Caribisch Nederlandse eilanden hard getroffen door COVID-19 pandemie

/ Auteur: Miriam van der Sangen
Trends in the Caribbean Netherlands 2021
Vandaag, 6 december 2021, verschijnt een nieuwe editie van ‘Trends in the Caribbean Netherlands’. Deze CBS-publicatie geeft een compact beeld van de stand van zaken op de Caribisch Nederlandse eilanden: Bonaire, Saba en St. Eustatius. Naast actuele en nieuwe cijfers over de economie, energie, arbeid en inkomen geeft de publicatie een beeld van wat de COVID-19 pandemie voor grote effecten heeft gehad op het gebied van toerisme.

Peilen van statistiekbehoefte

Quintin Knuf is hoofd van het kantoor van de Caribische eilanden op Bonaire. Samen met 3 andere medewerkers is hij medeverantwoordelijk voor de statistiek aldaar. ‘Wij peilen de statistiekbehoeften, coördineren het veldwerk, hebben de contacten met de openbare lichamen en Rijksdiensten en zorgen voor het relatiemanagement. Daarnaast is het onze taak zorg te dragen voor de disseminatie van de data. De verwerking van de data gebeurt door de statistische medewerkers van het CBS in Nederland.’ Naast de 4 medewerkers op het kantoor op Bonaire werken er nog 40 freelancers op projectbasis voor het statistiekbureau. ‘Dat zijn bijvoorbeeld de prijswaarneemsters, die in de winkels de prijzen noteren. Daarmee wordt het inflatiecijfer samengesteld.’

Tiende editie

Knuf vertelt trots dat de nieuwe uitgave vandaag door de Directeur-Generaal van het CBS, Angelique Berg, onder andere wordt overhandigd aan Edison Rijna die gezaghebber van het Openbaar Lichaam Bonaire is. ‘Dit is de tiende editie. We zijn in 2012 begonnen met een klein boekje van een paar pagina’s, maar dat is in de loop van de jaren uitgegroeid tot een behoorlijke publicatie. De publicatie heeft vooral de functie van naslagwerk. Mensen vinden het prettig zo’n boekje in handen te hebben en er doorheen te bladeren.’ Volgens Knuf hangt dat ook samen met dat op de Caribische eilanden nog veel face-to-face gebeurt. ‘De inwoners vinden het belangrijk om elkaar te zien en spreken. Online zaken regelen leeft hier veel minder dan in Nederland. Veel bedrijven hebben bijvoorbeeld ook nog geen website.’

Toerisme

Toerisme is een belangrijke bron van inkomsten voor de eilanden, maar door de COVID-19 pandemie kwam daar behoorlijk de klad in. Dat blijkt ook uit het speciale hoofdstuk in de publicatie over de gevolgen van de pandemie. Zo ging de luchthaven van Bonaire als eerste dicht op 14 maart 2020. Cruiseschepen waren eveneens niet meer welkom. Op 16 maart 2020 gingen ook de havens en de vliegvelden van Saba en St. Eustatius dicht. Dat had een enorme invloed op het aantal vliegtuigbewegingen van en naar de Cariben. Er werd een terugval gemeten van 87,7 procent in april 2020 ten opzichte van april 2019. Het aantal vliegtuigpassagiers daalde in diezelfde periode zelfs met bijna 100 procent. Knuf: ‘Het toerisme ging vanaf 14 maart 2020 helemaal naar nul. Gelukkig is het sinds de zomer van 2021 weer bijna helemaal aangetrokken en zitten we nu weer op het aantal toeristen van 2019.’

TOZO-regeling

De COVID-19 pandemie had niet alleen gevolgen voor het toerisme. Ook de burgers en bedrijven werden er door getroffen. Gelukkig zorgde de Nederlandse regering voor verzachtende maatregelen. Knuf: ‘Bedrijven en personen konden gebruik maken van de noodsteun van het kabinet, de zogenaamde TOZO-regeling. Daardoor is de werkloosheid zeer beperkt toegenomen.’ COVID-19 had ook gevolgen voor het onderwijs op de Cariben. Zo moesten op Bonaire en St. Eustatius alle lagere en middelbare scholen dicht en dat gold ook voor de dagopvangfaciliteiten. Op Saba moest de Saba University voor aanpassingen zorgen.

Datacollectie

COVID-19 had eveneens effect op de datacollectie op de Caribische eilanden. Knuf: ‘Denk bijvoorbeeld aan het consumentenprijsindexcijfer, ook wel CPI genoemd. Op bepaalde momenten waren er geen of beperkte mogelijkheden om prijzen van producten en diensten te verzamelen. Ook het arbeidskrachtenonderzoek, een onderzoek dat 1 keer in de twee jaar de werkgelegenheidscijfers weergeeft, kon niet eerder gehouden worden dan tussen december 2020 en maart 2021. Normaal is dit onderzoek face-to-face, maar dat moest nu voornamelijk telefonisch om het contact tussen interviewers en geïnterviewden te minimaliseren.’ Maar gelukkig is er nu weer goed nieuws te melden. ‘Na meer dan een jaar bijzondere omstandigheden op de eilanden als gevolg van COVID-19 lijkt nu alles weer te normaliseren’, aldus Knuf.