Waardering voor zorgverleners

1. Inleiding

In 2018 gaven 7 op de 10 personen van 18 jaar of ouder aan de huisarts te hebben bezocht in de afgelopen twaalf maanden. De tandarts werd door 8 op de 10 volwassenen bezocht. Aanmerkelijk lager was het bezoek aan de fysiotherapeut of oefentherapeut (3 op de 10) en de psycholoog, psychiater of psychotherapeut (1 op de 10). De tevredenheid over deze zorgverleners was doorgaans hoog. Het gemiddelde rapportcijfer schommelde rond de 8.
Het Nederlandse zorgstelsel is een van de duurste in de EU. Maar de bevolking krijgt daar ook iets voor terug: in Nederland is er goede toegang tot een dicht net van doeltreffende primaire en secundaire zorgverleners (Europese Commissie, 2017). Zo zijn hier 11 770 huisartsen, 28 995 fysiotherapeuten, 7 975 tandartsen en 15 945 psychiaters, psychologen en psychotherapeuten werkzaam in de zorg (CBS StatLine, 2018). Een groot deel van de Nederlandse volwassen bevolking bezoekt jaarlijks één of meerdere van deze zorgverleners (CBS StatLine, 2018). In 2018 gaf 71 procent van de volwassenen aan in het afgelopen jaar contact te hebben gehad met de huisarts 1) en 80 procent met de tandarts (CBS StatLine, 2018). Minder mensen hebben een fysio- of oefentherapeut (31 procent) of een psycholoog, psychiater of psychotherapeut (10 procent) geraadpleegd (CBS StatLine, 2018).
Hoe tevreden is de Nederlandse bevolking over deze zorgverleners? Op Zorgkaart Nederland staan ervaringen van patiënten met een groot aantal zorgverleners, inclusief een gemiddeld waarderingscijfer. Dit kan mensen helpen om een geschikte zorgverlener te vinden. De gemiddelde waardering per type zorgverlener ontbreekt echter. Tot 2013 werd de tevredenheid met de huisarts, fysio- of oefentherapeut en tandarts gepeild in de jaarlijkse Gezondheidsenquête van het CBS. Het rapportcijfer voor deze drie typen zorgverleners varieerde destijds van 7,8 tot 8,0 (CBS StatLine, 2013). In lijn hiermee liet onderzoek van de Landelijke Huisartsen Vereniging in 2015 zien dat de huisarts met gemiddeld een 7,9 werd gewaardeerd (LHV, 2015). Sindsdien bestaat er in onderzoek weinig aandacht voor de waardering van zorgverleners. Dit artikel beschrijft op basis van het onderzoek Belevingen 2018 hoe de volwassen bevolking oordeelt over reguliere zorgverleners zoals huisarts, tandarts, fysiotherapeut of oefentherapeut, en psychiater, psycholoog of psychotherapeut. In geval van een negatief oordeel worden ook de belangrijkste redenen daarvoor vermeld. Voorwaarde om een oordeel te kunnen geven, is dat er contact is geweest. Daarom wordt voorafgaand aan het oordeel over de zorgverlener telkens beschreven welk deel van de volwassen bevolking in de afgelopen twaalf maanden contact daarmee heeft gehad. Verder is onderzocht in welke mate de contacten en het oordeel verschillen naar de achtergrondkenmerkengeslacht, leeftijd, migratieachtergrond, onderwijsniveau, gestandaardiseerd besteedbaar huishoudensinkomen en gezondheidstoestand.

1) Het aantal personen met minimaal 1 contact met de tandarts en fysiotherapeut zijn kerncijfers in de Staat van Volksgezondheid en Zorg. Voor huisartscontact wordt in de Staat gebruik gemaakt van de Nivel Zorgregistraties (Nivel, 2019). Omdat het in dit artikel gaat over zelf gerapporteerde gegevens,wordt voor huisartscontacten ook gebruik gemaakt van de Gezondheidsenquête.