Nieuwe brandweerstatistieken op basis van gegevens 112-alarmcentrale

/ Auteur: Masja de Ree
Op 29 september verschijnt de nieuwe brandweerstatistiek van CBS. Deze is niet langer gebaseerd op vragenlijsten, maar op de 112-meldkamerregistratie. Statistisch onderzoeker Marjolijn Trijssenaar: ‘Dat scheelt de brandweercorpsen veel werk én we missen geen meldingen meer.’ Projectleider Mark Vlemmings: ‘We kunnen nu ook vaker en sneller rapporteren. We gaan van een jaarstatistiek naar een kwartaalstatistiek. Daarnaast is er ook aan een grote wens van Brandweer Nederland voldaan door te gaan publiceren op veiligheidsregioniveau. 

Elk kwartaal publiceren

Oud en nieuw, een herfststorm, zo’n gebeurtenis zie je direct terug in de cijfers van de brandweerstatistiek. Daarin staat het aantal branden, het aantal meldingen, hoe lang het duurt voor de brandweer ter plaatse is, etcetera. Vanaf nu wordt de brandweerstatistiek gemaakt met behulp van het register van de meldkamer en CBS publiceert elk kwartaal. Trijssenaar: ‘Deze eerste publicatie gaat over de jaren 2013 en 2014. In het najaar verschijnt ook de eerste statistiek over 2015. Vanaf dan gaan we elk kwartaal over het voorgaande kwartaal publiceren.’

Minder werk voor de brandweer

Het gebruik van registerdata heeft veel voordelen. ‘Voorheen verwachtten wij van de brandweer dat ze na elke uitruk een vragenlijst voor ons invulden. Dat was veel werk en het schoot er ook wel eens bij in. Nu krijgen we de meldkamerdata van alle 25 veiligheidsregio’s in Nederland via het Meldkamer Diensten Centrum in Driebergen automatisch binnen. Dat proces loopt via de directie Dataverzameling. Vervolgens worden de gegevens in ons team Rechtsbescherming en Veiligheid automatisch verwerkt’, aldus Trijssenaar. Uiteraard kon dat niet zómaar. Vlemmings: ‘Daartoe hebben we met alle 25 veiligheidsregio’s contact gezocht, hun registers geanalyseerd om de definities goed te krijgen en de details uit de data gefilterd. Vervolgens hebben we bij CBS dit gehele proces gestroomlijnd. Dat was een fikse klus, die ruim een jaar in beslag nam.’ 

Steeds meer detail

De nieuwe statistiek levert veel meer details dan de oude. Er zijn nu bijvoorbeeld ook cijfers beschikbaar over het aantal meldingen dat al in de meldkamer wordt afgehandeld. De statistiek toont hoe vaak de brandweer na een oproep écht ter plaatse komt. ‘Die mate van detail kunnen we in de toekomst nog uitbreiden’, zegt Trijssenaar. ‘De bestanden zijn erg rijk, en die willen we met Brandweer Nederland samen gaan verkennen.’

Veel interesse

Er is veel bestuurlijke interesse voor de brandweerstatistiek, volgens Trijssenaar. ‘Met name van de brandweerregio’s zelf. Zij gebruiken onze cijfers onder meer om te zien of hun beleid werkt en voor preventiedoeleinden. De brandweer probeert te voorkomen dat ze voor niets uitrukken bij een automatisch brandalarm, door die meldingen na te bellen. Met onze statistiek kun je laten zien dat dat beleid zijn vruchten afwerpt.’ Haar collega Vlemmings vult aan: ‘Voor de toekomst heeft CBS plannen om de data die betrekking hebben op de brandweerstatistiek verder te gaan uitdiepen naar bijvoorbeeld gebouwbranden en nadere samenwerking met de brandweer aan te gaan door data te gaan verrijken. ‘

Actuele cijfers uit de Brandweerstatistiek 2014

- In 2014 waren ruim 130 duizend brandincidenten in Nederland
- Daarnaast waren er ook ruim 100 duizend verzoeken om hulpverlening
- Binnen gemiddeld 8 minuten na de melding is de brandweer ter plaatse
- Nederland telt 30.000 brandweerlieden, van wie 20.000 vrijwilligers
- De brandweer in ons land telt 25 regio’s, met 978 kazernes
- 5 Procent van alle brandweerlieden is vrouw