Maatwerk voor iedereen

/ Auteur: Jaap van Sandijk
Statistische thema’s samenbrengen tot op maat gesneden onderzoek voor klanten. Ook dat is een onderdeel van de dienstverlening van CBS. Het Centrum voor Beleidsstatistiek (CvB) heeft zich hierin gespecialiseerd. De onderzoekers Hanneke Posthumus en Luuk Schreven vertellen over een aantal recente onderzoeken.

Verhaal achter de cijfers

Het CvB verricht aanvullend onderzoek op alle beschikbare data. Dat hoeven niet per se CBS-data te zijn. Ook data uit andere bronnen – zoals eigen onderzoek van klanten – kunnen vertrekpunt zijn voor nader onderzoek. Het CvB verrijkt die bronnen door deze te koppelen met CBS-data. Klanten van het CvB, van ministeries en lagere overheden tot en met bedrijven, hebben vaak één ding met elkaar gemeen: ze zijn op zoek naar het verhaal achter de cijfers. Daarnaast vinden ze het prettig dat ze op basis van onderzoeken de effectiviteit van beleid kunnen toetsen of regio’s kunnen benchmarken.

Onderzoek naar leegstaande woningen

Leegstand, langdurige zorg en topsectorenbeleid. Drie actuele thema’s waarnaar het CvB verdiepend onderzoek heeft gedaan in opdracht van klanten. Neem bijvoorbeeld het onderzoek naar leegstaande woningen. Posthumus vertelt: ‘In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hebben we samen met de inhoudelijke sectoren van CBS op allerlei manieren bekeken of woningen waar niemand staat ingeschreven ook daadwerkelijk beschikbaar zijn. Bijvoorbeeld door te kijken of er niet toch energie wordt gebruikt. Of door na te gaan of het niet om winkels of recreatiewoningen gaat. Zo geven we nog nauwkeuriger inzicht in de woningleegstand.’

Kosten langdurige zorg

In samenwerking met de Algemene Rekenkamer doet het CvB onderzoek naar regionale verschillen in het gebruik van langdurige zorg. ‘Als er namelijk per regio verschillen zijn in dit gebruik kan dat gevolgen hebben voor de kosten’, zegt Schreven. ‘Met het oog op besparingen is het voor de minister relevant daar meer zicht op te hebben. Maar om daar echt iets over te kunnen zeggen, moet je ook kijken naar factoren als leeftijd, gezondheid, leefstijl, mantelzorg en inkomen. Wij hebben een diepgravende analyse verricht. Die geeft meer inzicht in de regionale verschillen na correctie voor kenmerken van de bevolking.’

‘Wat klanten aantrekt is dat ze een product krijgen met daarop het CBS-stempel’

Topsectoren

Het CvB is er niet alleen voor onderzoek naar woningen en personen. Het verricht ook onderzoek op het terrein van bedrijven en macro-economische thema’s. Voorbeelden hiervan zijn ‘de Monitor topsectoren’ in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en de sportrekeningen in opdracht van het Ministerie van VWS. ‘Voor de monitor over topsectoren hebben we eerst een soort nulmeting gedaan van verschillende aspecten van die sectoren’, licht Posthumus toe. ‘Twee jaar daarna hebben we opnieuw gemeten, zodat we de effecten van het topsectorenbeleid in kaart konden brengen.’ In dit type onderzoek komen veel aspecten bij elkaar, die het bedrijfsleven raken. ‘Wij werken dan ook altijd samen met de inhoudelijke sectoren van CBS als het gaat om bijvoorbeeld innovatie, export of productiviteit. Onze kracht is dat wij statistische thema’s samen kunnen brengen tot onderzoek dat op maat gesneden is voor onze klanten.’

CBS-stempel

Ministeries, overheden en bedrijven kiezen voor het CvB vanwege de expertise van het centrum. ‘We hebben veel kennis over de beschikbare data, de manier waarop die gecombineerd kunnen worden en mogelijke analysetechnieken. Ook presenteren we het verhaal achter de cijfers op een begrijpelijke manier’, zegt Schreven. ‘Wat klanten ook aantrekt is dat ze een product krijgen met daarop het CBS-stempel. Dat staat voor objectiviteit en onafhankelijkheid. Die klanten moeten er wel rekening mee houden dat de onderzoeken van het CvB altijd openbaar worden.’

Maatwerk

De producten van het CvB zijn in diverse vormen te bestellen. Van grafieken en beschrijvende rapporten tot interactieve dashboards. Schreven: ‘Ook op dat gebied leveren we maatwerk. De verschijningsvorm van onze producten kiezen we in overleg met de klant. En natuurlijk kunnen we ook een presentatie van het onderzoek verzorgen.’  Een overzicht van onderzoeken en artikelen is te vinden op de website van het CvB.