Kredo nieuwsbrief oktober 2022
Verfijning Iv3-taakvelden WMO en jeugd voor Iv3-model 2023
De ontwikkelingen van de afgelopen jaren onderstreepten het belang van goede data in het sociaal domein. De Iv3-uitvraag op het gebied van WMO en jeugd was tot dusver vrij grofmazig. De werkgroep Data en Monitoring van de Hervormingsagenda jeugd heeft geadviseerd om meer detail in de Iv3 aan te brengen. Vervolgens hebben het ministerie van Binnenlandse zaken (BZK) en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en sport (VWS) een onderverdeling uitgewerkt. Deze indeling is in samenspraak met gemeenten en het CBS tot stand gekomen, en tevens afgestemd met de VNG.
De invoering geldt per verslagjaar 2023. Dat betekent dat gemeenten bij de begroting 2023 (deadline 15 november 2022) voor het eerst met de nieuwe indeling moeten aanleveren. De ministeries BZK, VWS en het CBS beseffen dat dit het nodige van gemeenten vraagt, omdat de opbouw van de begroting voor 2023 al in volle gang is. Gemeenten kunnen daarom voor vragen en ondersteuning terecht bij postbusiv3@minbzk.nl.
Zie voor meer informatie de IBI-nieuwsbrief en voor de nieuwe modellen 2023 gaat u naar www.cbs.nl/kredo naar de tegel opvraagmodellen.
Iv3 aanleveren in JSON
Naast Excel is het ook mogelijk om de Iv3-data in JSON-format aan te leveren. Diverse softwareleveranciers hebben reeds een mogelijkheid ingebouwd om de Iv3-data behalve in Excel ook in JSON-formaat te exporteren. Het Iv3-bestand in JSON kan via het OCIDO platform makkelijk gecontroleerd worden op plausibiliteit en het is ook mogelijk om detailinformatie mee te sturen. Men kan aangeven of de detailinformatie alleen met het CBS gedeeld wordt of ook met derden gedeeld mag worden. Deze detailinformatie helpt het CBS beter de data te duiden en kan vragen van het CBS naar gemeenten voorkomen over bepaalde Iv3-cellen. In de toekomst zal aanleveren in Excel worden uitgefaseerd. Stap dus alvast over!
Hier kunt u meer lezen over aanleveren in JSON-format.
Findo - Data Financiën Decentrale Overheden
Voor kwartalen, realisatie en begrotingen leveren decentrale overheden een grote hoeveelheid Iv3-data. Deze data zijn een bron voor overheidsstatistieken welke verplicht zijn voor de EU. Tevens biedt het CBS de data aan als opendata waarmee bijvoorbeeld onderzoekers mee aan slag kunnen. Op basis van onder andere die data, heeft BZK voor de gemeenten en provincies een portal gebouw waar de Iv3-data is ontsloten. Deze is te vinden via www.findo.nl. Op de site kan men op een eenvoudige manier data van bijvoorbeeld verschillende gemeenten vergelijken.
Onderzoek detaillering cultuurlasten jaarrekening 2020 en 2021
Op verzoek van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) doet het CBS aanvullend onderzoek naar de cultuurlasten van gemeenten en provincies. Deze uitvraag gaat over 2020 en 2021 omdat er veel behoefte is aan informatie over de ontwikkeling van de cultuurlasten in deze coronajaren, ook in het kader van de steunpakketten. De uitkomsten van de uitvraag zullen gebruikt worden om vragen over dit onderwerp in de Tweede Kamer te beantwoorden en worden medio oktober op de CBS-website gepubliceerd.
Boekingswijzen in onder andere het sociaal domein
De afgelopen zijn jaren zijn er een aantal incidentele steunmaatregelen geweest die door gemeenten zijn uitgevoerd. In 2020 en 2021 ging het bijvoorbeeld om de TOZO en ook de TONK. Momenteel spelen de maatregelen voor de energietoeslag voor minima en opvang en leefgeld voor Oekraïners een rol bij gemeenten. Incidentele maatregelen komen vaak op een veld in Iv3 terecht waar ook andere regelingen verantwoord worden, en zijn niet afzonderlijk herkenbaar. Het CBS hecht dan ook veel waarde aan uniform boekingsgedrag. De energietoeslag verwachten wij op taakveld 6.3 – ‘Inkomensregelingen’ in combinatie met categorie 4.1.1 – ‘Sociale uitkeringen in geld’, omdat de uitkering bedoeld is voor het verlichten van de financiële lasten en de besteding van de uitkering vrij is. In eerdere communicatie (vooral per e-mail) heeft het CBS categorie 3.4.1 – ‘Uitkeringen in natura’ geadviseerd. Bij nader inzien bleek dit niet juist, vooral vanwege de aard van de uitkering. Tegenover de uitkering staat namelijk geen directe tegenprestatie.
Het leefgeld voor Oekraïners verwachten wij op taakveld 6.1 – ‘Samenkracht en burgerparticipatie’ in combinatie met categorie 4.1.1 – ‘Sociale uitkeringen in geld’. De lasten voor de opvang verwachten wij ook op taakveld 6.1, veelal met categorie 3.4.1.
Subsidies of toch overdrachten?
Voor gemeenten en andere (decentrale) overheden is het begrip subsidies breder (volgens de Algemene wet bestuursrecht) dan wat het CBS vraagt via de Iv3 (richtlijnen Europees systeem voor nationale rekeningen – ESR). Bij gemeenten worden veel meer stromen zonder directe tegenprestatie als subsidie gezien dan volgens het ESR. Daar worden deze stromen veelal gezien als overdracht (een herverdeling van middelen).
In ESR-termen is een geldstroom zonder directe tegenprestatie naar een andere eenheid binnen de overheid in veel gevallen een overdracht. Geldstromen zonder directe tegenprestatie naar niet-overheden, welke geen winstmaximalisatie als doel hebben, zijn veelal ook overdrachten maar dan buiten de overheid. Volgens de AWB zijn dit subsidies.
Geldstromen naar instellingen die winst- en nutsmaximalisatie als doel hebben en zonder directe tegenprestatie, zijn volgens het ESR subsidies (aan markproducenten). Bij provincie betreffen dit bijvoorbeeld de subsidies aan de vervoersbedrijven.
Het begrip marktproducent en het begrip overheidsinstelling worden uitgebreid toegelicht in het informatievoorschrift. Tevens publiceert het CBS een lijst met eenheden die tot de overheid behoren welke kan helpen met de keuze voor de juiste categorie. Andere hulpmiddelen zijn de beslisboom en de trefwoordenlijst welke u kunnen helpen bij de keuze van de juiste categorie of taakveld.
Nieuwsbrief voor gemeenten
Behalve de “Kredo nieuwsbrief” waarin met name informatie is opgenomen over Iv3 en aanverwante zaken, stelt het CBS ook de “Nieuwsbrief voor gemeenten” samen. In deze nieuwsbrief kunt u een schat aan niet-financiële en ook financiële informatie vinden, zoals onder andere informatie op buurt- en wijkniveau. U kunt de laatste exemplaren van de “Nieuwsbrief voor gemeenten” hier vinden. Meer niet-Kredo gerelateerde informatie op regionaal niveau staat hier op de CBS-website.
De Kredo-nieuwsbrief is een uitgave van bureau KREDO van het CBS. Bureau KREDO ondersteunt en verwerkt de financiële verslaglegging volgens de Iv3-regeling.
Tel: (070) 337 47 08
E-mail: kredo@cbs.nl
Internet: www.cbs.nl/kredo