Tweede generatie emigreert vaker, maar komt ook vaak terug

Ongeveer één op de drie in Nederland geboren emigranten behoort tot de tweede generatie. Terwijl de tweede generatie in de totale Nederlandse bevolking een veel kleiner deel uitmaakt (11 procent in 2017). Voor het onderzoek ‘Emigratie van de tweede generatie’ bracht het CBS de emigratiepatronen van 1995 tot en met 2017 in kaart van personen met een tweede generatie migratieachtergrond. Het gaat om mensen die tussen 1980 en 1999 in Nederland zijn geboren.

Somalische tweede generatie emigreert het vaakst

Binnen de tweede generatie vertrokken personen met een Somalische migratieachtergrond met 80 procent het vaakst uit Nederland. Onder personen met een Surinaamse migratieachtergrond lag dit met een aandeel van ruim 10 procent het laagst. Personen met een Nederlandse achtergrond emigreerden nog minder; 6 procent emigreerde tussen 1995 en 2017 uit Nederland.

Turkse, Marokkaanse en Surinaamse tweede generatie vertrekt vooral na 18e levensjaar

Er bestaan grote verschillen naar migratieachtergrond in de leeftijd waarop de tweede generatie emigreert. Zo emigreerde 96 procent van de Somalische tweede generatie voor het 18e levensjaar. De Marokkaanse en Surinaamse tweede generatie emigreerde juist relatief vaak wanneer zij 18 jaar of ouder waren, beide groepen ongeveer 70 procent. Dit wijst erop dat emigratie voor hen vaker een eigen beslissing is, en niet de keuze van hun ouders.

Buurlanden populair onder volwassenen

Er wordt vaak aangenomen dat de tweede generatie Nederland verlaat voor het herkomstland van hun ouders. Afgezien van personen met een Somalische of Chinese achtergrond, blijkt dit vooral het geval bij emigranten die als kind met hun ouders emigreren; minstens de helft van de emigraties als kind heeft het geboorteland van de ouders als bestemming. Voor de Antilliaanse en Turkse tweede generatie is dit zelfs in meer dan 80 procent van de emigraties het geval.

Volwassen emigranten van de tweede generatie vertrekken vaker naar andere landen, waarbij met name onze buurlanden populaire bestemmingen zijn. Ongeveer 80 procent van alle emigraties van de Marokkaanse en Surinaamse tweede generatie met een bekende bestemming heeft een andere bestemming dan het geboorteland van de ouders. Het land van bestemming is voor deze groepen relatief vaak onbekend. Het is dus mogelijk dat het aandeel emigraties naar het herkomstland van de ouders in werkelijkheid hoger ligt.

Emigratie in meeste gevallen tijdelijk

Vaak is emigratie niet definitief. Van alle groepen uit de onderzoekspopulatie keert ten minste de helft van de volwassen tweede generatie binnen 6 jaar terug naar Nederland. Personen met een Surinaamse of Marokkaanse migratieachtergrond keren het snelst terug. Binnen deze twee groepen woont meer dan 80 procent 6 jaar na vertrek weer in Nederland. Personen van de tweede generatie met een Britse of Belgische migratieachtergrond komen het minst snel terug.

Net als personen met een Nederlandse achtergrond is de tweede generatie geboren en al dan niet gedeeltelijk opgegroeid in Nederland. Deze connectie met Nederland verklaart mogelijk waarom emigratie van de tweede generatie, net als bij personen met een Nederlandse achtergrond, vaak tijdelijk is.