Zelfstandige zonder personeel

Dit is iemand met als (hoofd)baan het verrichten van arbeid voor eigen rekening of risico in een eigen bedrijf of praktijk, of in een zelfstandig uitgeoefend beroep en die daarbij geen personeel in dienst heeft.
De cijfers zijn afkomstig van de Enquête Beroepsbevolking (EBB) en hebben betrekking op personen van 15 tot 65 jaar die twaalf uur of meer per week werkzaam zijn, de werkzame beroepsbevolking. Het gaat alleen om de zogenoemde eerste werkkring van personen. Wanneer iemand zelfstandig ondernemer is in een tweede of derde werkkring, is deze niet als zelfstandige geteld.
De term zzp’er ontstond toen aan het eind van de vorige eeuw steeds meer werknemers hun beroep niet meer gingen uitoefenen in loondienst, maar als eigen baas. Omdat zij hun opdrachten vaak uitvoerden voor hun voormalig werkgever of voor een beperkte kring van opdrachtgevers werden zij gezien als een bijzondere categorie van ondernemers, de zelfstandigen zonder personeel.
De zzp’er is echter in geen enkele wet- of regelgeving terug te vinden en bestaat formeel dus niet. Soms worden er freelancers mee bedoeld, dan weer alle zelfstandigen die geen personeel in dienst hebben. Andere bronnen spreken over een groep die tussen het ondernemerschap en het werknemerschap in hangt of over ‘schijnzelfstandigen’. Dit omdat ze wat betreft hun juridische positie niet op werknemers lijken, maar wat betreft hun maatschappelijke positie juist weer wel. In dit artikel worden alle zelfstandigen zonder personeel besproken.

Bijstelling cijfers zelfstandigen zonder personeel

Het aantal zelfstandigen zonder personeel is in vergelijking met eerdere publicaties opwaarts bijgesteld als gevolg van een verbetering van de weegmethode van de Enquête Beroepsbevolking (EBB). In juli 2010 heeft het CBS namelijk een nieuwe methode ingevoerd voor het maken van de werkloosheidscijfers. Met deze nieuwe methode is het CBS voor het eerst in staat om maandcijfers te maken over de werkloosheid. Om de kwartaal- en jaarcijfers uit de EBB te laten aansluiten op deze nieuwe werkloosheidscijfers, is een verbetering van de weging doorgevoerd.

Naast het aansluiten van de kwartaal- en jaarcijfers op de nieuwe maandcijfers is de weging ook op andere punten verbeterd met name door het gebruik van betere registerinformatie zoals de Polisadministratie. Deze nieuwe weegmethode heeft tot gevolg dat alle kwartaal- en jaarcijfers op basis van de EBB vanaf 2001 zijn herzien. De jaren vóór 2001 zijn niet gereviseerd en betreffen de eerder gepubliceerde cijfers.