao-lonen en consumentenprijzen
JarenCao-lonen per uur, incl. bijzondere beloningen (% verandering t.o.v. een jaar eerder)Consumentenprijzen (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
20092,81,2
20101,31,3
20111,12,3
20121,42,5
20131,22,5
20140,91,0
20151,40,6
20161,80,3
20171,41,4
20182,11,7
20192,52,6
2020*3,01,3
*voorlopige cijfers, consumentenprijzen t/m november

Cao-sector overheid meest gestegen

Van alle drie de cao-sectoren zijn in 2020 de cao-lonen bij de overheid het meest gestegen (3,2 procent). Bij de gesubsidieerde instellingen stegen de lonen met 2,7 procent in dezelfde periode het minst. Het was de enige sector waar de stijging minder was dan in 2019. Bij de particuliere bedrijven was het verschil met vorig jaar het grootst.

Cao-lonen per uur, inclusief bijzondere beloningen
Sectoren2020* (% verandering t.o.v. een jaar eerder)2019 (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Overheid3,22,9
Particuliere bedrijven3,02,4
Gesubsidieerde instellingen2,72,8
*voorlopige cijfers
 

Industrie aan top

De werknemers in de bedrijfstak industrie hadden in 2020 de grootste cao-loonstijging (3,8 procent). Dit komt voornamelijk door de loonsverhogingen in de twee metaalcao’s. De loonstijging was het laagst in de bedrijfstak landbouw, bosbouw en visserij (1,8 procent). Deze uitkomst is gebaseerd op slechts 44 procent van de afgesloten cao’s. Voor de cao’s open teelten en glastuinbouw is voor 2020 nog geen definitief cao-akkoord bereikt. In 2019 namen de lonen het minst toe in de bedrijfstak informatie en communicatie (1,4 procent).

Cao-loonstijging per bedrijfstak
Bedrijfstakken2020* (% verandering t.o.v. een jaar eerder)2019 (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
Industrie3,82,8
Bouwnijverheid3,72,6
Horeca3,63,1
Waterbedrijven en afvalbeheer3,53,1
Onderwijs3,22,9
Verhuur en handel van onroerend goed3,12,8
Verhuur en overige zakelijke diensten3,12,4
Openbaar bestuur en overheidsdiensten3,12,9
Totaal32,5
Overige dienstverlening2,92,4
Gezondheids- en welzijnszorg2,83,1
Energievoorziening2,71,8
Informatie en communicatie2,71,4
Specialistische zakelijke diensten2,72,2
Cultuur, sport en recreatie2,72,2
Handel2,62,3
Financiële dienstverlening2,41,8
Vervoer en opslag1,92,4
Landbouw, bosbouw en visserij1,82,1
*voorlopige cijfers
 

Contractuele loonkosten 3,1 procent gestegen

De contractuele loonkosten, de cao-lonen plus werkgeverspremies, stegen met 3,1 procent in 2020. Hiermee ligt de ontwikkeling van de contractuele loonkosten net iets boven die van de cao-lonen. In 2020 werd de WAO/WIA-(basis)-premie verhoogd, maar de bijdrage werkgeversheffing Zorgverzekeringswet (ZVW) daalde. De werkgeverspremie pensioen is per saldo licht gestegen.

Cao-lonen en contractuele loonkosten
JaarKwartaalCao-lonen per uur inclusief bijzondere beloningen (% verandering t.o.v. een jaar eerder)Contractuele loonkosten per uur (% verandering t.o.v. een jaar eerder)
2015eerste kwartaal1,30,5
2015tweede kwartaal1,40,6
2015derde kwartaal1,40,6
2015vierde kwartaal1,50,7
2016eerste kwartaal1,82
2016tweede kwartaal1,82
2016derde kwartaal22,1
2016vierde kwartaal1,81,9
2017eerste kwartaal1,31,7
2017tweede kwartaal1,31,7
2017derde kwartaal1,41,9
2017vierde kwartaal1,52
2018eerste kwartaal1,82,3
2018tweede kwartaal1,82,3
2018derde kwartaal2,12,6
2018vierde kwartaal2,22,7
2019eerste kwartaal2,32,8
2019tweede kwartaal2,63,2
2019derde kwartaal2,73,1
2019vierde kwartaal2,83,2
2020*eerste kwartaal33,1
2020*tweede kwartaal2,82,9
2020*derde kwartaal33,2
2020*vierde kwartaal2,93
*voorlopige cijfers

De voorlopige cijfers over 2020 zijn gebaseerd op 93 procent van de cao’s waaruit de statistiek is opgebouwd.

Bronnen

Relevante links