Nederlandse afhankelijkheid van kritieke materialen

Er is zowel internationaal als in Nederland grote en toenemende aandacht voor de afhankelijkheid en leveringszekerheid van kritieke materialen. Deze publicatie schetst een samenhangend beeld van de Nederlandse afhankelijkheid van deze materialen. We tonen de positie van Nederland binnen de EU, verschuivingen door de tijd en de impact van doorvoerstromen op de cijfers. Daarbij is er ook aandacht voor de producten, waarin kritieke materialen verwerkt zijn.

De publicatie verdiept de analyse met waardeketenonderzoek. We brengen in kaart waar de Nederlandse invoer van kritieke materialen terechtkomt: als wederuitvoer, als input voor exportproductie (indirecte export) of als inzet op de binnenlandse markt. Daarbij laten we zien welke bedrijfstakken importeren en waar in de keten indirecte afhankelijkheden ontstaan. We analyseren de kwetsbaarheid van toeleveringsketens—hoe winning, verwerking, fabricage en recycling op elkaar ingrijpen en waar concentratierisico’s spelen. Tot slot schetsen we het duurzaamheidsbeeld via de ecologische voetafdruk van de import van kritieke materialen. De uitkomsten bieden aanknopingspunten om risico’s te verkleinen: herkomst spreiden, verwerkingscapaciteit versterken en circulariteit versnellen. Ten slotte presenteert deze publicatie op materiaalniveau de belangrijkste bevindingen.