CBS reikt ‘Statistics Netherlands Award 2016’ uit

/ Auteur: Miriam van der Sangen
Medio juni reikte Kees Zeelenberg, directeur Methoden en technieken bij CBS, de ‘Statistics Netherlands Award 2016’ uit aan Marije den Ouden. Zij studeerde in juni af aan de Universiteit Utrecht, waar zij de masteropleiding Methodologie en Statistiek volgde. Met de award voor de beste masterthesis, waarvan de resultaten zeer waardevol en nuttig zijn voor de officiële statistiek, onderstreept CBS het belang van de opleiding. Ook wordt op deze manier concreet vorm gegeven aan een reeds jarenlange intensieve samenwerking met de Universiteit Utrecht. 

Geavanceerde methodologie

CBS heeft de Statistics Award in het leven geroepen voor de beste masterthesis van de researchmaster ‘Methodology and statistics for the behavioural en social sciences’ aan de Universiteit Utrecht. De researchmaster is onderdeel van de Graduate School van de Universiteit Utrecht en wordt verzorgd door de disciplinegroep Methoden en Technieken van de faculteit Sociale Wetenschappen. Deze tweejarige researchmaster leidt studenten op tot onderzoeker in methoden en technieken van sociaal wetenschappelijk onderzoek en tot methodoloog bij universiteiten of onderzoeksinstellingen. Het programma bestaat uit colleges op het gebied van geavanceerde methodologie en statistiek, een stage en onderzoekseminars. Het programma wordt afgesloten met het schrijven van een masterthesis.

Kwaliteit van statistieken

Zeelenberg onderstreept tijdens de uitreiking van de award het belang van methodologisch onderzoek. ‘Dagelijks zien we cijfers van CBS over economie en maatschappij in de kranten, op het nieuws en onze website. Wat de meeste mensen zich waarschijnlijk niet realiseren, is het interessante productieproces achter al deze cijfers. Dat is een proces met veel complexe en toonaangevende statistische methoden. Zonder goede methodologie is er geen kwaliteit van statistieken. Het is dan ook in de wet geregeld dat we als CBS onafhankelijk zijn in welke methoden wij gebruiken bij onze onderzoeken. Binnen Europa geldt de EU-regulation on European Statistics, die bepaalt dat wij onze onderzoeken moeten baseren op wetenschappelijke methoden.’

Nieuw is het initiatief van het Europese statistiekbureau om te starten met een Europese masteropleiding op het gebied van methodologie

Unieke opleiding

CBS maakt steeds vaker statistieken, die gebaseerd zijn op bronnen van derden. Als voorbeeld noemde Zeelenberg de virtuele volkstelling, waarbij verschillende bronnen met elkaar worden gecombineerd. ‘Dit verhoogt de productiviteit en zorgt voor reductie van kosten. Het gebruik van hoogstaande methodologie garandeert de kwaliteit van statistieken. Daarom is de specialistische en hooggekwalificeerde masteropleiding van de Universiteit Utrecht zo belangrijk. Deze unieke opleiding is zeer relevant, omdat statistieken steeds meer gebaseerd zijn op secundaire bronnen. De vraag naar hooggekwalificeerde methodologen en statistici neemt dan ook toe.’ Overigens werkt CBS in dit opzicht niet alleen samen met de Universiteit Utrecht, maar ook met andere universiteiten in Nederland en in het buitenland. Ook zij hebben methodologie hoog in hun vaandel staan.

Toepasbaarheid in de praktijk

Volgens Zeelenberg hebben de mastertheses van de laatste jaren steeds vaker een grote mate van toepasbaarheid in de praktijk. ‘Twintig jaar geleden betrof het vaak onderzoek op basis van wiskundige statistiek. Dat was praktisch niet altijd toepasbaar bij CBS. Nu hebben de onderwerpen steeds vaker betrekking op de onderzoeken die wij bij ons statistiekbureau doen. Dat is ook de reden waarom de samenwerking steeds intensiever wordt. ’ Nieuw is het initiatief van het Europese statistiekbureau Eurostat om te starten met een Europese masteropleiding op het gebied van methodologie. Een groot aantal Europese universiteiten, waaronder de Universiteit Utrecht, hebben zich hiervoor reeds aangemeld.    

Masterthesis Marije den Ouden

De titel van de masterthesis van Marije den Ouden luidt: ‘The Use of Distance Hot Deck Statistical Matching for Structural Business Statistics’. De thesis ging vooral over de techniek van het combineren van verschillende databronnen bij onderzoek. De kwaliteit van deze technieken werden door Marije onderzocht aan de hand van een simulatie studie met data voor de bedrijfsstatistieken voor de groothandel en detailhandel. Een belangrijk resultaat is dat deze methoden van nut kunnen zijn mits er sprake is van sterke verbanden binnen de datasets of de complete donorbestanden. Ook is aangetoond dat aanvullende informatie uit andere datasets nodig is om de validiteit van de gecombineerde dataset te waarborgen. Dit zijn belangrijke nieuwe resultaten, die van grote waarde  zijn voor officiële statistieken.