2. Onderzoek naar de gemiddelde prijs in 2021
Er zijn 8 903 rijscholen in Nederland. In maart 2021 zijn er 6 078 websites van rijscholen verzameld. Een groot deel van deze websites bevatte informatie over autorijlessen. De overige websites bevatten bijvoorbeeld informatie over paardrijles en motorrijles. Uit de websites afkomstig van autorijschoolhouders is een random selectie gemaakt van 203 aanbieders.
Op basis van deze dataset kunnen de volgende gegevens bepaald worden van een uur autorijles:
- de gemiddelde prijs is €47,80
- de mediaan is €48,50
- de modus is €50.
Hierbij is de gemiddelde prijs bepaald als het ongewogen rekenkundig gemiddelde van alle waargenomen prijzen (de som van alle prijzen gedeeld door het aantal prijzen), de mediaan is de waarde waarbij precies evenveel prijzen boven als onder deze waarde liggen en de modus is de meest voorkomende prijs. Er is hier sprake van een links scheve verdeling, waarbij relatief lage prijzen vaker voorkomen dan relatief hoge prijzen. Naast de scheve verdeling, valt tevens op dat bepaalde waarden heel vaak voorkomen; bijvoorbeeld de bedragen 40 en 50 euro per uur. De prijzen zijn dus niet normaal verdeeld. Dat betekent dat statistische modellen die gebaseerd zijn op een normaalverdeling niet gebruikt kunnen worden. Voor het onderzoek naar de beste bepaling van de gemiddelde prijs is daarom de bootstrapmethode gebruikt. Hierbij wordt een groot aantal maal een steekproef met terugleggen uit de dataset getrokken. Van deze trekkingen wordt steeds het gemiddelde bepaald.
Er is gekeken of de provincie waar de rijschoolhouders gevestigd zijn effect heeft op de gemiddelde prijs. Hiervoor is in de dataset gekeken naar het verschil tussen de (ongewogen, rekenkundig) gemiddelde prijs en de gemiddelde prijs gewogen per provincie. Bij de weging per provincie wordt eerst een ongewogen, rekenkundig gemiddelde prijs per provincie bepaald en de gemiddelde prijs per provincie krijgt een weging naar rato van het aantal rijscholen in de provincie. Wat hierbij opvalt, is dat het gemiddelde van de per provincie gewogen gegevens voor heel Nederland (€47,30) duidelijk lager is dan die van het ongewogen gemiddelde (€47,80). De 95% betrouwbaarheidsintervallen van beide schattingen zijn niet wezenlijk anders. Klaarblijkelijk neemt de prijs van een gemiddelde rijles af als rekening wordt gehouden met de aantallen rijscholen per provincie. Dit is voor een groot deel het gevolg van de grote hoeveelheid rijscholen in Zuid-Holland die gemiddeld een wat lagere prijs per uur hanteren. Door te wegen kan eenduidig en op een vaste manier het belang van een prijs worden vastgelegd. Omdat de gemiddelde prijs in Zuid-Holland meer rijscholen vertegenwoordigt dan bijvoorbeeld de prijs in Friesland moet de gemiddelde prijs van Zuid-Holland zwaarder wegen.