Microdata belangrijke basis voor promotieonderzoek

Promotieonderzoek

Thomas Minten gebruikt de CBS-microdata voor zijn promotieonderzoek naar de keuzes die Nederlanders maken over het vrijwillig eigen risico bij hun zorgverzekering. Minten: ‘In Nederland heeft iedereen een private zorgverzekering. Daarbij hoort een verplicht én een vrijwillig eigen risico. Wij hebben op basis van de zorgkosten van Nederlanders in voorgaande jaren een voorspelling gemaakt en vervolgens bepaald wat de optimale keuze zou zijn voor het wel of niet opnemen van vrijwillig eigen risico. Daarna hebben we deze optimale keuze vergeleken met de werkelijke keuzes van mensen. Uit ons onderzoek blijkt dat veel minder mensen gebruik maken van het opnemen van een vrijwillig eigen risico dan je op basis van hun zorgkosten in de voorafgaande jaren zou verwachten. We zien duidelijke verschillen tussen groepen: hoogopgeleide mensen, vooral diegenen die een exacte studie hebben gedaan, kiezen vaker voor een hoger eigen risico dan andere mensen.’

Documentatie gegevens

Minten werkt in zijn onderzoek samen met verschillende andere partijen. ‘We zijn nu aan het onderzoeken of andere beleidskeuzes aangaande het vrijwillig eigen risico tot andere resultaten kunnen leiden.’ Bij het CBS zijn de microdata van hoge kwaliteit, merkt Minten op. ‘Er zijn op individueel niveau gegevens over de kosten van ziekenhuis en huisarts beschikbaar. En het interessante is dat we die gegevens bij het CBS na het indienen van een onderzoeksvoorstel kunnen linken aan gegevens over opleiding en inkomen. Dat is zeldzaam: in veel andere landen bevinden die gegevens zich bij verschillende instanties.’ Minten komt uit België en werkt in Engeland: ‘Maar ik koos om bovenstaande reden voor Nederland om mijn onderzoek uit te voeren. De documentatie van de gegevens is ook goed bij het CBS. En het is een groot voordeel dat ik via remote access (een streng beveiligde verbinding, red.) vanuit Engeland met de gegevens kan werken.’

Levensverwachting en inkomen

Minten werkt met CBS-gegevens ook aan een groot onderzoek naar de relatie tussen levensverwachting en inkomenssituatie. ‘Hiervoor werken we samen met onderzoekers uit tien verschillende landen, waaronder de Verenigde Staten, Canada en de Scandinavische landen. We onderzoeken ook hoe het komt dat de link tussen inkomen en levensverwachting per land zo verschilt. In de Verenigde Staten is dit verband bijvoorbeeld veel sterker dan in Nederland. Het is interessant om te zien hoe verschillend het aanbod van microdata is. In Nederland zijn de mogelijkheden het grootst.’ Die kwaliteit heeft wel een prijs, erkent Minten: ‘Het gebruik van remote access is vrij duur voor een PhD-student. Ik moest eerst een paar onderzoeksbeurzen winnen om het te kunnen betalen. Aan de andere kant geeft het CBS voor dat bedrag wel snelle service en goede cijfers terug.’

CBS onderzoekt toegang tot privacygevoelige data
Het CBS laat onderzoeken of toegang voor externe onderzoekers tot zijn privacygevoelige data nog wel kan op de huidige wijze. De datarevolutie, toenemende zorg over dataspionage en strengere eisen aan privacy en informatieveiligheid roepen de vraag op of de risico’s op onthulling van gegevens van burgers en bedrijven niet te groot worden.