6. Samenvatting

Deze nota bevat resultaten uit het ODiN 2024 over het verplaatsingsgedrag van de inwoners van Noordvleugel. Het rapportagegebied Noordvleugel betreft de metropoolregio Amsterdam plus de gemeenten Zeewolde en Dronten. Noord-Holland Noord en Urk & Noordoostpolder, waar het meerwerk ook wordt uitgevoerd, behoren niet tot het gebied waarover gerapporteerd is. Dit om de vergelijkbaarheid van resultaten over Noordvleugel met voorgaande jaren te behouden. De resultaten zijn weergegeven voor het totale jaar en voor verschillende selecties van dagen voor 2019 tot en met 2024. In veel gevallen zijn uitsplitsingen gemaakt naar vervoerwijze en motief. De significantie van verschillen tussen ODiN 2023 en ODiN 2024 is getoetst.

ODiN 2024 laat een deels gewijzigd mobiliteitsbeeld zien in vergelijking met 2023. Veel uitkomsten zijn mogelijk geraakt door een methodebreuk in de metingen van ODiN 2024 voor zowel het landelijk onderzoek als voor het onderzoek naar de mobiliteit van de inwoners van de Noordvleugel van 6 jaar of ouder.

Verkeersdeelname en deelname openbaar vervoer

In 2024 nam 76 procent van de inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder deel aan het verkeer. De verkeersdeelname van inwoners van Noordvleugel verschilt in 2024 significant van de verkeersdeelname in 2023. Dit geldt ook voor specifiek de doordeweekse dagen (exclusief feestdagen). Op ‘alle dagen’ en doordeweekse dagen (exclusief feestdagen) is de verkeersdeelname respectievelijk 3 en 4 procent lager dan in 2023. Een afname van de verkeersdeelname lager dan het niveau van 2021, is niet plausibel. In 2021 golden voor een deel van het jaar mobiliteitsbeperkende maatregelen om de verspreiding van covid-19 tegen te gaan. In 2024 en 2023 golden deze niet.

In 2024 was de deelname aan het openbaar vervoer door inwoners van Noordvleugel 13 procent. Er is een significant verschil in de deelname aan het openbaar vervoer tussen 2024 en 2023. De deelname aan het openbaar vervoer was in 2024 14 procent hoger dan in 2023, bij vrouwen was de deelname 15 procent hoger, bij mannen was er geen verschil ten opzichte van een jaar eerder. Op landelijk niveau blijkt er geen significante toename te zijn van deelname aan het openbaar niveau. Ondanks dit landelijke beeld en de methodebreuk wordt een toename van de deelname aan het openbaar vervoer van inwoners van Noordvleugel toch plausibel geacht.

Totale vervoersprestatie

In 2024 bedraagt de totale vervoersprestatie bijna 26,6 miljard reizigerskilometers. Dat is geen significant verschil vergeleken met 2023. De enige verschillen in 2024 in vergelijking met 2023 zijn gevonden bij de vervoerwijze trein, brom-/snorfiets en fiets. De vervoersprestatie van de trein is in 2024 toegenomen met 27 procent vergeleken met 2023. De vervoersprestatie van de brom-/snorfiets en de fiets nam daarentegen in 2024 af met respectievelijk -41 procent en -8 procent vergeleken met 2023.

Reguliere reizigerskilometers

Het totale aantal reguliere reizigerskilometers afgelegd door inwoners van Noordvleugel in 2024 is stabiel ten opzichte van het jaar daarvoor: 25,8 miljard kilometer. Het aantal reguliere reizigerskilometers voor de vervoerwijze trein en fiets zijn gewijzigd in 2024 vergeleken met 2023. De reizigerskilometers met de fiets namen af met 8 procent. De treinreizigerskilometers namen daarentegen toe met 27 procent. Dit laatste wijkt af van het landelijke beeld uit ODiN waaruit blijkt dat er geen significant verschil is in treinreizigerskilometers tussen 2024 en 2023. De NS rapporteerde ook een toename op nationaal niveau (NS, 2025). Ondanks de uitkomsten van ODiN op landelijk niveau en ondanks de methodebreuk is juist een toename in de reizigerskilometers met de trein door inwoners van Noordvleugel plausibel.

