1. Inleiding

Het rapporteren van het energieverbruik van huishoudens is een belangrijke bouwsteen in de informatievoorziening van de energietransitie. Het CBS draagt hier al geruime tijd aan bij door statistieken op jaarbasis te publiceren over de leveringen van aardgas en elektriciteit aan particuliere woningen. Hiervoor ontvangt het CBS jaarlijks gegevens van EDSN met gestandaardiseerde verbruiken. Deze gestandaardiseerde verbruiken zijn een inschatting van het daadwerkelijke energieverbruik op basis van meterstanden die in het verleden zijn doorgegeven door energieleveranciers en/of netbeheerders. Het energieverbruik wordt uitgesplitst naar woningkenmerken en regio’s, waarover elk jaar in het najaar na afloop van het verslagjaar wordt gepubliceerd (StatLine - Energieverbruik woningen; woningtype, oppervlakte, bouwjaar en bewoning (cbs.nl)) en StatLine - Energieverbruik particuliere woningen; woningtype, wijken en buurten, 2023 (cbs.nl)). 

Daarnaast is er de statistiek op maandbasis van Aardgasverbruik naar sector per maand | CBS, waaronder ook het aardgasverbruik door woningen. Deze statistiek wordt gemaakt met behulp van allocatiedata die het CBS ontvangt van GTS. Aan de hand van deze allocatiedata kan per netwerkpunt op het hoofdnetwerk van GTS een inschatting worden gemaakt van het aardgasverbruik door woningen op maandbasis. Deze statistiek wordt elke maand vijf tot zes weken na afloop van de verslagmaand gepubliceerd op landelijk niveau.

Sinds het begin van 2024 is er een nieuwe databron: maandelijkse meterstanden van woningen met slimme meters voor elektriciteit en gas. Hiermee kan het CBS op maandbasis statistieken maken over het energieverbruik, met uitsplitsingen naar bijvoorbeeld het type hoofdverwarmingsinstallatie en de aanwezigheid van zonnestroominstallaties. Ten opzichte van wat eerder mogelijk was met de gegevens van standaardjaarverbruiken zullen deze statistieken actueler zijn—ze komen eerder binnen—en betrouwbaarder, omdat de verbruiken worden bepaald op basis van exacte meterstanden in plaats van historische meterstanden en er voor aardgas geen om- en terugrekening naar gestandaardiseerde leveringen plaatsvindt. De gegevens op maandbasis zijn niet beschikbaar voor woningen zónder slimme meter. 

Deze publicatie omschrijft de achtergrond van de al bestaande statistieken en gaat in op sterke punten en tekortkomingen. Daarnaast wordt geschetst hoe de beschikbaarheid van slimme-meterdata op maandbasis kan bijdragen aan een verbetering van de statistiek.