Nieuwsbrief Globalisering oktober 2025

Nieuws

In deze nieuwsbrief houden we u elk kwartaal op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en actuele onderzoeken bij het CBS op het gebied van globalisering.

Afhankelijkheid van kritieke materialen

Op 29 september is er een webpublicatie uitgebracht over de Nederlandse afhankelijkheid van kritieke materialen zoals kobalt, lithium  en magnesium. In totaal worden 34 materialen als kritiek en/of strategisch bestempeld door de EU en deze passeren in deze publicatie alle de revue. Kritieke materialen zijn materialen met een groot economisch belang voor de EU en een hoog risico op leveringsverstoring. Ze zitten in veel verschillende producten en zijn onder andere nodig voor verduurzaming (bijvoorbeeld zonnepanelen) en digitalisering (bijvoorbeeld microchips).

De publicatie beschrijft Nederland als importeur in de EU, historische ontwikkelingen, landen van herkomst, producten met kritieke materialen, bestemmingen van de Nederlandse import, afhankelijkheden voor de Nederlandse toeleveringsketen, de metaalvoetafdruk van de Nederlandse consumptie en bevindingen op materiaalniveau. Een gelijktijdig gepubliceerd nieuwsbericht benadrukt de Nederlandse afhankelijkheid van China. Zie deze link voor de webpublicatie en de PDF.

Onlangs gepubliceerd

Nederland Handelsland editie 2025

Op 15 september is de nieuwste editie van Nederland Handelsland uitgebracht. Deze publicatie bevat actuele en relevante informatie over de staat van internationalisering in Nederland. Uitgebreid aan bod in deze publicatie komen de internationale handel in goederen en diensten, de verdiensten aan export en de werkgelegenheid die dit oplevert, het Nederlandse aandeel in de wereldwijde investeringen, de activiteiten van multinationals, het aandeel van Nederland in internationale waardeketens en de voetafdruk van de Nederlandse import.

De publicatie bevat vele tijdreeksen, hoofdzakelijk op een hoog macro- of mesoniveau, met enkele onderwerpen specifiek gericht op prioriteiten uit de handelsagenda van het kabinet. Deze publicatie voorziet in de behoefte snel toegang te hebben tot de belangrijkste gegevens over internationalisering van het Nederlandse bedrijfsleven en de economie in brede zin. 

Zie deze link voor een kijkje in de webpublicatie. Voor elk hoofdstuk is er een tabellenset of link naar StatLine tabellen beschikbaar. Een gelijktijdig gepubliceerd nieuwsbericht is ingegaan op ontwikkelingen in de goederenhandel met de VS, die onder druk staat van (aangekondigde) importtarieven. In het eerste halfjaar van 2025 was de exportwaarde van goederen naar de Verenigde Staten 10,5 procent hoger dan in dezelfde periode in 2024.

Conjunctuur-enquête: exporterende industrie heeft zorgen over het internationale handelsbeleid

Op 10 juli 2025 is er een nieuwsbericht uitgebracht over de zorgen van de exporterende industrie ten aanzien van het mondiale handelsklimaat. Het betreft een uitbreiding van de CBS Conjunctuur-enquête. De Conjunctuurenquête Nederland (COEN) brengt de stemming van ondernemers in beeld. Iedere maand vullen ondernemers een enquête in waarin gevraagd wordt naar de ontwikkelingen in de afgelopen tijd en de verwachtingen voor de komende maanden. Onderwerpen die aan de orde komen zijn onder andere omzet, productie, bezettingsgraad, orders, prijsontwikkelingen, voorraden, personeelsomvang en investeringen. In de enquête zijn in enkele gevallen extra vragen toegevoegd die inspelen op recente ontwikkelingen in Nederland en de wereld.

Deze maandenquête wordt uitgevoerd in opdracht van de Europese Commissie. Eén keer per kwartaal is de enquête uitgebreider en worden meer ondernemers aangeschreven, waardoor gedetailleerdere informatie ontstaat. Het CBS voert de kwartaalenquête uit in samenwerking met MKB Nederland, VNO-NCW, het EIB en de KVK. 

Het nieuwsbericht van 10 juli laat zien dat 95 procent van de exporterende industrie zorgen heeft over het internationale handelsbeleid in de komende 12 maanden. Beleid rondom importtarieven en niet-tarifaire maatregelen (zoals douaneregels of productvereisten) vinden deze bedrijven het vaakst zorgelijk voor hun export. Veranderingen in het handelsbeleid hebben vooral gevolgen voor de omvang van de export. 

Bijna 80 procent van de industriële bedrijven in Nederland is een exporterende partij.

Overzicht nieuwe publicaties

Op de website van het CBS vindt u een aparte pagina Dossier Globalisering met nieuws en verdiepende onderzoeken ten aanzien van het thema. In de afgelopen maanden zijn (naast de reeds genoemde nieuwsberichten) de volgende nieuwsberichten op het gebied van globalisering verschenen:

• Export groeit met ruim 3 procent in maart (16 mei)
• Import uit Oekraïne stijgt weer richting vooroorlogs niveau (11 juni)
• Export groeit met 0,5 procent in april (13 juni)
• Nederland afhankelijker van energie uit VS, minder van Rusland (3 juli)
• Export groeit met 0,5 procent in mei (11 juli)
• EU-maatregelen treffen vooral import van hightechproducten uit VS (25 juli)
• Export groeit met bijna 2 procent in juni (14 augustus)
• Export groeit met ruim 2 procent in juli (11 september)

Aanvullend statistisch onderzoek

Verder voert het CBS op verzoek aanvullend statistisch onderzoek uit. De resultaten van deze onderzoeken worden op de website van het CBS gepubliceerd.