Op doordeweekse dagen in 2024 zijn er 18 miljard reguliere reizigerskilometers afgelegd door inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder en op werkdagen ruim 17,4 miljard. Beide niveaus zijn stabiel ten opzichte van 2023. De reizigerskilometers in 2024 met de trein zijn alleen toegenomen op de doordeweekse dagen vergeleken met 2023.

In 2024 is er een toename van 15 procent in de reizigerskilometers van inwoners van Noordvleugel voor het motief ‘van en naar het werk’. Dit geldt voor zowel ‘alle dagen’ als voor werkdagen. Hoewel dit afwijkt van de landelijke resultaten, is het ondanks de methodebreuk plausibel dat er daadwerkelijk een toename is in de reguliere reizigerskilometers voor het motief ‘Van en naar het werk’ door inwoners van Noordvleugel.

Gemiddeld aantal verplaatsingen

Uit analyse naar de methodebreuk is gebleken dat er minder korte verplaatsingen zijn opgegeven door de respondenten. Dat betekent dat er in totaal minder verplaatsingen zijn opgegeven en dat gegevens over het aantal verplaatsingen zijn geraakt door de methodebreuk. Hiermee dient bij de interpretatie van de resultaten rekening te worden gehouden.

In ODiN 2024 is er een significant verschil in het gemiddeld aantal reguliere verplaatsingen per 1.000 inwoners van Noordvleugel met ODiN 2023. Ook is er een significant verschil in het gemiddeld aantal verplaatsingen op werkdagen. Op weekend- en feestdagen daarentegen is er geen verschil in het gemiddeld aantal verplaatsingen vergeleken met 2023. In 2024 is het aantal verplaatsingen ten opzichte van 2023 afgenomen voor de vervoerwijze personenauto als bestuurder (-8 procent), brom-/snorfiets (-36 procent), fiets (-7 procent) en lopen (-14 procent).

In 2024 is op werkdagen het aantal verplaatsingen voor de vervoerwijze personenauto als bestuurder (-8 procent), brom-/snorfiets (-41 procent) en voor lopen (-15 procent) afgenomen in vergelijking met 2023.

Gelet op de onderverdeling naar motief zijn in ODiN 2024 de motieven ‘Diensten en verzorging’ (-15 procent), ‘Winkelen en boodschappen doen’ (-8 procent) en ‘Recreatief totaal en overig’ (-12 procent) significant afgenomen. Op een gemiddelde werkdag zijn de verplaatsingen voor ‘Winkelen en boodschappen doen’ en ‘Recreatief totaal en overig’ significant afgenomen met respectievelijk 12 procent en 13 procent. Op weekend- en feestdagen is alleen het aantal verplaatsingen van het motief ‘Recreatief totaal en overig’ van 2023 naar 2024 afgenomen met 11 procent.

Gemiddelde afstand per verplaatsing

De gemiddelde afstand per reguliere verplaatsing die inwoners van Noordvleugel van 6 jaar of ouder afleggen op een gemiddelde dag, een gemiddelde werkdag en op een gemiddelde weekend- en/of feestdag in 2024 verschilt significant van ODiN 2023. Zowel op werkdagen als op weekend- en feestdagen is de gemiddelde verplaatsingsafstand in 2024 significant langer dan in 2023 met respectievelijk 800 meter en 2,2 kilometer. Mogelijk is een deel van de toename van de gemiddelde verplaatsingsafstand toe te schrijven aan de methodebreuk. Uit nadere analyse van de landelijke cijfers blijkt dat er minder verplaatsingen met een korte afstand zijn opgegeven.

Voor de vervoerwijzen personenauto als passagier en lopen is er een significante toename in de gemiddelde afstand per verplaatsing op ‘alle dagen’ (respectievelijk 17 procent en 7 procent)

Verdeeld naar motief is de gemiddelde afstand per verplaatsing op ‘alle dagen’ toegenomen voor het motief ‘recreatief totaal en overig’ (14 procent). Op werkdagen is de gemiddelde afstand per reguliere verplaatsing significant toegenomen met 9 procent voor het motief ‘van en naar het werk’.