Van alle stellen hebben mannenkoppels hoogste inkomen

twee vrouwen (lesbisch) die arm om arm met elkaar lopen
© CBS / Nikki van Toorn
Van alle geregistreerd samenwonende stellen (inclusief gehuwden) hebben mannenkoppels het hoogste gezamenlijke inkomen uit werk of onderneming, het zogeheten primaire inkomen. Hun gemiddelde bruto-jaarinkomen is 15 duizend euro hoger dan dat van heterostellen. De inkomens van vrouwenkoppels en heterostellen zijn vrijwel gelijk. Dit meldt het CBS op basis van een nieuwe analyse.

[video: https://www.cbs.nlnl-nl/video/248488ea257f4fb1bb3d8a44047b2061]

Twee samenwonende mannen verdienen gemiddeld bijna 108 duizend euro per jaar. Een man en een vrouw ruim 92 duizend en twee vrouwen 91 duizend. In het onderzoek zijn alleen stellen meegenomen waarvan de oudste partner de AOW-leeftijd nog niet heeft bereikt. De stellen in het onderzoek zijn na 2001 getrouwd of een geregistreerd partnerschap aangegaan. In dat jaar is het homohuwelijk ingevoerd.

Som van primair inkomen van beide partners, 20171)2)
 Inkomen (x 1 000 euro)
Man en vrouw92
Twee mannen108
Twee vrouwen91
1) Uitgezonderd gevallen waarbij de som van de primaire inkomens nul is. 2) Leeftijd oudste partner tot de AOW-leeftijd.

Zowel binnen hetero- als homostellen is er vaak sprake van een ongelijke inkomensverdeling in het huishouden, waarbij één persoon duidelijk meer verdient dan de partner (oftewel minstens twee derde van de som van beide primaire inkomens). Een ongelijke inkomensverdeling geldt voor 59 procent van de man-vrouwparen, 50 procent van de mannenparen en 44 procent van de vrouwenparen. Onder heteroparen met een ongelijke inkomensverdeling is de meestverdienende partner in 86 procent van de gevallen man.

Verschil primair inkomen met dat van partner1)2), 2017
   Beduidend lager (%)Gelijkwaardig (%)Beduidend hoger (%)
HeteropaarMan84151
HeteropaarVrouw51418
HomopaarMan255025
HomopaarVrouw225622
1) Uitgezonderd gevallen waarbij de som van de primaire inkomens nul is. 2) Beide partners beneden de AOW-leeftijd.

Partners werken vaak niet evenveel

De scheve inkomensverdeling binnen stellen weerspiegelt de situatie, waarbij één van de partners vaak meer werkt dan de ander. Onder werknemers geldt dat mannen die meer uren werken dan hun partner gemiddeld 1 700 uur werken, en vrouwen 1 600 uur. Bij de kortst werkende partner (inclusief niet werkenden) loopt de werkduur iets meer uiteen: homomannen werken gemiddeld 1 200 uur, heteromannen en lesbische vrouwen 1 100 uur en heterovrouwen 900 uur.
Mannen met een man als partner hebben gemiddeld een lager inkomen uit werk of onderneming dan mannen met een vrouw. Bij vrouwen is dit omgekeerd: lesbische vrouwen hebben gemiddeld een hoger inkomen dan heteroseksuele vrouwen.

Mannen verdienen meer

Mannen verdienen gemiddeld meer dan vrouwen. Dit geldt voor zowel hetero- als homoseksuele personen, al is het verschil onder de laatste groep kleiner. Heteroseksuele mannen verdienen namelijk gemiddeld 28 duizend euro per jaar meer dan heteroseksuele vrouwen, terwijl het verschil tussen homoseksuele mannen en lesbische vrouwen 9 duizend euro bedraagt.
De vergelijking tussen homo- en heteroseksuele personen pakt bij mannen anders uit dan bij vrouwen. Heteroseksuele mannen verdienen gemiddeld 5 duizend euro meer dan homoseksuele mannen, terwijl heteroseksuele vrouwen gemiddeld 14 duizend euro minder verdienen dan lesbische vrouwen.

Gemiddeld primair jaarinkomen personen met partner, 20171)2)
GeslachtKoppelInkomen (x 1 000 euro)
ManHetero64
ManHomo58
VrouwHetero36
VrouwHomo49
1) Seksuele voorkeur op basis van partnerregistratie. 2) Beide partners beneden AOW-leeftijd.

Opleidingsniveau homoseksuele mannen en vrouwen hoger

Bij de inkomensverschillen is niet gecorrigeerd voor verschil in opleiding, leeftijd, herkomst of aantal gewerkte uren. Tussen de groepen hetero- en homoseksuele personen in dit onderzoek bestaan echter wel verschillen. Zo zijn de homoseksuele mannen en vrouwen in het onderzoek gemiddeld ouder en hoger opgeleid. Na correctie voor leeftijd, opleiding en herkomst zijn de gemiddelde inkomensverschillen tussen hetero- en homoseksuele mannen groter (10 duizend euro), maar die bij vrouwen juist kleiner (9 duizend euro).
Na correctie voor opleiding, leeftijd, herkomst en gewerkte uren is het gemiddelde loon van homoseksuele mannen met een baan nog altijd lager dan dat van heteroseksuele mannen (3 duizend euro), maar dat van lesbische vrouwen is nu niet hoger, maar lager (duizend euro) dan van heteroseksuele vrouwen.

Homo- en heteroseksuele personen die niet geregistreerd zijn als partner

In hoeverre zijn de resultaten die gevonden zijn voor geregistreerde partners algemeen geldig? Om dit te kunnen bepalen, zou de seksuele voorkeur van alle mannen en vrouwen bekend moeten zijn. Het CBS beschikt niet over een registratie of gerichte enquête op dit terrein, maar heeft wel een enquête die enig inzicht biedt. De zogeheten Veiligheidsmonitor bevat namelijk een enquêtevraag naar de seksuele voorkeur van de ondervraagden. Om verschillende redenen is deze niet geschikt als bron voor publicatie, maar de gegevens kunnen wel worden gebruikt als controle van de uitkomsten uit het partneronderzoek. Dan blijkt dat koppeling van de enquêteresultaten van de Veiligheidsmonitor met inkomensgegevens de resultaten bevestigt. Zo verdienen heteromannen over het algemeen meer dan homomannen en verdienen heterovrouwen minder dan lesbiennes.